تعارض نخبگان سیاسی و راهبردهای مدیریت آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه علوم انتظامی، پژوهشگر ارشد مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی

2 دانشجوی دکتری مدیریت راهبردی، دانشگاه عالی دفاع ملی، عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی

چکیده

نقش مؤثر نخبگان سیاسی در تحولات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشورها مقوله‌ای مورد توجه است و تحقق این نقش مثبت تا حدود زیادی در گرو انسجام فکری و اجماع‌نظر کلان آنها در عرصه‌های نظری و اجرایی می‌باشد. این انسجام و اجماع در کنار پرهیز از منازعات و تعارض‌های مخرب؛ عقلانیت و خردمندی در سیاست‌ورزی را نشان می‌دهد که آثار و برکات مثبتی به دنبال دارد. این امر در نظام جمهوری اسلامی ایران (مبتنی‌بر مردم‌سالاری دینی و اصل مترقی ولایت فقیه) از اهمیت مضاعفی برخوردار است. بروز و ظهور تعارض در میان نخبگان سیاسی و رؤسای قوای سه‌گانه از مهم‌ترین مسائل نظام سیاسی است که عمده‌ترین آثار آن تضعیف کشور و هدر رفتن توانایی‌ها، استعدادها و سرمایه‌های ملی می‌باشد. تعارض نخبگان سیاسی عمدتاً ریشه در برداشت‌های متفاوت آنان از قوانین و مقررات، و در آموزه‌های قرآنی سرکشی، جهالت، دنیاطلبی، تکبر، حسادت، سوءظن، نفاق، باندبازی و افراط و تفریط دارد. برای مدیریت تعارض هم راهبردهای اثربخشی همچون اصلاح ذات‌البین، کناره‌گیری، پذیرش و همراهی، مصالحه، رقابت، و همکاری از طریق تکنیک‌های گفت‌وگو، مذاکره، کدخدامنشی و ... پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Conflicts of Political Elite and Strategies for its Management

نویسندگان [English]

  • Yousef Torabi 1
  • Abdorreza Fazeli 2
1
2
چکیده [English]

The effective role of political elite in political, social, economic and cultural development is considerable. Its realization depends, to a large extent, on their intellectual coherence and large consensus in the theoretical and executive fields. These coherence and consensus, alongside avoidance of destructive disputes and conflicts, indicate rationality in politics, which has positive results and benefits. This has greater importance in Islamic Republic of Iran, which is based on religious democracy and the progressive principle of velayat-e faqih. Emerging conflicts among political elite and the heads of legislative, judiciary and executive is one of the most important issues of political system which leads to weakening Iran and wasting of national capabilities, capacities and capitals. The article addresses management of conflict resolution theoretically and discusses about the most important grounds and factors of conflicts and strategies for its management in Quran and traditions. Conflicts of political elite are largely rooted in their different interpretations of laws and provisions, disobedience, ignorance, materialism, arrogance, jealousy, suspicion, hypocrisy, factionalism and excess. Among effective strategies for its management are inter se reconciliation, resignation, acceptance and support, compromise, competition and cooperation through techniques such as dialogue, negotiation and mediation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Elite
  • Conflict
  • Management of Conflict Resolution
  • Institutions of Conflict Resolution
  • Strategies for Conflict Resolution
  1. 1. قرآن کریم.

    2. نهج‌البلاغه.

    3. ارسطا، محمدجواد (1381). تشخیص مصلحت نظام از دیدگاه فقهی و حقوقی، تهران، انتشارات کانون اندیشه جوان.

    4. امام خمینی، روح‌الله (1378). صحیفه نور، ج 13، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.

    5. انصاری قمی، محمدعلی (1390). غررالحکم، چاپ هفتم، تهران، انتشارات امام علی (ع).

    6. پترس، جیمز (1382). چگونه مذاکره‌کننده بهتری باشیم، ترجمه مسعود کیمیایی و ابراهیم شیراسدی، تهران، انتشارات همشهری.

    7. ترابی، یوسف (1389). اجماع‌نظر نخبگان سیاسی و توسعه در جمهوری اسلامی ایران، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).

    8. _____ (1390). الگوهای مدیریت حل تعارض در میان نخبگان سیاسی ایران، تهران انتشارات دانشگاه علوم انتظامی.

    9. خامنه‌ای، سیدعلی (1385). شعاعی از نیراعظم (ص)، تهران، چاپ سوم، انتشارات سروش.

    1. درخشه، جلال (1378). مواضع سیاسی حضرت علی (ع) در قبال مخالفین، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
    2. رابینز. استفن و تیموتی جاج (1390). مبانی رفتار سازمانی، ترجمه علی پارسائیان و سید‌محمد اعرابی، تهران، دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
    3. رضائیان، علی (1382). مدیریت تعارض و مذاکره، تهران، انتشارات سمت.
    4. رسولی‌محلاتی، سیدهاشم (1356). زندگانی پیامبر اکرم (ص)، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه.
    5. زاهدی، شمس‌السادات (1378). «بررسی تطبیقی سبک‌های مذاکره در جهان»، فصلنامه مطالعات مدیریت، دانشکده حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی.
    6. سریع‌القلم، محمود (1384). عقلانیت و آینده توسعه‌یافتگی ایران، تهران، مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک.
    7. سنگه، پیتر (1377). پنجمین فرمان، ترجمه کمال هدایت و محمد روشن، تهران، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
    8. شهیدی، سیدجعفر (1387). شرح نهج‌البلاغه حضرت علی (ع)، تهران، انتشارات علمی ـ فرهنگی.
    9. _____ (1363). تاریخ تحلیلی اسلام، تهران، مرکز نشر دانشگاهی.
    10. کلینی رازی، محمدبن یعقوب (1359). اصول کافی، ترجمه سیدجواد مصطفوی، ج 1 و 2، تهران، انتشارات علمیه اسلامیه.
    11. طباطبایی، محمدحسین (1374). تفسیر المیزان، ج 2، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
    12. طبرسی، فضل‌بن‌حسن (1379 هـ . قمری). تفسیر مجمع‌البیان، ج 3، بیروت، انتشارات دارالاحیا التراث‌العربی.
    13. فاضلی، عبدالرضا (1390). «درآمدی بر نقش برنامه‌ریزی استراتژیک در تحقق چشم‌انداز ملی (مطالعه موردی: چشم‌انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران)»، فصلنامه مجلس و پژوهش، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
    14. فیض کاشانی، ملامحسن (1378). شرح نهج‌البلاغه، تهران، انتشارات پیام حق.
    15. قمی، شیخ‌عباس (1363). سفینة‌البحار، ج 2، تهران، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
    16. اداره کل تألیف قوانین و مقررات ریاست ‌جمهوری (‌1380). قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
    17. مطهری، مرتضی (1384). سیری در سیره ائمه اطهار (ع)، تهران، انتشارات صدرا.
    18. _____ (1374). اسلام و مقتضیات زمان، تهران، انتشارات صدرا.
    19. محمدی‌ری‌شهری، محمد (1370). میزان‌الحکمه، ج 3، قم، انتشارات دارالحدیث.
    20. منصورنژاد، محمد (1387). رویکردی دینی به مسئله وحدت و هم‌گرایی، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی.
    21. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) (1377). شرح حدیث جنود عقل و جهل، تهران.
    22. _____ (1388). وصیت‌نامه الهی ـ سیاسی حضرت امام خمینی (ره)، تهران.
    23. نبوی، سیدعباس (1379). «اصلاح ذات‌البین در فرهنگ دینی» ـ فصلنامه حوزه، قم، ش 102-101.
    24. وطن‌دوست، رضا (1388). وحدت و هم‌گرایی در اندیشه اسلامی، مشهد، انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
      1. Schermerhorn, John. R. and et al. (2003). The Core Concepts of organization Behavior, Wiley Publishers            .
      2. Ury, William L. and et al. (1988). Getting Disputs Resolved, San Francisco, Jossey-Bas Publishers.

    www.khamenei.ir.