بررسی تأثیر درجه باز بودن اقتصادی بر اقتصاد دانش‌بنیان: رهیافت اقتصادسنجی فضایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده علوم انسانی، واحد بندرعباس، دانشگاه آزاد اسلامی بندرعباس، ایران

2 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه ارومیه

3 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

تأثیر نوآوری و خلاقیت بر میزان رقابت‌پذیری بنگاه‌های اقتصادی در سطح بین‌المللی هر روزه در حال افزایش است. در سال‌های اخیر تأکید بر پایه‌ریزی اقتصاد دانش‌بنیان، افزایش تولیدات جدید مبتنی‌بر دانش و فناوری در اولویت سیاستگذاری‌های کلان اقتصادی کشورها قرار گرفته است. نوآوری با بسط بازارهای نوین، سهم بسزایی در رشد و توسعه اقتصادی کشورها برعهده دارد. این مطالعه به تحلیل اثر درجه باز بودن اقتصاد بر اقتصاد اندیشه (در این مطالعه، نوآوری به‌عنوان نماینده اقتصاد اندیشه در نظر گرفته شده است) با استفاده از رهیافت اقتصادسنجی فضایی در قالب مدل رشد درونزای رومر برای اقتصاد ایران و شریک تجاری آن (شامل 14 کشور توسعه‌یافته و در حال توسعه) طی سال‌های 2013-1995 پرداخته شده است. نتایج حاکی از اثر مثبت و معنادار متغیرهای شاخص توسعه انسانی، مخارج تحقیق و توسعه و درجه باز بودن اقتصاد بر نوآوری است. از‌این‌رو می‌توان پیشنهاد کرد که این کشورها و خصوصاً ایران شناخت دقیقی نسبت به ساختار اقتصادی خود به‌منظور انتخاب صحیح شرکای تجاری با دانش و تکنولوژی بالا پیدا کنند و با تعدیل تعرفه کالاهای وارداتی سرمایه‌ای به‌صورت هدفمند امکان واردات کالاهای حامل دانش را مهیا و برای جذب و بومی کردن تکنولوژی‌های وارداتی و تولید کالای نوآوری‌محور اقدام شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Assessment of Impacts of Economic Openness on Knowledge-based Economy: A Spatial Econometric Approach

نویسندگان [English]

  • kamran mahmodpour 1
  • Lesyan Saeidpour 2
  • alidost alidost 3
1 usb
2
3 bahonar
چکیده [English]

Internationally, the impact of innovation and creativity on competitiveness degree of firms has been increasingly enhanced even daily. Therefore, emphasizing on knowledge-based economy as well as the development of new high tech products has been taken priority over macro policy makings across the world. It is noteworthy to highlight that innovation can play a major role in economic growth of different countries through the development of new markets. This article aims to investigate the impact of economic openness on knowledge-based economy through using spatial econometric approach based on Romer’s indigenous growth model for Iranian economy and selected commercial partners (including 14 developed and developing countries) during 1995-2013. The results show that significant variables such as human development, research and development (R&D) and economic openness degree on knowledge-based economy have had considerable effects on the innovation. Thus, it is proposed that these countries, particularly, Iran get clear realization about their own economic structures in a bid to choose their high-tech commercial partners. It is further suggested that targeted modification of tariffs for imported capital goods can pave the way to import knowledge-intensive goods. Also, the nationalization of their imported high-technologies as well as product-oriented innovations should be taken into account.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Innovation
  • The Romer’s Growth Model
  • Economic Openness (Degree)
  • Spatial Econometrics

مراجع

  1. 1. ابریشمی، حمید، ابوالقاسم مهدوی،مهدی احراری و بیتا صابری (1390). «اثرات جهانی شدن بر اشتغال و تقاضای نیروی کار ماهر و غیر‌ماهر ایران»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، ش 58.

    2. جلایی اسفندآبادی، سیدعبدالمجید و ابراهیم جاودان (1389). «تأثیر آزادسازی تجاری بر اشتغال بخش کشاورزی ایران»، تحقیقات اقتصاد کشاورزی، 4.

    3. راغفر، حسین، ابوالفضل شاه‌آبادی و سمیرا علیزاده (1397). «ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﺆﻟﻔﻪﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﺍﻧﺶ ﺑﺮ ﻛﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻣﻨﺘﺨﺐ»، مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 53، ش 2.

    4. رحیمی بروجردی، علیرضا (1389). جهانی‌سازی، انتشارات دانشگاه تهران.

    5. شاه‌آبادی، ابوالفضل و سحر حواج (1390). «بررسی اثر سرریز فناوری از طریق سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و واردات بر نوآوری»، فصلنامه تحقیقات راه اندیشه، 1(4).

    6. محمودزاده، محمود و رضا محسنی (1384). «بررسی تأثیر تکنولوژی‌های وارداتی بر رشد اقتصادی ایران»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، 16.

    7. نیکومرام، هاشم و فریدون رهنمای رودپشتی و ایمان جوکار تنگ کرمی (1392). «تبیین نقش تجارت خارجی و نوآوری از طریق دستیابی به تکنولوژی خارجی بر سرمایه‌گذاری و رشد اقتصادی کشور ایران»، فصلنامه دانش مالی و تحلیل اوراق بهادار، 20.

    8.Bloom, N., M. Draca and J. Van Reenen (2008). "Trade Induced Technical Change? The Impact of Chinese Imports on IT and Innovation", www.Stanford.edu/nbloom/TITC.pdf

    .

    9.Bloom, N., M. Draca and J. Van Reenen (2016). "Trade Induced Technical Change? The Impact of Chinese Imports on Innovation, IT and Productivity", Review of Economic Studies, 83.

    1. 10.               Borota, T. (2012). "Innovation and Imitation in a Model of North–South Trade", Journal of International Economics, Vol. 87.
    2. 11.               Cheung, K. Y. and P. Lin (2004). "Spillover Effects of FDI on Innovation in China: Evidence from the Peovicial Data", China Economic Review, 15.
    3. 12.               Crepon, B., E. Duguet and J. Mairess (1998). "Research, Innovation and Productivity: An Econometric Analysis at the Firm Level", NBER Working papers, No. 6696.
    4. 13.               Geroski, P. (1994). Market Structure, Corporate Performance and Innovative Activity, OxfordUniversity, Clarendon Press.
    5. 14.               Gicheva, D. and A. N. Link (2016). "On the Economic Performance of Nascent Entrepreneurs", European Economic Review, 86.
    6. 15.               Gorodnichenko, Y., J. Svejnar and K. Terrell (2009). "Globalization and Innovation in Emerging Markets", American Economic Journal, Macroeconomics, IZA Disscution paper, No. 3299.
    7. 16.               https://people.stanford.edu/nbloom/sites/default/files/rdv039.pdf.
    8. 17.               Kirchohoff, B. (1994). "Entrepreneurship and Dynamic Capitalism", Westport Connecticut, Praeger Publishers.
    9. 18.               LeSage, J. and R. K. Pace (2009). "Introduction to Spatial Econometrics", Taylor and Francis Group CRC Press, USA.
    10. 19.               LeSage, James and R. Kelley. Pace (2009). Introduction to Spatial Econometrics, Raton, Florida, Chapman & Hall/CRC.
    11. 20.               Lu. Y and T. Ng (2012). "Do Imports Spur Incremental Innovation?", China Economic Review, Vol. 23.
    12. 21.               Mairess, J. and P. Mohnen (2004). "The Importance of R&D for Innovation: A Reassessment Using French Survey Data", Maastricht Economic Research Institute on Innovation and Technology, http://www.merit.unimaas.nl.
    13. 22.               Navas, A. (2015). "Trade Liberalisation and Innovation under Sector Heterogeneity", Regional Science and Urban Economics, Vol. 50.
    14. 23.               Pakes, A. and Z. Griliches (1984). Patents and R&D at Firm Level: A First Look in R&D, Patents and Productivity, ZviGriliches(ed), The University of Chicago Press.
    15. 24.               Ping, L. and Zh. Qingchang (2008). "The Effects of Technological Spillover Through FDI and Import Trade on China’s Innovation", School of Economy of Shandong University of Technology, www.seiofbluemountain.com/search/ detail.php?id=3948.
    16. 25.               Puga, D. and D. Trefler (2010). "Wake up and Smell the Ginseng: Innovation Trade and the Rise of Incremental Innovation in Low-wage Countries", Journal of Development Economics, 91(1).
    17. 26.               Romer, P. M. (1990). "Endogenous Technological Change", Journal of Political Economy, 98(5).
    18. 27.               Rubini, L. (2014). "Innovation and the Trade Elasticity", Journal of Monetary Economics, Volume 66.
    19. 28.               Santacreu, A. M. (2015). Innovation, Diffusion, and Trade: Theory and Measurement, Journal of Monetary Economics, Vol. 75.
    20. 29.               Scherer. F. M. (2005). "Edwin Mansfield: An Appreciation", The Journal of Technology Transfer, Issue1/2, 30. Available at SSRN: http://ssrn.com
    21. 30.               Wu, Y., D. Popp and S. Bretschneider (2007). "The Effect of Innovation Policies on Business R&D: A Cross National Empirical Study", Economics of Innovation and New Technology, 16(4).
    22. 31.               Zachariadis, M. (2003). "R&D, Innovation and Technological Progress: A Test of the Schumpeterian Frame Work Without Scale Effects", Canadia Journal of Economics, 36(3).

    Zack, M. H. (1999). "Developing a Knowledge Strategy", California Management Review, 41(3).

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار