گفتمان‌های کلان اثرگذار بر فرایند قانونگذاری کیفری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی

2 عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی

چکیده

پرسش‌های بسیاری درخصوص چگونگی شکل‌گیری قانون کیفری، به‌عنوان قانونی اثربخش و اثرپذیر مطرح می‌شود که مانند هر قانون دیگری حاصل تعارضات و تعاملات است. حال آنکه اطلاعات چندانی درخصوص شیوه شکل‌گیری و پیدایش آن به چشم نمی‌خورد.
         این مطالعه که به روش توصیفی ـ تحلیلی انجام شده، درصدد پاسخ به این پرسش است که چه گفتمان‌هایی و به چه ترتیب در فرایند ایجاد قانون کیفری نقش ایفا می‌کنند؟ فرضیه مورد نظر این است که «گفتمان‌ها یا به‌عنوان گفتمانی مستقل در این فرایند حضور دارند یا زمینه‌ را برای نقش‌آفرینی سایر گفتمان‌ها فراهم می‌آورند».
         یافته‌ها حاکی از این است که خلق قانون نیازمند طی مراحلی است که می‌توان از آن به فرایند ایجاد قانون، تعبیر کرد. مطالعات نشان می‌دهد که گفتمان‌های کلان موجود در این فرایند در دو دسته گفتمان اصلی و زمینه‌ای قابل شناسایی است؛ گفتمان‌های اصلی عبارت‌اند از: گفتمان سیاسی و اقتصادی. گفتمان‌های فرهنگی، اجتماعی و مذهبی نیز ذیل گفتمان زمینه‌ای قرار می‌گیرند.
         به‌طورکلی، تأثیر گفتمان‌ها با توجه به نقش و تأثیر آنها در ایجاد قانون و عملکردی که در این فرایند دارند از یک منظر به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم و از منظر دیگر به گفتمان‌های اصلی و زمینه‌ای دسته‌بندی می‌شوند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Macro-Effective Discourses on the Process of Criminal Legislation

نویسندگان [English]

  • Sakineh Khanalipour Vajargah 1
  • Jalil Mohebby 2
1 Ph.d of Criminal Law and Criminology in Shahid Beheshti University
2 The Member of Criminal Law Department in The Research Centre of Islamic Republic of Iran
چکیده [English]

Many questions have been arisen for making criminal law, as an effective and impressionable law which is resulted from conflicts and interactions like any other law however there is no much information how to emerge it.
       This research which is conducted by using descriptive-analytical method seeks to answer the main question that which discourses can play major role in making criminal law as well as how can they do? The hypothesis is that "discourses play either an independent role in this process or providing a ground for (playing role of) other discourses."
       Findings imply that making a law requires taking several steps which can be known as a legislative process. Studies show that the macro discourses of this process can be identified in two categories: main and contextual discourses. The main discourses refer to political and economic discourses. But cultural, social, and religious discourses are categorized as contextual discourse. Generally, with respect to the discourses’ roles and functions as well as their impacts on law-making process are directly and indirectly divided into two categories mentioned above.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Discourse
  • Legislation
  • Macro Discourses
  • the Process of Criminal Legislation
  • Main Discourse
  • Contextual Discourse
  1. 1. اصطباری، امیرحسین (1386). «تاچریسم، بلریسم و راه سوم»، نشریه شهروند، ش.6: http://www.ensani.ir/ fa/content/45106/default.aspx.

    2. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) 4/8/1393، «طرح حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر؛ موافقان و مخالفان»، کد خبر (4306789) 8136515،آخرین بازدید: 26/10/1395: http://www8.irna.ir/fa/News/81363515.

    3. صانعی، پرویز (1389). حقوق و اجتماع: رابطه حقوق و عوامل اجتماعی و روانی، چاپ دوم، تهران، طرح نو.

    4. کاتوزیان، ناصر (1394)، مقدمه علم حقوق و مطالعه در نظام حقوقی ایران، چاپ یکصدم، تهران، شرکت سهامی انتشار.

    5. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (13/2/1383). دوره ششم، جلسه (422)، روزنامه رسمی، ش 17262.

    6. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (15/2/1383). دوره ششم، جلسه (423)، روزنامه رسمی، ش 17263.

    7. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (21/8/1382). دوره ششم، جلسه (374)، روزنامه رسمی، ش 17113.

    8. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (25/1/1383). دوره ششم، جلسه (412)، روزنامه رسمی، ش17230.

    9. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (25/9/1381). دوره ششم، جلسه (276)، روزنامه رسمی، ش 16863.

    1. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی (29/6/1373). دوره چهارم، جلسه (254)، روزنامه رسمی، ش 14449.
    2. هژبرالساداتی، هانیه و محمدجعفر حبیب‌زاده (1393). «عدالت اجتماعی و عدالت کیفری؛ جدایی یا پیوند»، آموزه‌های حقوق کیفری، دانشگاه علوم اسلامی رضوی، ش 8.
      1. Bankalar, Caddesi and Han Minerva (2006). The Spirit of the Police Laws in Turkey: Legislative Discourses, Instruments and Mentality, TESEV (Turkish Economic and Social Studies Foundation) Democratization Program Policy Report Series: Security Sector 5 Report Summary; Available at: www.tesev.org.tr.
      2. Blyth, Mark (2012). "Paradigms and Paradox: The Politics of Economic Ideas in Two Moments of Crisis", Governance: An International Journal of Policy, Administration, and Institutions, Vol. 26, Issue 2, Article first Published online: 19 NOV 2012. DOI: 10.1111/gove.
      3. Burchianti, Flora and Richard Zapata-Barrero (2013). Applying Tolerance Indicators: Assessing Tolerant and Intolerant Discourses and Practices in Political Life, Accept Pluralism Research Project, European Commission (European Research Area), Seventh Framework Programme Social Sciences and Humanities, Published by: European University Institute.
      4. Cipriani, Andréia Cristina (2002). Power in Religious Discourse: a Discourse Analysis of Two Sermons From the Universal Church of the Kingdom of God, florianópolis, Universidade Federal de Santa Catarina, Mestre em Letras.
      5. Coe, Kevin and David Domke (2006), "Petitioners or Prophets? Presidential Discourse, God, and the Ascendancy of Religious Conservatives", Journal of Communication, International Communication Association, No.56.
      6. Cover, Robert M. (1983). "The Supreme Court, 1982 Term - Foreword: Nomos and Narrative" Faculty Scholarship Series. Paper 2705; http://digitalcommons.law. yale.edu/fss_papers/2705.
      7. Crepault, Daniel (2013). Safe Streets and Communities? Public Discourses on a Canadian "Tough-on-Crime" Legislation, A thesis Submitted to the Faculty of Graduate and Postdoctoral Affairs in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Arts, in Legal Studies, Carlton University, Ottawa, Ontario.
      8. Cynthia, De Simone (2003). Covenant Marriage Legislation: How the Absence of Interfaith Religious Discourse Has Stifled the Effort to Strengthen Marriage, 52 Cath. U. L. Rev.
      9. Dixon, Deborah P. and Holly M. Hapke (2003). "Cultivating Discourse: The Social Construction of Agricultural Legislation", Annals of the Association of American Geographers, 93(1).
      10. Garland, David (1996). "The Limits of the Sovereign State: Strategies of Crime Control in Contemporary Society", The British Journal of Criminology, Vol.36, No.4.
      11. Hall, Petter A. (1993). "Policy Paradigms, Social Learning and the State: The Case of Economic Policy-Making in Britain", Comparative Politics, Vol. 25, No.3, Available at: http://scholarship.law.edu/lawreview/vol52/iss2/7.
      12. International Commission of Jurists (2009). Sexual Orientation, Gender Identity and International Human Rights Law, Practitioners Guide No.4, Geneva.
      13. Ismaili, Karim (2006). "Contextualizing the Criminal Justice Policy-Making Process", Criminal Justice Policy Review, Vol.17, No.3.
      14. Jaworski, Adam (2006). Coupland, Nikolas (edt.), The Discourse Reader, Second Edition, Routledge, New Yourk (USA).
      15. Johnson, Paul and Robert M. Vanderbeck (2014). Law, Religion and Homosexuality, New York, Routledge, First Published.
      16. Jones, Trevor and Tim Newburn (2002). "Policy Convergence and Crime Control in the USA and the UK: Streams of Influence and Levels of Impact", Criminal Justice Journal, Sage Publication, Vol.2, No.2.
      17. Lacey, Nicola and Lucia Zedner (1995). "Discourses of Community in Criminal Justice", Journal of Law and Society, Vol. 22, No. 3, http://www.jstor.org/stable/1410584.
      18. Law Drafting and Legislative Process in the Republic of Serbia, an Assessment, Warsaw (30 December, 2011). Legis Paper-Nr.: 200/2011 YA; at www.legislationline.org.
      19. Naomi, Mezey (2001). "Law as Culture", Yale Journal of Law & the Humanities, Vol. 13:35.
      20. Oslon, Greta (2014). Narration and Narrative in Legal Discourse, Published on the Living Handbook of Narratology: https://www.Ihn.uni-hamburg.de.
      21. Parisi, Francesco and Vincy Fon (2009). The Economics of Lawmaking, New Yourk, Oxford University Press.
      22. Solomon, Peter H. (1981). "The Policy Process in Canadian Criminal Justice: A Perspective and Research Agenda", Canadian J. Criminology, 23, 5.
      23. Solomon, Peter H.  (2014). "The Making of Criminal Law in Russia and the West: the Policy Process, Administration, and the Role of Experts", Public Administration Issues, Special Issue.
      24. Tesemma, Shimelis Tsegaye (2014). Economic Discourses of Disability in Africa: an Overview of Lay and Legislative Narratives, in: African Disability Rights Yearbook.
      25. http://www.historyofparliamentonline.org/periods/tudors/elizabethan-social-and-economic-legislation.
    23.               Ilie, Cornelia (2006). Parliamentary Discourses. In: Keith Brown (ed.) Encyclopedia of Language and Linguistics 2nd Edition, Vol. 9, Oxford, Elsevier.