اندازه‌گیری سرمایه اجتماعی در میان نخبگان (مطالعه موردی: نخبگان استان تهران)

نویسندگان

1 عضو هیات علمی گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتثاد دانشگاه تربیت مدرس

2 عضو هیات علمی پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

یکی از چالش‌های اصلی سرمایه اجتماعی، سنجش و اندازه‌گیری آن است. ازاین‌رو روش‌های مختلفی برای آن پیشنهاد شده است. یکی از این روش‌ها ژنراتور موقعیت است که در این مقاله برای سنجش سرمایه اجتماعی نخبگان استفاده شده است. این روش بر سنجش میزان دسترسی فرد به منابع اجتماعی تأکید داشته و تلاش دارد منافع جذب شده توسط فرد در شبکه اجتماعی را بسنجد.
در مقاله حاضر با استفاده از داده‌های پرسش‌نامه‌ای که میان نخبگان و استعدادهای برتر عضو بنیاد ملی نخبگان توزیع شده؛ میزان سرمایه اجتماعی افراد (دسترسی هریک از نخبگان به منابع سرمایه اجتماعی) اندازه‌گیری و سپس با لحاظ کردن دو نوع سرمایه اجتماعی پرستیژ بالا و پایین، میزان دو نوع سرمایه نیز میان افراد مختلف سنجیده شد. نتایج حاکی از آن است که در جامعه آماری نخبگان دسترسی به منابع سرمایه اجتماعی در میان مردان، افراد متأهل، فارغ‌التحصیلان دکتری و رشته‌های فنی و مهندسی از دیگران بیشتر است. همچنین برای نشان دادن کاربردهای تکنیک ژنراتور موقعیت، اثرپذیری سرمایه اجتماعی از برخی متغیرها (جنسیت، تحصیلات، سن و وضعیت تأهل) با استفاده از رگرسیون برآورد شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Position Generator; a Measurement Technique for Social Capital (A Case Study by the Elites of Tehran Province)

نویسندگان [English]

  • Reza Najarzade 1
  • Morteza Ezzati 2
  • Mohammad Soleimani 3
1
2
3
چکیده [English]

Measurement of Social Capital is one of the major challenges intended
to elaborate this concept. As a result, different methods and techniques
have been proposed for it. Position generator is one such technique
used in this research paper to measure social capital of elites. This
technique focuses on the measurement of individual access to social
resources and tries to measure the benefit received by the individual in
his/her social network
This paper tries to measure the individual’s social capital (access
of every elite to the resources of social capital, using the data gained
from the questionnaires distributed among elites and talented members
of the National Foundation of Elites. Then, the two types of social
capital (low and high prestige social capital) among different
individuals were evaluated.
The paper concludes that access to social capital resources among
males, married couples, PhD graduates as well as graduates in
technical and engineering fields exceeds that of others. Finally the
paper uses regression to indicate usages of position generator
techniques and the effects of certain alternatives (sex, education, age
and marital status) over social capital.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Position Generator
  • Measurement
  • High Prestige Social Capital
  • Low Prestige Social Capital
1. اسماعیلی، رضا (1385). «بررسی شاخص‌های توسعه اجتماعی و سطح‌بندی آن در شهرستان‌های استان اصفهان»، پایان‌نامه دوره دکتری، دانشگاه اصفهان.
2. ببی، ارل (1381). روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه رضا فاضل، تهران، انتشارات سمت.
3. پیران، پرویز، میرطاهر موسوی و ملیحه شیانی (1386). «کارپایه مفهومی و مفهوم‌سازی سرمایه اجتماعی (با تأکید بر شرایط ایران)»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال ششم، ش 23.
4. بنیاد ملی نخبگان (1390). «گزارش برنامه‌ها و عملکرد بنیاد ملی نخبگان»، روابط عمومی بنیاد ملی نخبگان.
5. سلیمانی، محمد (1387). «اندازه‌گیری اثرات سرمایه اجتماعی بر رشد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق (ع).
6. غفاری، غلامرضا (1384). «سنجش و تبیین سرمایه اجتماعی در ایران»، پروژه تحقیقاتی وزارت کشور (موجود در کتابخانه وزارت کشور).
7. Bakker, B, I. Sieben, P, Nieuwbeerta and H. Ganzeboom (1997). Maten Voor Prestige, Sociaaleconomische Status en Sociale klasse Voor de Standaard Beroepenclassicatie 1992. [Scales for Prestige, Socio-economic Status and Social Class for the Standard Occupational Classication 1992] Sociale Wetenschappen 40 (1).
8. Boxman, E., P.M. De, Graaf, H.D, Flap. (1991). The Impact of Social and Human Capital on the Income Attainment of Dutch Managers, Social Networks, 13.
9. Campbell, K.E, and B.A. Lee (1991). Name Generators in Surveys of Personal Networks. Social Networks 13.
10. Campbell, K.E, P.V., Marsden, J.S. Hurlbert (1986). Social Resources and Socioeconomic Status, Social Networks, 8.
11. CBS (Central Bureau of Statistics) (1993). Standaard Beroepenclassi Catie 1992 [Standard Occupational Codes for 1992] 's-Gravenhage: SDU uitgeverij/ CBS-publikaties.
12. Erickson, B.H. (1996). “Culture, Class, and Connections”, American Journal of Sociology, 102.
13. Fine, B. (2002). Those Social Capitalists, Antipode.
14. Flap, H. (1999). Creation and Returns of Social Capital: A New Research Program. La Revue Tocqueville XX (1).
15. ___ (2002). “No Man is an Island, In: Lazega, E.; Favereau, O. (eds.) Conventions and Structures." Oxford, University Press.
16. Flap, H. and N.D. De Graaf (1986). Social Capital and Attained Occupational Status. Netherlands Journal of Sociology, 22.
17. Grootaert, C., D., NArayan, V. N. Jones, and M. Woolcock (2004). Measuring Social Capital, World Bank Working Paper, No. 18.
18. Growiec jakub and katarzyna Growiec (2007). Social Capital, Well-being, and Earnings: Theory and Evidence from Poland, Warsaw, Poland, Foundation of Polish Science.
19. Harper, R. (2002). The Measurement of Social Capital in the United kingdom, Office for National Statistics.
20. Hsung, R-M, Y-J. Hwang (1992). Job mobility in Taiwan: Job Search Methods and Contacts status, XII Int. Sunbelt Soc, Network Conf, San Diego.
21. Kawachi, I., D. Kim, A. Coutts, and S. V. Subramanian (2004). Commentary: Reconciling the Three Accounts of Social Capital. International Journal of Epidemiology, 33(4), 682–690 [discussion 700-684].
22. Lin, N. (1982). Social Resources and Instrumental Action. In: Marsden, P.V and Lin, N. (eds.) \Social structure and network analysis, Beverly Hills, CA: Sage.
23. ____ (2001a). Social Capital: a Theory of Social Structure and Action, Cambridge: Cambridge University Press.
24. ____ (2001b). Building a Network Theory of Social Capital. In: Lin, N.; Cook, K.; Burt, R.S. (eds.) Social Capital: Theory and Research, New York: Aldine De Gruyter.
25. Lin, N. and M. Dumin (1986). Access to Occupations Through Social Ties, Social Networks, 8.
26. Lin, N., Y. Fu, and; R. Hsung (2001). The Position Generator: Measurement Techniques for Social Capital. In: Lin, N.; Cook, K.; Burt, R.S. (eds.) Social Capital: Theory and Research." New York: Aldine De Gruyter.
27. Lofors, Joans and Kristina Sundquist (2007). Low Linking Social Capital as a Predictor of Mental Disorders, Social Science and Medicine, 64.
28. Marsden, P.V. (1987). Core Discussion Networks of Americans, American Sociological Review, 52.
29. McCallister, L. and C. Fischer (1978). A procedure for Surveying Personal Networks. Sociological Methods and Research, 7.
30. Moerbeek, H. (2001). Friends and Foes in the Occupational Career. Nijmegen: Ph.D Dissertation.
31. Serageldin Ismail and Grootaert (2000). Defining Social Capital: an Integrative View in: Social Capital a Multifaceted Perspective Edited by: Dasgupta Partha
32. Van Der Gaag, M.P.J. (2005). “The Measurement of Individual Social Capital”, Groningen: Ph.D Dissertation.
33. ____ (2004). The Measurement of Individual Social Capital, Ph.D Dissertation.
34. Van Der Gaag M.P.J. T.A.B. Snijders, (2005). The resource generator: Social capital quantification with concrete Items, Social Networks 27 (1).
35. ____ (2003). A Comparison of Measures for Individual Social Capital, Paper Presented at the Conference "Creation and Returns of Social Capital"; Amsterdam, The Netherlands.
36. ____ (2003a). Proposals for the Measurement of Individual Social Capital, Forthcoming in: Flap, H. and Volker B. (eds.) Creation and Returns of Social Capital, London: Routledge.
37. Volker, B. (1995). Should Auld Acquaintance be Forgot ...? Institutions of Communism, the Transition to Capitalism and Personal Networks, The Case of East Germany, Amsterdam, Ph.D Dissertation.
38. Volker, B. and H. Flap (1999). Getting Ahead in the GDR, Social Capital and Status Attainment Under Communism, Acta Sociologica, 41(1).
39. Wellman, B. (1979). The Community Question", American Journal of Sociology, 84.