وجوب حفظ نظام اسلامی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

2 کارشناسی ارشد اندیشه سیاسی در اسلام، دانشکده الهیات و فلسفه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات

چکیده

به‌دلیل اطلاق حق حاکمیت به خداوند متعال در تفکر شیعی، نظام سیاسی در اسلام توحیدی است. چون اصل و پایه حفظ اسلام است و در‌واقع تمایزی بین اسلام و حکومت اسلامی نیست، پس حکومت اسلامی جزء جدایی‌ناپذیر اسلام است. تشکیل حکومت در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) موضوعی فرعی و عرضی نیست، بلکه تجلی ذات و ماهیت اسلام است که حفظ آن به‌مثابه حفظ اسلام قلمداد شده است. بنابراین ایشان نظام اسلامی را در عصر حاضر امانت الهی تلقی کرده و حفظ آن را از واجبات شرعی اولی و عینی می‌داند. بر این اساس نه تنها حفظ نظام بر همه فرعیات دینی و واجبات شرعی مقدم است، بلکه اهمیت حفظ آن نسبت به جان امام زمان (عج) ارجح است. از‌این‌رو مقاله حاضر به تبیین وجوب حفظ نظام اسلامی (از جمله بنیادی‌ترین محورهای اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)) پرداخته و وجوب حفظ نظام اسلامی را از دیدگاه امام خمینی (ره) تبیین و تحلیل می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Preservation of Islamic System as a Religious Imperative in Light of Imam Khomeini’s Political Thought

نویسندگان [English]

  • Gholamhossein Elham 1
  • Seyed Yahya Mousavi 2
1
2
چکیده [English]

Imam Khomeini considers the Islamic system as a divine gift in present era. He takes into consideration the preserving and protecting of this system as an obligatory religious and tangible divine order that has priority over all other religious orders, believing that importance of Islamic system has superiority over life of individual humans even if he be the Imam Zaman (12th Shiite Imam).
       For this reason, believing in Almighty God’s sovereignty, principles and pillars of religion and divine orders is realized in construction of system, and Islamic government. It means that all affairs are based, depend and relied on religion and final end is to promotie and consolidate the religion in the society. In fact, legislative and executive systems within Islamic government are based on Islamic worldview and thought.
            Having explained and analyzed the necessity of preserving Islamic system from Imam Khomeini’s point of view. Authors believe that there is no difference between Islam and Islamic government. In other words, Islamic government is inalienable part of Islam.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Necessity of Preserving Islamic System
  • Islamic Republic
  • Imam Khomeini’s Political Thought
  1. 1. قرآن کریم.

    2. ابن‌منظور، محمد‌بن‌مکرم (1308هـ . ق). لسان العرب، بیروت، نشر دارصادر، ج 12، چاپ سوم.

    3. احمدی میانجی، علی (1364). «اطلاعات و تحقیقات در اسلام»، مجله نور علم، ش 11.

    4. امام خمینی (1388). ولایت فقیه (حکومت اسلامی)، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ بیستم.

    5. ــــــــــ (1378). صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، ج 1 تا 21.

    6. ــــــــــ (1385). البیع، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)، جلد 2.

    7. انصاریان، حسین (1378). ترجمه نهج‌البلاغه، تهران، نشر پیام آزادی.

    8. جعفرپیشه فرد، مصطفی (1379). «ساختار نظام کنونی افتا و کارآمدی جمهوری اسلامی»، مجله حکومت اسلامی، ش 16.

    9. جوادی آملی، عبداله (1389). ولایت فقیه ولایت فقاهت و عدالت، نشر اسراء، چاپ یازدهم.

    1. حق‌پناه، رضا (1378). «حکومت و ولایت»، مجله اندیشه حوزه، ش 17.
    2. خمینی، روح‌اله (1387). تحریر‌الوسیله، ترجمه سیدمحمدباقر موسوی همدانی، تهران، دفتر انتشارات اسلامی، ج 1، چاپ بیست‌وچهارم.
    3. خویی، سیدابوالقاسم (١٣٧7). مصباح الفقاهه، ترجمه محمدعلی توحیدی تبریزی، قم، ج 1.
    4. رحیم‌پور ازغدی، حسن (1378). «ولایت فقیه و نقد دیدگاه‌های مخالف»، اندیشه حوزه، ش 18.
    5. رهبرپور، محمدرضا (1389). مجموعه مقالات بزرگداشت دکتر ابوالقاسم گرجی، نشر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران.
    6. ساشادینا (1385). «عدل و امامت مانع تفکیک دین از حکومت»، مجله پژوهه، ش 20.
    7. سبحانی، جعفر (1385). حکومت اسلامی در چشم‌انداز ما، نشر مؤسسه امام صادق (ع).
    8. سروش، محمد (1386). دین و دولت در اندیشه اسلامی، نشر مؤسسه بوستان کتاب، چاپ دوم.
    9. شیخ انصاری (1380). المکاسب، نشر مجمع‌الفکر الاسلامی، جلد 2.
    10. شیخ طوسی (1387 هـ . ق). المبسوط، المکتبه المرتضویه، تهران، ج 2، چاپ سوم.
    11. عمید، حسن (1386). فرهنگ عمید، تهران، نشر مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر، چاپ سی‌وپنجم.
    12. فضل‌اله، سیدمحمد‌حسین (1998). کتاب الجهاد، بیروت، نشر دارالملاک، چاپ دوم.
    13. کاشف‌الغطا، جعفر (1383). کشف‌الغطا، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، ج 4.
    14. کلانتری، علی‌اکبر (1376). «کاوشی نو در فقه اسلامی»، مجله فقه، ش 11 و 12.
    15. گلپایگانی، آیت‌الله سیدمحمدرضا (1372). وصیت‌نامه، بی‌جا.
    16. محمد‌بن‌جمال‌الدین مکی العاملی الشهید الاول (1411). اللمعه الدمشقیه، قم، نشر دارالفکر، جلد 2.
    17. مرادی، مجید (1381). «اندیشه سیاسی آیت‌الله سید‌محمد‌حسین فضل‌اله»، مجله علوم سیاسی، ش 18.
    18. مزینانی، محمد‌صادق (1373). «حوزه و حفظ نظام»، ش 63 و 64.
    19. مطهری، مرتضی (1377). مقدمه‌ای برجهان‌بینی اسلامی (3): وحی و نبوت، نشر صدرا، چاپ دوازدهم.
    20. مظاهری، حسین (1389). «ولایت فقیه ازمنظرعقل و قرآن»، مجله حکومت اسلامی، سال پانزدهم، ش 1.
    21. معرفت، محمدهادی (1387). ولایت فقیه، نشر ذوی‏القربی، چاپ سوم‏.
    22. ملک‌افضلی اردکانی، محسن (1389). «آثار قاعده حفظ نظام»، مجله حکومت اسلامی، سال پانزدهم، ش 58.
    23. مهوری، محمدحسین (1380). «حفظ نظام»، مجله حکومت اسلامی، سال ششم، ش 20.
    24. نائینی، محمد‌حسین (1335). تنبیه‌الامه و تنزیه‌‌الامله، مقدمه سید‌محمود طالقانی.
    25. ــــــــــ (1387). تنبیه‌الامه و تنزیه‌المله، تصحیح، ویراستاری، شرح و تعلیق روح‌الله حسینیان، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، چاپ دوم.
    26. نجفی، محمد‌حسن (1981). جواهر‌الکلام، کتاب‌الجهاد، بیروت، نشر دار احیاء تراث العربی.

    36. www.parsine.com

    37. www.hawzah.net

    38. www.tebyan.net

    39. www.khamenei.ir