تبیین اثرات شکاف نسلی بر هویت اجتماعی- سیاسی دانش آموزان شهر تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران

2 استادیار گروه جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران

3 دانشجوی دکتر جغرافیای سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

تحولات جمعیتی یکی از پدیده‌های اجتماعی است که باعث تغییرات هویتی در جامعه می‌شود. جمعیت به‌عنوان یک عنصر جغرافیایی به مرور زمان علاوه‌بر تغییرات کمی، به لحاظ کیفی نیز متحول می‌شود. مهمترین عنصر کیفی جمعیت که هویت سیاسی - اجتماعی را در درون یک کشور متأثر می‌کند، شکاف نسلی جمعیت است. شکاف‌های نسلی جمعیت در تهران در یک دهه اخیر ، هویت سیاسی - اجتماعی جامعه را، در شکل، ماهیت، آثار و پیامدها تحت تأثیر قرار داده است. این اثرگذاری بهتر از هر قشری خود را در هویت دانش‌آموزان نشان داده است. دانش‌آموزان بیشتر تحت تأثیر نمادهای هویتی جدید هستند و به‌عنوان جامعه آماری، نمونه مطالعاتی مناسبی هستند. تهران به‌عنوان شهری که از‌لحاظ ترکیب جمعیتی، نمونه‌ای از ایران است، مکان مناسبی برای انجام یک مطالعه تجربی (پیمایشی) در این زمینه است. این تحقیق با استفاده از روش پیمایشی و توصیفی - تحلیلی دو فرضیه؛ رابطه بین شکاف نسلی جمعیت و هویت اجتماعی - سیاسی جدید در نسل جدید دانش‌آموزان تهرانی و هویت اجتماعی – سیاسی در نسل جدید دانش‌آموزان تهرانی نسبت به هویت نسل قبل از‌لحاظ شکل، عمل و ریشه بروز؛ جهانی‌تر و از‌لحاظ پیامدها غیر‌سیاسی‌تر است، را مورد بررسی قرار داده است. نتایج نشان‌دهنده ارتباط مستقیم بین شکاف نسلی جمعیت و هویت اجتماعی - سیاسی در کلان‌شهر تهران است. به‌این‌ترتیب که با افزایش شکاف نسلی و دور شدن از دهه‌های اول انقلاب اسلامی ایران و با حضور نسل نو در جامعه شهری کلان‌شهر تهران، هویت سیاسی و اجتماعی نیز دچار تغییر و تحولاتی شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Explaining the Effects of Generation Gap on Social-Political Identity of Students in Tehran

نویسندگان [English]

  • rasoul afzali 1
  • B Z 2
  • abbas ahmadi 2
  • seyed zeia mohseni 3
1 University of Tehran
2 University of Tehran
3 tehran univercity
چکیده [English]

Demographic changes are one of the social phenomena that cause changes in identity in society. Population as a geographic element changes over time in addition to quantitative changes - qualitatively. The most important qualitative element of a population that affects a social political identity within a country is the population gap. The population gap in Tehran in the last decade has impacted the social, political, social identity of society in its form, nature, and effects and effects. This effect has shown better than any of its corollaries in student identities. Symbol students of the most recent generation of society are more influenced by new identity symbols and are therefore considered to be a good case study as a statistical society.
Tehran, as a demographic composition, is a typical example of Iran's population, is a good place to conduct an empirical study in this field. This research uses a descriptive-analytical method of two hypotheses; A: The Relationship Between the Generation Gap of the Population and the New Social-Political Identity in the New Generation of Tehrani Students; and b. Socio-Political Identity in the New Generation of Tehran Students toward the Identity of the Generation Before considering the shape, the action, and the root of the incidence, it is more global and in terms of the consequences is more politicized. The results show a direct relationship between population gap and socio-political identity in Tehran metropolis. In this way, with the increase of the generation gap and the separation from the first decades of the Islamic Revolution of Iran and the presence of a new generation in the metropolitan community of Tehran metropolis, political and social identity has also undergone changes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Generation gap
  • socio-political identity
  • students
  • Tehran
1. آزاد ارمکی، تقی (۱۳۸۳). «جوانان و دگرگونی فرهنگی ارزشی»، دومین همایش انجمن جمعیتشناسی ایران، شیراز، انجمن جمعیتشناسی ایران، دانشگاه شیراز.
2. --- (1382). مبانی نظری انقطاع نسلی مجموعه مقالات گسست نسلی در ایران، تهران، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی، جهاد دانشگاهی.
3. آزاد ارمکی، تقی و غلامرضا غفاری (1383). جامعهشناسی نسلی در ایران، تهران، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی، جهاد دانشگاهی.
4. اینگلهارت، رونالد (1373). تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم وتر، تهران، نشر کویر.
5. جانعلیزاده چوببستی، حیدر و محمدرضا سلیمانی بشلی (1390). «شکاف نسلی: توهم یا واقعیت؟»، فصلنامه جامعهشناسی مطالعات جوانان، ش 1.
6. جولانی، شمس (1393). «بررسی مردم شناختی شکاف نسلی نزد مادران و دختران با تکیه بر رویکرد مارگرت مید»، رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران.
7. رحیمی، محمد (1390). «شکاف نسلی در رویکردهای جامعهشناختی»، وبسایت علوم اجتماعی ایران.
8. دانش، پروانه، زهرا ذاکری نصرآبادی و عظیمهسادات عبداللهی (1393). تحلیل جامعهشناختی شکاف نسلی در ایران، جامعهپژوهی فرهنگی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، سال 5، ش 3.
9. ساروخانی، باقر و مجتبی صداقتیفرد (1388). «شکاف نسلی در خانواده ایرانی»، پژوهشنامه علوم اجتماعی، دوره ، 4، شم 3.
10. سعادتمند، زهره و فرزاد سعادتمند (1388). «بررسی میزان نقش عوامل مؤثر بر شکاف شخصیتی بین نسلی در دبیرستانهای پسرانه اصفهان»، امه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد تهران.
11. سگالن، مارتین (1393). جامعهشناسی تاریخی خانواده، ترجمه حمید الیاسی، تهران، نشر مرکز.
12. شرفی، محمدرضا (1382). مؤلفهها و عوامل گسست نسلها، تهیه و تنظیم علیاکبر علیخانی، تهران، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی، جهاد دانشگاهی.
13. شمس و دیگران (1392). «بررسی عوامل مؤثر بر گرایش به کجروی فرهنگی دانشجویان دختر و پسر»، فصلنامه علمی پژوهشی زن و جامعه، سال4، ش 1
14. کاشی، غلامرضا و محسن گودرزی (1384). «نقش شکافانداز تجربیات نسلی در ایران»، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال 4، ش 16.
15. گیدنز، آنتونی (1394). تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، تهران، نی.
16. محسنی، منوچهر (1394). مبانی جامعهشناسی علم، تهران، طهوری.
17. عبداللهی، محمد (1383). «طرح مسائل اجتماعی در ایران اهداف و ضرورتها»، مجموعه مقالات مسائل اجتماعی ایران، انجمن جامعهشناسی ایران، تهران، نشر آگاه.
18. مید، مارگارت (1374). فرهنگ و تعهد مطالعه در شکاف نسلها، ترجمه نعمتالله فاضلی و فهیمه سروش، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، تهران.
19. معیدفر، سعید (1383). «شکاف نسلی یا گسست فرهنگی، بررسی شکاف نسلی در ایران»، نامه علوم اجتماعی، ش24.
20. منجزیپور، زینب (1393). «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر برشکاف بیننسلی (مطالعه موردی والدین و جوانان هجده تا بیست و چهار ساله)»، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران.
21. یوسفی، نریمان (1383). شکاف بین نسل‌ها، بررسی نظری و تجربی، تهران، پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی، جهاد دانشگاهی.
22. تاجیک، محمدرضا (1383). شکاف یا گسست نسلی در ایران امروز: تحلیلها، تخمینها و تدبیرها، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات استراتژیک.
23. Bourdio, Pierre (1984). Questions De Sociology; Les Editions Deminunit 7;rue Bernard Palissy; Paris.
24.  Clark, l. S. (2009). "Digital media and Generation Gap: Qualitative Research on US Teens and Their Parents, Information", Communication and Society, 12,388-407. Doi: 10,10880/13691180902823845. 
25. Rampel; F. Warren (1965). The Role of Value in Karl Mannheim's Sociology of Knowledge;London.Mounon and co.Publishers;The Hague.
26. Scott Jacqueline and H Schuman (2010). "Generation and Collective Memories: American", Sociological Review: V. 54.
27. Turner, Bryan (1998). "Aging Generations"; British Journal of Sociology; Vol. 46, Issue 2.
28. Thornton, Akbar (2008). "The Developmental Paradigm, Reading History Sideways and Family Change", Demography, 38 (4).
29. http://www.azariha.org/.