روش‌شناسی ضمانت اجرای مطلوب قرارداد در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق، دانشگاه شهید مطهری

2 دکتری فقه و حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه خوارزمی

چکیده

ضمانت اجرا مهم‌ترین رکن یک قاعده حقوقی را تشکیل می‌دهد. نقض قاعده حقوقی اعم از اینکه قانونی یا قراردادی باشد، ضمانت اجرا را به دنبال خواهد داشت. درخصوص قراردادها ضرورت ضمانت اجرا، دوچندان می‌شود؛ زیرا قرارداد مهم‌ترین ابزار انتقال ثروت و توسعه روابط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگیِ جوامع بشری است. ازسویی، روش‌شناسی بسان نقشه هر علم است که ما را به‌نحو صحیح، منطقی و با سرعتی معقول به مقصود نهایی یعنی تجزیه و تبیین واقعیِ (نه توهمیِ) آن علم می‌رساند. طراحی روش‌شناسی ضمانت اجرای مطلوبِ قراردادها از چند جهت ضروری است: نخست آنکه حقوق قراردادها به‌دلیل مواجه بودن با یک موجود چند‌بُعدی به نام انسان، پدیده‌ای کیفی محسوب شده و مرزهای آن بسیار مبهم و ناشناخته بوده و فقدان نقشه دقیق موجب وارد شدن ناخودآگاه در علم دیگر می‌شود. دوم آنکه متأسفانه به‌دلیل فقدان یک روش‌شناسی مطلوب درخصوص ضمانت اجرای قراردادها، ضمانت اجراهای فعلی دارای آسیب‌های زیادی بوده و اصولاً ناکارآمد می‌باشند و جوابگوی نیازهای فراوان عصر حاضر نیستند.
         مطابق فرضیه حاضر و به موجب روش‌شناسی صحیح، ضمانت اجرای نقض قرارداد باید به نحوی باشد که بیشترین کارایی حقوقی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و ... را نصیب فرد و جامعه کند. در این راستا شایسته است ضمانت اجرای مطلوب مبتنی‌بر الگوی اسلامی ـ ایرانی بوده و بیانات مقام معظم رهبری نیز در آن لحاظ شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

A Methodology on Appropriate “Contract Sanction” in the Legal System of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • SS M 1
  • M M 2
1 U
2 U
چکیده [English]

Sanction is most important element of a legal rule. Violation of legal rules - whether legal or contractual - will have to follow sanctions. About contract, need for enforcements has  increased, since contract is the most important tool for the transfer of wealth, and development of economic, social, political, cultural relations. In the meanwile, designing a methodology on appropriate “contract sanction” is essential in two ways. First, facing with human as a multifaceted social being, contract law is a qualitative area with vague boundaries and no exact map. Secondly, due to an appropriate methodology on contract sanction, existing sanctions have some great weaknesses and are basically ineffective.
       Contract sanction should give any individual or society the most effective legal, economic, cultural, social, political efficiency. Thus, we need a correct way to achieve this important issue.in this context, an appropriate sanction should be based on an Islamic-Iranian model and take into account the Supreme Leader's remarks.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Methodology
  • Contract Sanction
  • Efficiency
  • Legal System
  • the Islamic Republic of Iran
1. انصاری، علی (1392). تقریرات درس حقوق مدنی، تهران، دانشگاه خوارزمی.
2. پالمر، ریچارد (1377). علم هرمنوتیک، ترجمه محمدسعید حنایی کاشانی، چاپ اول، تهران، نشر هرمس.
3. حکمت‌نیا، محمود (1390). روش‌شناسی و پژوهش، تهران، انتشارات سمت.
4. ریکور، پل (1378). «رسالت هرمنوتیک»، دیوید کوزنزهوی، حلقه انتقادی، ترجمه فرهاد مرادپور، چاپ دوم، تهران، روشنگران.
5. شمس، عبدالله (1390). جزوه اجرای احکام‌، تهران، دانشگاه امام صادق.
6. عالی‌پناه، علیرضا (1389). تقریرات درس علوم انسانی اسلامی، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
7. فرامرز، احد (1387). روش‌شناسی مطالعات دینی، مشهد، دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
8. فیاض، ابراهیم (1389). تقریرات درس جامعه‌شناسی حقوق، تهران‌، دانشگاه امام صادق (ع).
9. شاله، فیلیپس (1346). شناخت روش علوم یا فلسفه‌ علمی، ترجمه یحیی مهدوی، تهران، دانشگاه تهران.
10. کاتوزیان، ناصر (1383). مقدمه علم حقوق‌، چاپ 42، تهران‌، شرکت سهامی انتشار.
11. کالین،‌ های (1385). درآمدی انتقادی بر تحلیل سیاسی، ترجمه احمد گل‌محمدی، چاپ اول، تهران، نشر نی.
12. مقام معظم رهبری. ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه اقتصادی ـ اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، 21/10/1387.
13. بیانات مقام معظم رهبری 28/7/1388.
14. بیانات مقام معظم رهبری در نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی، 10/9/89.
15. ملایی، مهدی (الف1391). پایان‌نامه «حقوق رقابت بین‌المللی انرژی»، تهران، دانشگاه امام صادق.
16. _____ (ب1391). جلوه‌های حقوقی، جلد دوم، گرگان، انتشارات نوروزی.
17. _____ (1394). روش تحقیق در علوم انسانی، گرگان، انتشارات نوروزی.
18. کربای، آنتونی (1379). «درآمدی بر هرمنوتیک»، فریدریش نیچه و دیگران، هرمنوتیک مدرن؛ گزینه جستارها، ترجمه بابک احمدی و دیگران، چاپ دوم، تهران، نشر مرکز.
19. Campbell Black, Henry (1990). Blacks Law Dictionary, 6th ed,West Publishing Co, London.
20. Evanston, B. Thompson (1991). Northwestern University Press, Chicago.
21. Hirsch, E. D. (1967). Validity in Interpretation, Yale University Press, New Haven.
22. Ricoeur, Paul (1995). From Text to Action, Translated by Kathleen Blamey and John, Paris.