ارائه الگوی توسعه‌ مالی در دانشگاه‌ها: یک مطالعه کیفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشجوی دکتری اقتصاد و مدیریت مالی آموزش ‌عالی، دانشکده علوم ‌تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران؛

چکیده

بحران‌ها و آشوب‌های مالی در نظام‌های اقتصادی سراسر جهان، کشورها را در تأمین منابع ‌مالی آموزش‌ عالی با مشکل مواجه کرده است. بنابراین با توجه به نقش دانشگاه‌ها به‌عنوان کانون پیشرفت جوامع توجه به توسعه‌ مالی و تنوع‌بخشی منابع‌ مالی در دانشگاه بیش از پیش اهمیت یافته است. هدف از این پژوهش ارائه الگوی توسعه‌ مالی در دانشگاه‌ها از رهگذر تحلیل محتوای مطالعات انجام شده داخلی و خارجی در این زمینه است. این پژوهش کیفی با استفاده از روش فراترکیب تدوین شده است. بر این اساس با جستجوی کلیدواژه‌های توسعه‌ مالی و تنوع‌بخشی به منابع درآمدی دانشگاه در پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی (1398-1385) و خارجی (2018-1990) در مجموع از چهل پژوهش گردآوری شده، 21 پژوهش به تحلیل نهایی راه یافتند. سپس با به‌کارگیری راهبرد تحلیل مضمون پس از استخراج مضامین پایه علاوه‌بر ترسیم شبکه مضامین، مدل شماتیک توسعه‌ مالی در دانشگاه‌ها نیز ترسیم شد. براساس یافته‌ها روی هم رفته 10 مقوله پیش‌سازمان‌دهنده اولیه (حکمرانی خوب، توسعه سازوکارهای قانونی، توسعه سازوکارهای تشویقی، مدیریت تحقیقات ‌دانشگاهی، توسعه‌ مالیه دانشگاهی، توسعه جریان موقوفات، توسعه فضای رقابتی، توسعه همکاری با صنعت، فرهنگ‌سازی و توسعه سرمایه انسانی) با 28 مضمون پیش‌سازمان‌دهنده ثانویه در قالب 216 مضمون پایه طبقه‌بندی شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Presenting a Model for Financial Development in Universities: A Qualitative Study

نویسنده [English]

  • Ahmad Keykha
PhD Student in Economics and Financial Management of Higher Education, Faculty of Educational Sciences and Psychology, University of Tehran, Tehran
چکیده [English]

Due to the present financial crises and turmoil in economic systems all over the world, countries are faced with difficulties in financing higher education. As a result, given the role universities play in the advancement of communities, more attention has been paid to the development and diversification of financial resources in universities.
The purpose of this study is to present a model of financial development in universities via the comprehensive content analysis of internal and external studies in this field. This qualitative research was formulated using a cross-sectional method. Thus, by searching for keywords regarding the financial development and diversification of university income sources in both domestic and foreign databases from1990 to 2018, a total of 40 researches were collected. Out of the 40 researches collect, 21 were selected and finalized.
Then, after extracting the basic themes, the thematic analysis strategy was applied and in addition to drawing thematic grids, a schematic model of financial development in universities was also drawn. Based on the findings, a total of 10 pre-organizer categories consisting of, good governance, development of legal mechanisms, development of incentives, academic research management, academic finance development, endowment flow development, competitive space development, development of industry cooperation, and culture and human capital development, were identified. The 10 pre-organizer categories along with 28 pre-organizer secondary themes were categorized into 218 basic themes. Finally, the proposed policies for education in the Iranian higher education system were also outlined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • University Financing
  • Financial Diversification
  • University Financial Development
  • University Financial Resources

مراجع

  1. ابوالفتحی، محمد و لقمان قنبری (1398). «بررسی موانع و راهکارهای تحقق حکمرانی خوب در ایران با تأکید بر سرمایه اجتماعی در سطح کلان»، فصلنامه پژوهش‌های راهبردی سیاست، (29)8.
  2. احمدی، مهدی و خلیل نوروزی (1393). «بررسی راهبردهای تأمین ‌مالی فعالیت‌های آموزشی دانشگاه‌های منتخب»، سیاست علم و فناوری، (4)4.
  3. اسماعیل‌زاده، مونا، مهدی سبک‌رو و اکبر خوراسگانی (1399). «طراحی مدل سنجش دانش اعضای هیئت علمی در دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش‌ عالی ایران»، مدیریت فرهنگ سازمانی، (1)18.
  4. الوانی، سیدمهدی و میرعلی سیدنقوی (1380). «تئوری کارگزاری و چالش‌های آن در مدیریت دولتی»، مطالعات مدیریت، (31)8.
  5. بیات، علی و لیلا اسدی (1396). «بهینه‌سازی پرتفوی سهام: سودمندی الگوریتم پرندگان و مدل مارکویتز»، مجله مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، (32)8.
  6. خان‌عزیزی، محمد و علی‌اکبر امین بیدختی (1395). «سازوکارهای تأمین منابع‌ مالی بخش آموزش (آموزش و پرورش و آموزش‌ عالی)»، نامه آموزش‌ عالی، (34)9.
  7. خان‌محمدی، هادی، رضا واعظی و مصطفی دلشاد تهرانی (1393). «الگوی مشارکت شهروندی در مدیریت دولتی مبتنی‌بر تعالیم نهج‌البلاغه»، فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، (3)2.
  8. ذاکرصالحی، غلامرضا (1393). «نقش دانشگاه‌ها در توسعه و نهاینه شدن نظام حقوق مالکیت فکری»، فصلنامه پژوهش‌های حقوق تطبیقی، (2)18.
  9. ربیعی، مهدی، صمد ایزدی، ابراهیم صالحی عمران و محمدرضا آهنچیان (1396). «بررسی الزامات تأمین و تنوع‌بخشی منابع‌ مالی دانشگاه‌های دولتی»، فصلنامه مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، (19)7.
  10. رجب‌زاده، نفیسه (1396). «بررسی عوامل درآمدزایی در آموزش‌ عالی مطالعه موردی دانشگاه‌های وابسته به وزارت علوم تحقیقات و فناوری»، نشریه تحلیل مالی، (2)1.
  11. روحانی، شادی، حمید رحیمیان، عباس عباس‌پور، سعید بروزیان و غلامرضا گرایی‌نژاد (1398). «تنوع‌بخشی به منابع درآمدی دانشگاه؛ راهی به سوی ثبات مالی»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش‌ عالی، (1)25.
  12. صادقی، محمود، ابوالفضل رضایی و مرتضی شهبازی‌نیا (1390). «بررسی حقوق آثار دانشگاهی»، فصلنامه سیاست علم و فناوری، (4)3.
  13. طاهری دمنه، محسن و زهرا حیدری دارانی (1397). «تأملی در نقش و جایگاه وقف و نیکوکاری در علم و فناوری»، سیاست علم و فناوری، (1)8.
  14. عابدجعفری، حسن، محمدسعید تسلیمی، ابوالحسن فقیهی و محمد شیخ‌زاده (1389). «تحلیل مضمون و شبکه مضامین: روشی ساده و کارآمد برای تبیین الگوهای موجود در داده‌های کیفی»، اندیشه مدیریت راهبردی، (10)5.
  15. عباس‌زاده، محمد (1391). «تأملی بر اعتبار و پایایی در تحقیقات کیفی»، جامعه‌شناسی کاربردی، (1)23.
  16. قدیمی، علیرضا، نرجس زنگنه‌نژاد و علیرضا امیرکبیری (1394). «تئوری وابستگی به منابع مفاهیم، چارچوب‌ها و کارکردها»، کنفرانس ملی اقیانوس مدیریت، تهران.
  17. کمالی، یحیی (1396). «روش‌شناسی فراترکیب و کاربرد آن در سیاستگذاری عمومی»، فصلنامه سیاست، (3)47.
  18. محمدزاده اصل، نازی (1388). «شناسایی روش‌های متنوع‌سازی منابع‌ مالی دانشگاه آزاد اسلامی»، مجله مطالعات مالی، (1)2.
  19. منجم‌زاده، سیدسعید، ابوالقاسم نادری، غلامرضا گرایی‌نژاد و ناهید پوررستمی (1397). «تحلیل و ارزیابی سیاست‌های توسعه‌ مالی دانشگاه بر‌اساس اسناد فرادستی آموزش‌ عالی»، فصلنامه مجلس و راهبرد، (98)26.
  20. --- (1398). «بررسی و تبیین عوامل مؤثر بر توسعه‌ مالی دانشگاه (مورد مطالعه: دانشگاه تهران)»، فصلنامه اقتصاد مالی، (47)13.
  21. نادری، ابوالقاسم (1397). مباحثه پیشرفته در اقتصاد آموزش: کارایی و اثربخشی درونی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
  22. --- (1384). «اقتصاد دانایی به‌عنوان الگوی جدید توسعه و ارزیابی اقتصاد دانایی در ایران»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، (35)‌9.
  23. هاشم‌نیا، شهرام، مصطفی عمادزاده، سعید صمدی و پرویز ساکتی (1388). «بررسی عوامل مؤثر بر درآمدهای اختصاصی تحقیقات دانشگاهی در دانشگاه‌های صنعتی ایران»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش‌ عالی، (۲)15.
  24. Albrecht, D. and A. Ziderman (1995). "National Service: A Form of Societal Cost Recovery for Higher Education?", Higher Education, 29(2).

 

  1. Armstrong, T., P. O. L. Garland and K. Yazdi (2005). "The Pennsylvania State System of Higher Educations Performance Funding Program 2005-2006", Northeast Association for Institutional Research Proceeding, 2(6).
  2. Bekhradnia, B. and N. Bailey (2008). Demand for Higher Education to 2029, London, UK: Higher Education Policy Institute.
  3. Blankenberger, B. and A. Phillips (2016). "Performance Funding in Illinois Higher Education: The Roles of Politics, Budget Environment and Individual Actors in the Process", Educational Policy, 30(6).
  4. De Campos, S. R. M., R. Henriques and M. H. Yanaze (2019). "Knowledge Discovery Through Higher Education Census Data", Technological Forecasting and Social Change, 149.
  5. Dobbins, M., C. Knill and E. M. Vögtle (2011). "An Analytical Framework for the Cross-country Comparison of Higher Education Governance", Higher Education, 62(5).
  6. Hendrick, R. (2002). "Revenue Diversification: Fiscal Illusion or Flexible Financial Management", Public Budgeting and Finance, 22(4).
  7. Herbst, M. (2007). "Financing Public Universities", Higher Education Dynamics, 18(1).
  8. Johnstone, B. (2002). "Challenges of Financial Austerity: Imperatives and Limitations of Revenue Diversification in Higher Education", The Welsh Journal of Education, 11(1).
  9. Johnstone, D. B. and P. N. Marcucci (2010). Financing Higher Education Worldwide: Who Pays? Who Should Pay?, JHU Press.
  10. Jongbloed, B. and H. Vossensteyn (2001). "Keeping up Performances: An International Survey of Performance-based Funding in Higher Education", Journal of Higher Education Policy and Management, 23(2).
  11. Mauro, S. G., L. Cinquini and D. Pianezzi (2019). "New Public Management between Reality and Illusion: Analysing the Validity of Performance-based Budgeting", The British Accounting Review, 11(4).
  12. Munyua, W. K., S. Abate, G. S. Huka and S. M. Dawe (2011). "Financing of Higher Education in Africa: A Case of Ethiopia Public Universities Revenue Diversification Strategies", International Journal of Business and Public Management, 1(1).
  13. Orr, D., M. Jaeger and A. Schwarzenberger (2007). "Performance‐based Funding as an Instrument of Competition in German Higher Education", Journal of Higher Education Policy and Management, 29(1).
  14. Pérez-Esparrells, C. and E. M. Torre (2012). "The Challenge of Fundraising in Universities in Europe", International Journal of Higher Education, 1(2).
  15. Purdy, S. C., V. Braun, M. J. Hautus, J. A. Ogden and A. H. Taylor (2006). "Using Thematic Analysis in Psychology", Qualitative Research in Psychology, 3(2).
  16. Riege, A. M. (2003). "Validity and Reliability Tests in Case Study Research: A Literature Review with "Hands‐on" Applications for Each Research Phase", Qualitative Market Research: An International Journal, 6(2).
  17. Sandelowski, M. and J. Barroso (2006). Handbook for Synthesizing Qualitative Research, Springer Publishing Company.
  18. Schiller, D. and I. Liefner (2007). "Higher Education Funding Reform and University–industry Links in Developing Countries: The Case of Thailand", Higher Education, 54(4).
  19. Shrivastava, M. and S. Shrivastava (2014). "Political Economy of Higher Education: Comparing South Africa to Trends in the World", Higher Education, 67(6).
  20. Sörlin, S. (2007). "Funding Diversity: Performance-based Funding Regimes as Drivers of Differentiation in Higher Education Systems", Higher Education Policy, 20(4).
  21. Stachowiak-Kudła, M. and J. Kudła (2017). "Financial Regulations and the Diversification of Funding Sources in Higher Education Institutions: Selected European Experiences", Studies in Higher Education, 42(9).
  22. Teixeira, P. N., V. Rocha, R. Biscaia and M. F. Cardoso (2014). "Revenue Diversification in Public Higher Education: Comparing the University and Polytechnic Sectors", Public Administration Review, 74(3).
  23. Teixeira, P. and T. Koryakina (2011). "Funding Diversification in the EHEA–Patterns, Challenges and Risks", Handbook on Leadership and Governance in Higher Education, Berlin, RAABE Academic Publishers.
  24. --- (2013). "Funding Reforms and Revenue Diversification–patterns, Challenges and Rhetoric", Studies in Higher Education, 38(2).
  25. Teixeira, P., V. Rocha, R. Biscaia and M. F. Cardoso (2012). "Myths, Beliefs and Realities: Public-private Competition and Program Diversification in Higher Education", Journal of Economic Issues, 46(3).
  26. Trow, M. (2010). Twentieth-century Higher Education: Elite to Mass to Universal, JHU Press.
  27. Tsuma, A. N. and F. Mugambi (2014). "Factors Influencing Performance of Income Generating Units in Public Universities", European Journal of Business and Management, 6(10).
  28. Wang, D. D. (2019). "Performance-based Resource Allocation for Higher Education Institutions in China", Socio-Economic Planning Sciences, 65.
  29. Wangenge-Ouma, G. and N. Cloete (2008). "Financing Higher Education in South Africa: Public Funding, Non-government Revenue and Tuition Fees", South African Journal of Higher Education, 22(4).
  30. Zhao, F. (2001). "Impact of Diversification of Financing Sources on Higher Education Quality", Assessment and Evaluation in Higher Education, 26(5).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار