رتبه‌بندی تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران با استفاده از نظر منتخبی از فعالان و دانش‌آموختگان اقتصاد بین‌الملل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان؛

2 استادیار گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان؛

3 استاد گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان؛

چکیده

از جمله مهمترین مخاطرات سیاسی و اقتصادی بحث تحریم‌های اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران است. داشتن بینش وسیع نسبت به این تحریم‌ها و اولویت‌بندی رسیدگی به آنها در جهت یافتن بهترین راهبرد امری ضروری به شمار می‌رود. در این مقاله با مطالعه گسترده در زمینه تحریم‌های اعمال شده علیه حمهوری اسلامی ایران، رتبه‌بندی مناسبی از انواع تحریم‌ها انجام شد تا با توجه به درجه اثرگذاری آنها اقدامات مناسبی اتخاذ شود. تاریخ مطالعه این تحریم‌ها از زمان انقلاب اسلامی تا حال حاضر است و شامل تحریم‌های ایالات متحده آمریکا، تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد و تحریم‌های اتحادیه اروپاست. با تدوین پرسشنامه و مراجعه به پانزده نفر از صاحب‌نظران و خبرگان اقتصاد تحریم، هشت معیار کلی و 48 زیر‌معیار متناسب با تحریم‌های اعمال شده علیه جمهوری اسلامی ایران تدوین شد. به منظور رتبه‌بندی و حصول نتایج از روش تحلیل سلسله‌مراتبی فازی مثلثی در فضای نرم‌افزارMATLAB  استفاده شد. نتایج مقاله حاضر نشان داد که از بین هشت معیار اصلی؛ تحریم نفت، گاز و پتروشیمی و تحریم مالی و بانکی بیشترین پیامد‌های اقتصادی را داشتند و از بین 48 زیر‌معیار مشخص شده، ممنوعیت خرید نفت و گاز ایران توسط اتحادیه اروپا در سال 2012 و منع ارائه خدمات مالی سازمان‌ها و بانک‌های بین‌المللی نظیر سوئیفت توسط اتحادیه اروپا در سال 2012 نسبت به سایرین از اولویت بالاتری در اثرگذاری برخوردار است. بنابراین ضروری است متناسب با این رتبه‌بندی سیاست‌های مناسب اقتصادی و سیاسی اتخاذ شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Ranking the Economic Sanctions Against the Islamic Republic of Iran Using Selected Opinions from Activists and the Graduates of International Economics

نویسندگان [English]

  • Saeid Iranmanesh 1
  • Nourallah Salehi 2
  • SayedAbdul Majid Jalaee Isfand-Abadi 3
1 PhD student in the Department of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
2 Assistant Professor of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
3 Professor of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman
چکیده [English]

One of the most important political and economic dangers of the Islamic Republic of Iran is the discussion of sanctions imposed on it. Having a broad insight into these sanctions and prioritizing them in order to find the best strategies is essential. In this article, via an extensive study on the sanctions imposed on the Islamic Republic of Iran, an appropriate ranking of sanctions was done to take appropriate measures according to their degree of effectiveness. The sanctions studied are those imposed from the time of the Islamic Revolution of Iran until now. They include US sanctions, UN Security Council sanctions and EU sanctions. By compiling a questionnaire and referring to the views of 15 experts in the field of economic sanctions, 8 general criteria and 48 sub-criteria related to the sanctions imposed on the Islamic Republic of Iran were developed. In order to rank and obtain results, the Triangular Fuzzy Hierarchical Analysis Method was employed within the MATLAB software. The results of this article showed that, among the eight main criteria, oil, gas and petrochemical sanctions and financial and banking sanctions had the most economic consequences. Furthermore, among the 48 sub-criteria identified in this article, the ban on the purchase of Iranian oil and gas by the European Union in 2012 and the ban on the provision of financial services by international organizations and banks, such as Swift, by the EU in 2012, are priorities and have a greater impact. Therefore, it is necessary to adopt appropriate economic and political policies in accordance with this classification.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sanctions
  • Economics
  • US Sanctions
  • UN Security Council Sanctions
  • EU Sanctions
  • Fuzzy Hierarchical Analysis Method

مراجع

  1. آقایی، مجید و مهدیه رضا‌قلی‌زاده و مجید محمدرضایی (1397). «بررسی تأثیر تحریم‌های اقتصادی و تجاری بر روابط تجاری ایران و کشورهای شریک عمده تجاری»، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، دوره 8، ش 28.
  2. بقالیان، محبوبه، حمید آماده و امیرخادم علیزاده (1393). «تأثیر تحریم‌های اقتصادی بر سطح اشتغال در ایران»، دومین کنفرانس بین‌المللی اقتصاد در شرایط تحریم، بابلسر، شرکت پژوهشی طرودشمال.
  3. بهروزی‌فر، مرتضی (1383). «اثر تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا بر اقتصاد بازرگانی ایالات متحده و بازارهای جهانی انرژی»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، ش 33.
  4. خوزین، علی (1396). «رتبه‌بندی عوامل مؤثر در گسترش سرمایه‌گذاری بر روی صکوک با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی فازی»، دوفصلنامه علمی پژوهشی تحقیقات مالی اسلامی، ش 1.
  5. رنجبر، هادی، علی‌اکبر حق‌دوست، مهوش صلصالی، علیرضا خوشدل، محمدعلی سلیمانی و نسیم بهرامی (1391). «نمونه‌گیری در پژوهش‌های کیفی: راهنمایی برای شروع»، مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، سال دهم، ش 238.
  6. رهبر، فرهاد و حسین میرشجاعیان حسینی (1388). علم مدیریت فازی، چاپ سوم، تهران، نشر مهربان.
  7. زهرانی، مصطفی (1387). «مبانی نظری تحریم‌های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران: موانع و چالش‌های نفت ایران»، مجله بررسی مسائل اقتصاد انرژی، سال اول، ش 2.
  8. طیبی، سیدکمیل و عبدالرسول صادقی (1396)، «اثرات تحریم‌های بین‌المللی و سایر عوامل تأثیر‌گذار بر نرخ ارز در ایران»، تحقیقات اقتصادی، دوره 52، ش 3.
  9. فدایی، مهدی و مرتضی درخشان (1394). «تحلیل اثرات کوتاه‌مدت و بلند‌مدت تحریم‌های اقتصادی بر رشد اقتصادی در ایران»، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، ش 18.
  10. فرازمند، حسن، پرتو حکمت و مسعود کیان (1391). «بررسی اثر تحریم‌های اقتصادی بر تولید بخش کشاورزی با استفاده از نرخ رشد بهره‌وری کل عوامل تولید»، اولین کنفرانس دانشجویی اقتصاد کشاورزی ایران، مشهد.
  11. کازرونی، سید‌علیرضا، حسین اصغرپور و اوین خضری (1395). «بررسی اثر تحریم‌های اقتصادی بر ترکیب شرکای عمده تجاری ایران طی دوره 1392-1371»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، ش 79.
  12. متقی، ابراهیم، امیر رمضانی و فاطمه نکولعل آزاد (1392). «تأثیر قیمت نفت بر سیاست اقتصادی آمریکا در تحریم و محدودسازی راهبردی ایران»، فصلنامه روابط خارجی، ش 4.
  13. محمودی، نرگس، عبدالکریم حسین‌پور و محمد رضایی (1398). «تجزیه و تحلیل بهره‌وری کل عوامل تولید در بخش‌های منتخب با وجود شاخص تحریم‌های اقتصادی»، تحقیقات اقتصادی، دوره 54، ش 3.
  14. مهدیلو، علی، اصغر ابوالحسنی و محسن رضایی (1398). «رتبه‌بندی انواع تحریم‌های اقتصادی و برآورد شاخص مخاطرات تحریم با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی فازی»، فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، سال 6، ش 2.
  15. میرزایی، افشین، سید‌محمد‌حسین صاحب‌فصول و علی اللهیاری‌پور (1394). گزارش ناخوانده از سرانجام یک مسیر، چاپ اول، تهران، انتشارات مجدالاسلام.
  16. هشیار، مرتضی (1395). «نگاهی به تحریم‌های وضع شده علیه ایران»، مدیریت پژوهش‌های خبری معاونت خبری صدا‌و‌سیما، سال دوم، ش 5.
  17. Abdulgader, F. S. and R. Eid (2018). "Development of Decision Support Model for Selecting a Maintenance Plan Using a Fuzzy MCDM Approach: A Theoretical Framework", Applied Computation Intelligence and Soft Computing, Vol. 40, No. 25.
  18. Ankudinov, A., I. Rustam and L. Oleg (2017). "Sanctions and theRussian Stock Market", Research in International Business and Finance, Vol. 40, No. 17.
  19. Biglaiser, G. and D. Lektzian (2020). "The Effects of Economic Sanctions on Targeted Countries’ Stock Markets", International Interactions, Vol. 25‏.
  20. Caruso, R. (2003). "The Impact of International Economic Sanctions on Trade: an Empirical Analysis, Peace Economics", Peace Science and Public Policy, Vol. 9, No. 2, Article 1.
  21. Chang, D. Y. (1996). "Application of the Extent Analysis Method on Fuzzy AHP", European Journal of Operational Research, 95, NO. 45.
  22. Deveci. M, F. Canitez and L. Gokasar (2018)."Waspas and Topsis Based Interval Type-2 Fuzzy MCDM Method For A Selection of a Car Sharing Station", Sustainable Cities and Society, Vol. 41.
  23. Doxey, M. P. (1980). Economic Sanctions and International Enforcement, 2nd edition, London, Macmillan.
  24. Eyler, R. (2007). Economic Sanctions International Policy and Political Economy at Work, Palgrave Macmillan.
  25. Farahani, Banafsheh M. and Maryam Shabani (2013). "The Impact of Sanctions on Iran’s Tourism, The Open Access Journal of Resistive Economics (OAJRE)", Economic Sanctions, Vol. 01, No. 1.
  26. Filipenko, A., O. Bazhenova and R. Stakanov (2020). "Economic Sanctions: Theory, Policy, Mechanisms", Baltic Journal of Economic Studies, VOL. 6, No. 12.
  27. Hufbauer, Gary Clyde and Barbara Oegg (2003). "The Impact of Economic Sanctions on U.S. Trade: Andrew Rose’s Gravity Model", International Economics Policy Brief, Institute for International Economics, Washington, Vol. 12, No. 15.
  28. Katzman, K. (2015). "Iran Sanctions", Congressional Research Service.
  29. Korhonen, I., H. Simola and L. Solanko (2018). Sanctions, Countersanctions and Russia: Effects on Economy Trade and Finance International Relations, Vol. 10, No. 23.
  30. Lamotte, Olivier (2012). "Disentangling the Impact of Wars and Sanctions on International, Groeth Economic, Vol. 13, No. 5.
  31. Medlicott, W. N. (1952). The Economy Blocked, Vol. s1 and 2, London, Longman s Green and Co.
  32. Moret, Erica S. (2014). "Humanitarian Impacts of Economic Sanctions on Iran and Syria", European Security, Vol. 17, No. 31.
  33. Shearkhani, Sara, Teimour Mohammadi and Manijeh Hadinejad (2010). "Examine Sanctions Efficiency Against Iran’s Non-oil Trade (Gravity Model)", International Economic, Vol. 15, No. 10.
  34. Teddlie .C and F .Yu (2007). "Mixed Methods Sampling", Journal of Mixed Methods Research, Vol. 1(1).
  35. Teddlie .C and A. Tashakkori (2009). Foundations of Mixed Methods Research: Integrating Quantitative and Qualitative Techniques in the Social and Behavioral Sciences, London: Sage.
  36. Yelena, T. and Q. Faryal (2016). "Global Oil Glut and Sanctions: The Impact on Putin’s Russia", Energy Policy, Vol. 90.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار