کاربرد و اثربخشی پدافند غیرعامل در برنامه‌ریزی منابع آب در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای سازه‌های آبی، دانشگاه تربیت مدرس

2 استاد گروه سازه‌های آبی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

مدیرت مطلوب، برنامه‌ریزی و بهره‌برداری بهینه منابع آب کشور یکی از چالش‌های موجود برای دستیابی به توسعه مطلوب و پایدار است. مشکلات و نارسایی‌های گوناگونی دراین‌باره مشاهده می‌شود که نیازمند توجه و تعامل هرچه بیشتر مسئولان، وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی و افراد، گروه‌های اجتماعی است. در این مطالعه به بررسی و کاربرد پدافند غیرعامل در برنامه‌ریزی منابع آب کشور پرداخته‌ شده و با معرفی منابع آبی موجود، ضرورت توجه و مدیریت آنها در راستای اصول و اهداف پدافند غیرعامل ارائه ‌شده است. ازاین‌رو با معرفی پدافند غیرعامل، مبانی و الزامات و همچنین نقش آن در آمایش سرزمین به‌‌عنوان رکن اصلی برنامه‌ریزی توسعه کشور به کاربردهای آن در برنامه‌ریزی منابع آب کشور از‌جمله امنیت غذایی، مدیریت داخلی منابع آب، مدیریت دریا، سواحل و همچنین دیپلماسی آب‌های مرزی و کنترل آنها پرداخته ‌شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Application and Effectiveness of Passive Defense in the Iranian Water Resources Planning

نویسندگان [English]

  • hamideh ghaffari 1
  • jamal mohammad vali samani 2
1 PhD student in water structures, Tarbiat Modares University
2 Professor, Department of Water Structures. Faculty of Agriculture, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Optimal management, planning and exploitation of the Iranian water resources are the biggest challenges facing to achieve sustainable development. There are various problems and failures in this area which needs to be considered by the relevant authorities and officials such as the Ministry of Energy, the Ministry of Agriculture-Jihad and social individuals and groups. The paper investigates the application of passive defense for planning water resources of our country as well as increases the necessity of their consideration and management in accordance with the principles and objectives of passive defense through introducing existing water resources. Therefore, the passive defense and its requirements also its role in spatial planning as the main pillar of national development planning have been initially introduced. Furthermore, its applications for the Iranian water resources planning have been addressed including food security, internal management of water resources, marine and costal management as well as transboundary water diplomacy and its control.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Passive Defense
  • Spatial Planning
  • Food Security
  • Transboundary Water Diplomacy
  • Internal Water Resources Management
منابع و مآخذ
1. اسکندری، حمید (1390). دانستنی‌های پدافند غیرعامل (ویژه کارشناسان و مدیران)، سری کتاب‌های پدافند غیرعامل (3)، چاپ پنجم، انتشارات بوستان حمید.
2. اکبری مطلق، مصطفی و غلامرضا عباس‌زاده (1389). «بررسی جایگاه و ابعاد پدافند غیرعامل در پایتخت معنوی ایران»، اولین کنفرانس پدافند غیرعامل و سازه‌های مقاوم، بابل دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل.
3. اکبری، یوسف (1392). «ارزیابی بهره‌برداری از سد کارده مشهد تحت برنامه‌های مختلف مدیریتی با استفاده از مدل WEAP»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه زابل.
4. امان‌پور، سعید، مصطفی محمدی ده‌چشمه و علیرضا پرویزیان (1397). «ارزیابی الزامات پدافند غیرعامل در همجواری صنایع (مطالعه موردی: کلان‌شهر اهواز)»، جغرافیا و آمایش شهری منطقه‌ای، ش 26.
5. بیانات مقام معظم رهبری درمورد پدافند غیرعامل(۵/۸/۱۳۹۵). سایت سازمان پدافند غیرعامل کشور، http://paydarymelli.ir[l1] .
6. حبیبی، حسن (1364). هنر جنگ، اثر سون تزو، چاپ دوم، تهران، انتشارات قلم.
7. سازمان حفاظت محیط زیست (1387). مجموعه کتابچه‌های دوازده‌جلدی طرح مدیران سبز اندیش (مدیریت منابع آب کشور)، ش 1.[l2] 
8. سلیمی، جمیله و پیام ابراهیمی (1394). «پدافند غیرعامل در مدیریت و بهره‌وری منابع آب (مطالعه موردی: دشت اردبیل)»، سومین همایش ملی انجمن‌های علمی - دانشجویی رشته‌های کشاورزی و منابع طبیعی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران.
9. سیاست‌های کلی نظام در امور پدافند غیرعامل (1389). http://farsi.khamenei.ir[l3] .
10. شایسته افشار، الهام و گلدیس وحید برجی (1389). «تعیین فرم شهری بهینه بر‌اساس اصول پدافند غیرعامل»، اولین کنفرانس پدافند غیرعامل و سازه‌های مقاوم، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل.
11. فلاحی، ابراهیم، سمیرا شکری جوکاری و شیرین قاضی (1396). «راه‌های تأمین امنیت غذایی و جایگاه آن در پدافند غیرعامل»، فصلنامه علمی – پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی لرستان، ویژه‌نامه پدافند غیرعامل، دوره 19، ش 3.
12. کاظمی، منصوره (1386). «مروری اجمالی بر سیر تحولات آمایش سرزمین در ایران»، مجله اقتصادی، ش 68-67.
13. کاظمی بلگه شیری، محمدجواد و محمد گلستانه (1393). «مطالعه پدافند غیرعامل در مخازن ذخیره آب و خط انتقال آب»، فصلنامه علمی - ترویجی پدافند غیرعامل، سال 5، ش 4.
14. میسمی، حسین و پدرام موسوی (1388). «مبانی مهندسی و روش‌های اجرایی سازه‌ای پدافند غیرعامل شریان حیاتی وزارت نیرو»، فصلنامه پدافند غیرعامل، سال 1، ش 1.
15. معصوم‌بیگی، حسین و محمدرضا جلیلی قاضی‌زاده (1387). «مهندسی پدافند غیرعامل در تأسیسات آبی پایین‌دست سدها»، دومین کنفرانس ملی سد و نیروگاه‌های برقابی.
16. مدیری، مهدی، مهرداد کرمی، سلمان انصاری‌زاده و طهمورث حیدری موصلو (1392). «شاخص‌های امنیت‌ساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین»، فصلنامه راهبردی دفاعی، سال 11، ش 41.
17. مندل، رابرت (1377). چهره متغیر امنیت ملی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.
18. وطن‌فدا، جبار (1397). سخنرانی مدیرکل دفتر رودخانه‌های مرزی و منابع آب مشترک، یازدهمین سمینار بین‌المللی مهندسی رودخانه، اهواز.[l4] 
19. Federal Information Processing Standards Publications (Fips Pub) (2006). Information Security, National Institute of Standard, Version 1, Nist Special Puplication.
20. Karamouz, Mohammad, Ferenc Szidarovszky and Banafsheh Zahraei (2005). "Water Resources Systems Analysis", Lewis Publishers.
21. https://farsi.rouhollah.ir .