تصویری از روابط اقتصاد کلان در ایران (طراحی یک مدل کلان‌سنجی ساختاری بلندمدت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

2 استادیار گروه اقتصاد کلان مدل‌سازی مرکز پژوهش‌های مجلس

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه خاتم

4 پژوهشگر گروه اقتصاد کلان و مدل‌سازی مرکز پژوهش‌های مجلس

5 کارشناسی ارشد اقتصاد و همکار گروه اقتصاد کلان و مدل‌سازی مرکز پژوهش‌های مجلس

چکیده

هدف پژوهش حاضر ارائه ساختاری از روابط بلندمدت میان متغیرهای کلیدی اقتصادی در چارچوب الگوی تصحیح خطای برداری با متغیرهای برونزا (VECX)[1] برای داده‌های فصلی طی دوره زمانی 1392-1374 است. نتایج نشان‌دهنده تأثیر مثبت نقدینگی و درآمدهای دلاری نفتی حقیقی بر تولید حقیقی است. همچنین نتایج مدل با تأیید وجود پدیده تسلط سیاست مالی بر سیاست پولی در اقتصاد کشور حاکی از آن است که 1درصد افزایش در کسری بودجه بدون نفت دولت، می‌تواند به افزایش 46/0 درصدی مانده حقیقی پول منجر شود. نتایج نشان می‌دهد افزایش تولید حقیقی، نرخ ارز حقیقی را کاهش  و افزایش نقدینگی حقیقی نرخ ارز حقیقی را افزایش می‌دهد.



[1]. Vector Error Correction Model with Exogenous Variable (VECX)

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

A Depiction on Macro-economic Relations in Iran (A Long - Run Structural Macro-econometric Model)

نویسندگان [English]

  • teymoor mohamadi 1
  • seyed hadi mousavi nik 2
  • sholeh bagheri pormehr 3
  • mohammadreza abdolahi 4
  • hanieh ziadlu 5
1 allameh tabatabaei university
2 majles research center
3 khatam university
4 majles research center
5 majles research center
چکیده [English]

This study aims to provide a mechanism on long-term relationships between key economic variables, drawing on a vector error correction model with exogenous variables (SVECM). In doing so, quarterly data for the period 1374-1392 has been used to survey the long-run relationship between GDP, real liquidity, exchange rate, price index, a weighted average of foreign countries' production, oil export earnings and government deficit.
       The results show a positive impact in real liquidity's increase on output. The long-term effect of oil export earnings - due to its role in formation of capital- on production was positive, meaning that these earnings play an important role, even in long-term, in economic growth. Results confirmed the existence of fiscal dominance in monetary policy formulation, since 1% increase in non-oil government budget deficit could lead to an 0.46% increase in real liquidity. The results show that an increase in real output and real liquidity, respectively, could decease and increase the real exchange rate. In long run, oil revenues has positive effect on real exchange rate, due to an increase in government controls on nominal exchange rate, that in turn can e caused by government budget's dependency on oil revenues, or cheap imports because of low exchange rate price.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iranian Economy
  • Long-term Relationship
  • Structural Vector Error Correction Model (SVECM)

مراجع

1. اصغرپور، حسن (1384). «بررسی اثرات نامتقارن شوک‌های پولی بر تولید و قیمت در شرایط مختلف اقتصاد ایران طی دوره 1382-1338»، رساله دکترا اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس.
2. التجاعی، ابراهیم و محمد ارباب افضلی (1391). «اثرنامتقارن درآمدهای نفتی بر متغیرهای کلان اقتصادی ایران: کاربردی از الگوهای GARCH و SVAR»، فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، ش 7.
3. باقری پرمهر، شعله و سیدهادی موسوی‌نیک (1391). «بررسی عوامل تعیین‌کننده نرخ ارز تعادلی و ریشه‌یابی تحولات اخیر بازار ارز در اقتصاد ایران»، مرکز پژوهش‌های مجلس، شماره مسلسل 12804.
4. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک اطلاعات سری‌های زمانی، http://tsd.cbi.ir.
5. _____ . http://www.cbi.ir/page/2053.aspx.
6. _____ . نماگرهای اقتصادی، http://www.cbi.ir/category/ economicTrends_fa.aspx.
7. دل‌انگیزان، سهراب، علی فلاحتی و مهدی رجبی (1390). «بررسی عدم تقارن در تأثیر تکانه‌های پولی بر رشد اقتصادی در ایران از نگاه کینزی‌های جدید»، فصلنامه عملی پژوهشی رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، ش 3.
8. شاکری، عباس (1391). «تحلیل وضعیت اقتصادی کشور 8 ارکان سیاستگذاری برای برون رفت از شرایط رکود تورمی»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره 13816.
9. _____ (1392). «ضرورت اصلاح نوع نگاه به نقش متغیر کلیدی ارز در اقتصاد ایران»، مرکز پژوهش‌های مجلس، گزارش منتشر نشده.
10. شریفی رنانی، حسین و همکاران (1392). «تحلیل تصحیح خطای برداری ساختاری از تأثیرات شوک‌های نفتی بر شاخص‌های کلان اقتصادی در ایران»، فصلنامه تحقیقات مدل‌سازی اقتصادی، ش 16.
11. صامتی، مجید و بهاره تیموری (1391). «یک الگوی اقتصاد کلان‌سنجی بلندمدت ساختاری برای ایران»، پژوهش‌های اقتصادی ایران، دوره 17، ش 50.
12. صمدی، سعید، ابوالفضل یحیی‌آبادی و نوشین معلمی (1388). «تحلیل تأثیر شوک‌های قیمتی نفت بر متغیرهای اقتصاد کلان در ایران»، پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال هفدهم، ش 52.
13. فاردار، احمد (1382). «بررسی اثر نامتقارن شوک‌های پولی بر بخش واقعی اقتصاد»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده علوم اقتصادی و سیاسی دانشگاه شهید بهشتی.
14. کارل، تری لین (1390). «معمای فراوانی: رونق‌های نفتی و دولت‌های نفتی»، ترجمه جعفرخیرخواهان، چاپ دوم، نشر نی.
15. کمیجانی، اکبر و الهه اسدی مهماندوستی (1389). «سنجشی از تأثیر شوک‌های نفتی و سیاست‌های پولی بر رشد اقتصادی ایران»، تحقیقات اقتصادی، دوره 45، ش 92.
16. کمیجانی، اکبر، سیدمحمد هادی سبحانیان و سعید بیات (1391). «اثرات نامتقارن رشد درآمدهای نفتی بر تورم در ایران با استفاده از روش VECM»، پژوهشنامه اقتصادی 12، 45.
17. نظیفی، فاطمه (1380). «تأثیرات نامتقارن شوک‌های اسمی بر تولید و آزمون عدم تقارن چرخه‌های تجاری در ایران»، رساله دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی.
18. Bahmani-Oskooee, M. (1995). "Source of Infation in Post-Revolutionary Iran", International Economic Journal 9. 2.
19. Baig, Taimur, Kumar Manmohan, Vasishtha Garima and Zoli Edda (2006). "Fiscal and Monetary Nexus in Emerging Market Economies: How Does Debt Matter?", International Monetary Fund,WP/06/184.
20. Becker, Torbjorn (1999). Common Trends and Structural Change: A Dynamic Macro Model for the Pre- and Postrevolution Islamic Republic of Iran, IMF Working Paper No. 99/82.
21. Bonato, L. (2008). "Money and In.ation in the Islamic Republic of Iran", Review of MiddleEast Economics and Finance 4(1), Article 3.
22. Celasun, O. and M. Goswami (2002). "An Analysis of Money Demand and Inflation in the Islamic Republic of Iran", IMF Working Paper,WP/02/205.
23. Elyasiani, E. and W. Zhao (2008). "International Interdependence of an Emerging Market: the Case of Iran", Applied Economics 40.
24. Kia, A. (2006). "Deficits, Debt Financing, Monetary Policy and Inflation in Developing Countries: Internal or External Factors? Evidence from Iran", Journal of Asian Economics 17.
25. Liu, O. and O. Adedeji (2000). "Determinants of In.ation in the Islamic Republic of Iran -A Macroeconomic Analysis", IMF Working Paper WP/00/127.
26. Mehrara, M. and K. N. Oskoui (2007). "The Sources of Macroeconomic Fluctuations in Oilexporting Countries: A comparative Study", Economic Modelling 24(3).
27. Pahlavani, M., E. Wilson and A. Worthington (2005). "Trade-GDP Nexus in Iran: An Application of the Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Model", Faculty of Commerce Papers 144, University of Wollongong.
28. Salehi Esfahani, H. S., K. Mohaddes and M. H. Pesaran (2009(. "Oil Exportsand the Iranian Economy", The Quarterly Review of Economics and Finance, Vol. 53. Issue3.
29. _____ (2012(. "An Empirical Growth Model for Major Oil Exporters", IZA Discussion Paper No.6468.
30. Sargent, T. and N. Wallace (1981). "Some Unpleasant Monetarist Arithmetic. Federal Reserve Bank of Minneapolis", Quarterly Review, 5: 1-17.
31. Valadkhani, A. (2006). Unemployment Conundrum in Iran, Working Paper 06-15, Department of Economics, University of Wollongong.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار