ابعاد بهره وری بر اساس آموزه های دینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران

2 استادیار دانشکده مدیریت، دانشگاه قم، قم، ایران؛

3 دانشیار دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران؛

4 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

بهره‌وری از مفاهیمی است که می‌توان با رویکردهای مختلفی مانند اقتصادی، مدیریتی، اخلاقی، سیاسی و ... به تحلیل آن پرداخت که سطح تحلیل هر‌کدام نیز متفاوت است و پژوهش‌های گذشته نیز در سطح فردی، خانوادگی، گروهی، سازمانی و یا ملی به بررسی آن پرداخته‌اند. هدف مقاله حاضر استخراج ابعاد بهره‌وری بر‌اساس آموزه‌های دینی با رویکردی مدیریتی و ملی است. روش انجام این پژوهش، کیفی با رویکرد استقرایی است. به‌منظور استخراج مطالب، از روش تحلیل محتوا استفاده شده و منابع مورد بررسی کتب نهج‌البلاغه و میزان‌الحکمه است. نتایج به‌دست‌آمده بر‌اساس داده‌های پژوهش بیانگر دو سطحِ فردی و مدیریتی و چهار بعد است. در سطح فردی، هر شخص باید ظرفیت‌هایی را در ذهن و رفتارخویش به‌وجود آورد. در بُعد ذهنی نگرش‌هایی مانند خیرخواهی، ایثار و ... به ذهنیت فرد نسبت به جهان خارج مربوط می‌شود که بستر اولیه خلق بهره‌وری ماست. در بُعد رفتاری (عینی) باید تعاملات بین‌فردی سامان پیدا کند؛ مانند تلاش برای امرار معاش، برنامه‌ریزی روزانه و دوری از سستی و تنبلی. در سطح مدیریتی نیز توصیه‌هایی برای مدیران و مسئولان آورده شده است که با رعایت آن می‌توان فضای کلی جامعه را سالم و حامی بهره‌وری کرد. این توصیه‌ها نیز به دو بُعد ذهنی و رفتاری تقسیم می‌شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Extract the dimensions of productivity based on religious teachings (content analysis of Nahj al-Balaghah and Mizan Al-Hikmah)

نویسندگان [English]

  • abbas izadpanah 1
  • mohammad zaman rostami 2
  • Ali Allah bedashti 3
  • mohammad taghi dabaghian 4
1 University of Qom
2 economic department, faculty of economic and management, Qom University
3 University of Qom
4 university of qom
چکیده [English]

The purpose of this study is to extract the dimensions of productivity based on religious teachings. The method of this research is qualitative and with a deductive approach. A content analysis technique was used to extract the content. The sources are Nahj al-Balagh books and Al-Hekta's volume. The results obtained from the research data indicate two levels of individual and managerial and four dimensions. At the individual level, each person has to create capacities in his mind and his behavior. In a mental dimension like benevolence and self-sacrifice ... Such capacities relate to the attitude and mentality of a person relative to the outside world, and the initial basis is the creation of productivity. In the behavioral dimension, interpersonal interactions should be organized, such as attempts at livelihoods, daily planning, and avoidance of laziness. At the managerial level, there are also recommendations for managers and officials, which allows the overall community to be healthy and supportive. These recommendations are also divided into mental and behavioral dimensions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Productivity
  • Religious Productivity
  • Religious Teachings
  • Nahj Al balagheh
  • Mizan ALhekmah
  • Content Analysis
1. ابطحی، سیدحسین و بابک کاظمی (1383). بهره‌وری، تهران، مؤسسه مطالعات پژوهش‌های بازرگانی.
2. احمدزاده، سیدمصطفی (1391). «سوره عصر، منشور بهره‌وری قرآن کریم»، پژوهش‌های قرآنی، ش 62 و 63.
3. اعتمادی، حسین، علی مهرابی و حمیدرضا گنجی (1388). «بررسی رابطه بین بهره‌وری نیروی انسانی و بازده سهام شرکت‌ها در بورس اوراق بهادار تهران»، چشم‌انداز مدیریت بازرگانی، ش 33.
4. باروت‌کوب، مهناز و علی مروتی شریف‌آبادی (1393). «نقش توانمندسازی کارکنان در افزایش بهره‌وری (مطالعه موردی: کارکنان دانشگاه یزد)»، توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، ش 33.
5. بردبار، غلامرضا و امیررضا کنجکاو منفرد (1390). «تبیین عوامل اثرگذار بر بهره‌وری کارکنان شرکت گاز استان یزد و ارائه راهکارهای لازم (رویکرد فازی)»، مدیریت منابع انسانی در صنعت نفت، ش 15.
6. خاشعی، فاطمه. (1390). «بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و بهره‌وری در سازمان‌های دانش‌بنیان». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی غیردولتی کار.
دا رضائیان، علی و محمد قاسمی (1389). «بررسی رابطه بین مدیریت تنوع و بهره‌وری نیروی انسانی»، چشم‌انداز مدیریت دولتی، ش 4.
8. سید‌حسینی، سیدمحمد، تقی ابراهیمی سالاری و آزاده مظلوم خراسانی (1392). «بهبود روش‌های مدیریت در سازمان اوقاف و اثر آن بر افزایش بهره‌وری در حوزه وقف»، مدیریت اسلامی، ش 5.
9. شجاعی، علی (1395). «بررسی تأثیر ارزشیابی عملکرد بر افزایش بهره‌وری منابع انسانی (مطالعه موردی: سازمان مرکزی دانشگاه تهران)». پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه پیام نور تهران.
10. طالقانی، غلامرضا، علی‌اکبر فرهنگی و محمدجعفر زرین‌نگار (1390). «بررسی عوامل مؤثر بر افزایش بهره‌وری (مطالعه موردی: بانک سامان)»، مدیریت دولتی، ش 7.
11. طاهری افشار و امیر سعدی (1389). «شاخص‌های بهره‌وری در قرآن کریم در امور غیرمادی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، ، دانشگاه معارف قرآن کریم.
12. عبدالواحد بن‌محمد تمیمی، آمدی (1393). غررالحکم و دررالحکم، ترجمه محمد‌علی انصاری، قم، انتشارات امام عصر.
13. قاضیان، حسن (1389). «مبانی بهره‌وری در اندیشه اسلامی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه رازی کرمانشاه.
14. قربانعلی، حسام (1396). «بررسی عوامل مؤثر در افزایش بهره‌وری کارایی و اثربخشی در کارکنان شرکت هواپیمایی هما»، مطالعات مدیریت و کارآفرینی، ش 1.
15. کریمی شهابی، اسدالله، غلامرضا معمارزاده، سیدمهدی الوانی و محمود مدیری (1395). «طراحی مدل بهره‌وری سازمان‌های دولتی ایران»، مدیریت بهره‌وری، ش 37.
16. مبینی دهکردی، الهه و مسیح ابراهیمی (1395). «تحلیل نقش نظام ارزشیابی عملکرد در بهره‌وری سازمان با استفاده از نظریه داده بنیاد»، پژوهش‌های مدیریت منابع انسانی، ش 25.
17. محمد بن حسین، شریف الرضی (1394). نهج‌البلاغه: مجموعه خطبه ها، نامه‌ها و کلمات قصار امام علی (ع)، ترجمه عبدالمحمد آیتی،قم، بنیاد نهج‌البلاغه.
18. محمدی ری شهری، محمد (1392). میزان‌الحکمه، قم، دار‌الحدیث.
19. مدهوشی، مهرداد و امیر کوهکن (1391). «تبیین نقش استراتژی برون‌سپاری بر بهره‌وری سازمان»، پژوهش نامه مدیریت اجرایی، ش 7.
20. مرتضوی، سعید، فریبرز رحیم‌‌نیا، علی رضائیان و علیرضا چیت‌‌سازیان (1392). «شناخت محتوای قرارداد روان‌‌شناختی در اعضای هیئت علمی (مورد مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد)». اندیشه مدیریت راهبردی، سال هفتم، ش 2.
21. مردی، صفر (1394). «بررسی نقش فناوری اطلاعات در افزایش بهره‌وری کارکنان ناجا»، توسعه مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی، ش 35.
22. یوسفی، محمدقلی و اصغر مبارک (1391). «بررسی عوامل تعیین‌کننده بهره‌وری در صنایع کارخانه‌ای ایران». مطالعات مدیریت صنعتی، ش 24.
23. Cao, Qian, Lv. Jinfeng and Zhang Jun (2015). "Productivity Efficiency Analysis of the Airlines in China After Deregulation", Journal of Air Transport Management, 42.
Bulan, Laarni., Sanyal Paroma and Yan Zhipeng. (2010). "A Few Bad Apples: An Analysis of CEO Performance Pay and Firm Productivity", Journal of Economics and Business, Vol. 62.
24. Dessler, M. (2003). "The Productivity Paradox", Inter National Journal Of Social Economics , Vol. 30 , No. 6.
25. Kao, Chiang (2014). Malmquist Productivity Index Based on Common-Weights DEA: The Case of Taiwan Forests After Reorganization, Omega, 38.
26. Lee, Sangho, Yong Jun and Kyeong Jae (2013). "Information Technology and Productivity: Empirical Evidence from the Chinese Electronics Industry", Information and Management, 48.
27. Leeuw, Tim de., Lokshin Boris and Duysters Geert (2011). "Returns to Alliance Portfolio Diversity: The Relative Effects of Partner Diversity on Firm's Innovative Performance and Productivity", Journal of Business Research,Vol. 67.
28. Reynoldsa, Dennis and Thompson, Gary (2007). "Multiunit Restaurant Productivity Assessment Using Three-phase Data Envelopment Analysis. Hospitality Management", 26.
29. Stirling, J. (2001). "Thematic Networks: an Analytic Tool for Qualitative Research", Qualitative Research, 1(3).