تدوین راهبردهای خودگردانی استان‌های جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری مدیریت خط‌مشی‌گذاری عمومی، دانشکده مدیریت، مؤسسه آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی

چکیده

تمرکززدایی از‌جمله اقدام‌های مؤثر بر توسعه کشورهاست، در این راستا قوانین بالادستی در جمهوری اسلامی ایران نیز بر این ‌امر در سطح استان‌ها تأکید دارند. در این پژوهش استقرار حکومت خودگردان محلی در استان‌ها به‌دلیل انطباق با قانون اساسی در حفظ یکپارچگی حاکمیت نظام و تحقق اهداف چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان الگوی تمرکززدایی در نظر گرفته شده است. با توجه به اینکه اجرای سیاست‌های تمرکززدایی در استان‌ها به‌دلیل راهبردهای نامناسب با مشکلات متعددی روبه‌رو بوده است، ازاین‌رو هدف پژوهش حاضر، ارائه راهبردهای مناسب برای استقرار حکومت خودگردان محلی در استان‌ها براساس مدل تحلیل استراتژیک سوات است. مصاحبه‌هایی که با 16 خبره به روش تحلیل محتوای جهت‌دار، از مجموع 1258 کد اولیه انجام گرفت، 15 قوت و 33 ضعف در قالب پنج مقوله هویت قانونی، مردم‌سالاری، وظایف حکومتی، اختیارات تصمیم‌گیری و سازمان‌های عمومی و 18 فرصت و 17 تهدید در قالب سه مقوله اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شناسایی شدند. با وزن‌دهی و رتبه‌بندی قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدها از طریق ابزار پرسشنامه، موقعیت راهبردی خودگردانی استان‌ها در منطقه محافظه‌کاری قرار گرفت. در‌نهایت از میان 64 راهبرد تدوین شده، 10 راهبرد اصلی بر‌اساس امتیاز عوامل داخلی و خارجی انتخاب شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Adopting Local Self-Governing Strategies of Iranian Provinces

نویسنده [English]

  • Zahir Alimoradi
PhD in Public Policy Management, Institute of Management and Planning Education and Research
چکیده [English]

Decentralization is an effective effort in the development of countries thus Iranian upstream laws emphasize decentralization at provincial level. In this research, the establishment of local self-governing of the provinces is considered as a decentralization pattern due to the compliance with the constitution in preserving integrity of the Iranian governance as well as achieving the goals of a 20-year Perspective Document of the Islamic Republic of Iran. Due to the lack of appropriate strategies, the implementation of decentralization policies at the provincial level has faced many problems. So the study aims to develop appropriate strategies for the establishment of a local self-government in the provinces based on the SWOT analysis model. According to 16 expert interviews which have been conducted through directed (qualitative) analysis, out of a total of 1258 initial codes, 15 pros and 33 cons including five categories such as legal identity, democracy, government duties, decision making authority and public organizations were identified as well as 18 opportunities and 17 threats which include three social, political and economic categories. Strategic position of the self-governing of provinces was identified as a conservative region through weighing up the pros and cons as well as ranking opportunities and threats through questionnaires. Finally, out of the 64 developed strategies, 10 main strategies were chosen based on scores of internal and external factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic planning
  • Decentralization
  • Local government
  • Local Self-government
  • SWOT Analysis
  1. منابع و مآخذ

    1. امیدی، علی (1392). «امنیت و توسعه پایدار و تقویت قانونمند حکومت‌های محلی در ایران»، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، 28 (4)، پیاپی 111.
    2. تسلیمی، محمد‌سعید و بهزاد مشعلی (1384). «طراحی الگوی استقرار نظام فدرال اداری در ایران»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، 9 (2).
    3. دیوید، فرد آر. (1380). مدیریت استراتژیک، ترجمه علی پارسائیان و سید‌محمد اعرابی، چاپ دوم، تهران، دفتر پژوهش‌‌های فرهنگی.
    4. شمس، عبدالحمید (1390). حاکمیت محلی از تراکم‌‌زدایی تا تمرکززدایی، تهران، مرکز آموزش مدیریت دولتی ریاست جمهوری.
    5. ضرابی، اصغر و محمدرضا محبوب‌‌فر (1392). «کاربرد مدل SWOT-QSPM در تدوین استراتژی توسعه گردشگری شهر کاشان»، مجله برنامه‌‌ریزی فضایی، 4 (11).
    6. طغیانی، مهدی و آرزو آذری (1396). «برنامه‌ریزی راهبردی ارتقای جایگاه بخش سوم اقتصاد (وقف و امور خیریه) در راستای تأمین نیازهای بخش عمومی شهری با استفاده از تحلیل SWOT (مطالعه موردی شهر اصفهان)»، فصلنامه پژوهش‌‌های اقتصادی و توسعه منطقه‌‌ای، 25 (15).
    7. علی‌مرادی، ظهیر، عبدالحمید شمس و علی جهانگیری (1397). «طراحی مدل ارزیابی خودگردانی محلی در سطح استان‌های جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مدیریت دولتی، دوره 10 (4).
    8. علی‌مرادی، ظهیر، عبدالحمید شمس، علی جهانگیری، مهدی رسولی قهرودی و علیرضا علوی‌تبار (1396). «طراحی مدل خودگردانی استان‌های جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه، دوره 30، 100 (1).
    9. کریمی، صدیقه و احمدرضا نصر (1392). «روش‌های تجزیه و تحلیل داده‌های مصاحبه»، نشریه پژوهش، سال چهارم، 1 (7).
    10. ملایی، اعظم و علیرضا ازغندی (1390). «دولت ملت‌‌سازی ایرانی: تداوم تاریخی یا تغییرات سیاسی؟»، فصلنامه علوم سیاسی، ش 15.
    11. هانگر، جی. دوید و توماس ال ویلن (1381). مبانی مدیریت استراتژیک، ترجمه سید‌محمد اعرابی و داود ایزدی، تهران، انتشارات دفتر پژوهش‌‌های فرهنگی.
    12. هریسون، جفری و جان کارون (1382). مدیریت استراتژیک، ترجمه بهروز قاسمی، تهران، انتشارات هیئت.
    13. یاسوری، مجید، حسین حاتمی‌‌نژاد و هانیه اسدزاده (1393). «بررسی راهکارهای تمرکززدایی در ایران ـ تهران (قبل از انقلاب اسلامی تاکنون)»، فصلنامه آمایش سرزمینی، 6 (1)
    14. Brezovšek, M. (2014). Local Self-government in Slovenia: Theoretical and Historical Aspect, Ljubljana: Faculty of Social Sciences, University of Ljubljana.
    15. Curristine, T., Z. Lonti and I. Joumard (2007). "Improving Public Sector Efficiency: Challenges and Opportunities", OECD Journal on Budgeting, 7(1), ISSN 1608-7143.
    16. DESA (2007). Public Governance Indicators: A Literature Review, New York, United Nation Publication, ST/ESA/PAD/SER.E/100. Available at: http://www.publicadministration.un.org/publications/content/PDFs.
    17. European Charter on Local Self-Government is Available at http://www.coe.int/en/web/conventions/full-list/-/conventions/treaty/122.
    18. Gradstein, M. (2017). "Government Decentralization as a Commitment in Non-Democracies", Journal of Comparative Economics, 45(1).
    19. ISUFAJ (2014). "Decentralization and the Increased Autonomy in Local Governments", Economics and Management-WCBEM 2013.
    20. Kauzya, J. M. (2005). "Decentralization: Prospects for Peace, Democracy and Development", Division for Public Administration and Development Management Discussion Paper, United Nations Department of Economic and Social Affairs.
    21. Kovač, P. (2014). Integrative Approach to the Reorganization of Self-Government and Local State Administration, Faculty of Administration of the University of Ljubljana, Ted7.
    22. Nemec, J. and L. Matejova (2013). "Decentralisation: Pros and Cons (Theory and Empirical Evidence)", Centralization Decentralization Debate Revisited, Istanbol: Palas Taksim / Beyoğlu.
    23. Saunders, M., P. Lewis and A. Thornhill (2009). Research Methods for Business Students, New York, Pearson Eucation.
    24. UNDP (2004). Decentralised Governance for Development: A Combined Practice Note on Decentralisation, Local Governance and Urban/Rural Development, Available at: www.undp.org.
    25. ـــــــ (2010). Local Governance, Peace Building and State Building in Post-conflict Settings, Available at: http://www.uncdf.org/gfld/docs/post-conflict.pdf.
    26. Watson, D. (2002). "Pro-poor Service Delivery and Decentralisation", Fifth Africa Governance Forum, Maputo, Mozambique, Issue Paper No.3.
    27. Zhou, Y. (2009). Decentralization, Democracy, and Development: Recent Experience from Sierra Leone, Washington D.C., The World Bank.