اقتصاد دفاعی در نیروهای مسلح و تأثیر آن بر رشد اقتصادی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیئت علمی گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌ سینا همدان

2 کارشناس ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی ‌سینا همدان

3 دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه آزاد واحد علوم وتحقیقات

چکیده

ایران از یک سو، به‌دلیل اینکه در منطقه‌ای استراتژیک قرار گرفته است، نیازهای مالی برای تأمین امنیت آن گسترده بوده و ازسوی دیگر به‌دلیل وجود تحریم‌های همه‌جانبه اقتصادی اعمال شده از جانب کشورهای غربی و ضرورت اجرای مقوله اقتصاد دفاعی، بررسی مخارج دفاعی و اثرات آن بر رشد اقتصادی کشور می‌تواند از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. مطالعه حاضر اثرات اقتصادی مستقیم و غیرمستقیم مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی کشور را طی دوره 1390- 1357 ارزیابی و تجزیه و تحلیل می‌کند. بدین‌منظور، مدلی مبتنی بر سیستم معادلات هم‌زمان (SEM) ارائه شده است که با استفاده از روش حداقل مربعات دو مرحله‌ای (2SLS) برای برآوردهای تک‌معادله‌ای و روش حداقل مربعات سه‌مرحله‌ای (3SLS) برای برآورد هم‌زمان معادلات، اثرات مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی کشور بررسی و آزمون شده است. نتایج بیانگر آن است که عوامل اصلی مخارج دفاعی ایران، اقتصادی نبوده بلکه استراتژیک هستند (تهدید جنگ). همچنین، اثر مستقیم مخارج دفاعی روی رشد اقتصادی و نیز اثرات غیرمستقیم آن روی پس‌انداز و موازنه تجاری، منفی و معنادار هستند. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Defensive Economy in the Armed Forces and Its Impact on Iran’s Economic Growth

نویسندگان [English]

  • Ezatollah Abasian 1
  • Parviz Amini 2
  • Hamid Alizadeh 3
1
2
3
چکیده [English]

On the one hand, due to strategic location of Iran, financial needs for providing security are broad, although the financial resources of the country to meet these needs are limited. On the other hand, due to the economic sanctions imposed by Western countries and the necessity of execution defense economics as an important dimension of resistant economy, examination of defense expenses and its impact on economic growth of the country is of great importance.
This Study evaluates and analyzes the economic impact of defense expenses on economic growth of the country by examining the dimensions of defensive economy over the period 1979- 2001. To this end, a model based on a system of simultaneous equations (SEM) is presented which takes into account the direct effect of defensive expenses as well as its indirect effects on economic growth. The effects of defensive expenses on economic growth of Iran have been reviewed and examined by means of two-stage least squares method (2SLS) for single equate estimations and three-stage least squares method (3SLS) to estimate the system of simultaneous equations. The results indicate that the major causes of Iran's defense expenses are not economic, but strategic (threat of war). Moreover, the direct effect of defense expenses on economic growth and its indirect effects on the trade balance and savings are negative and meaningful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • defensive economic
  • defense expenses
  • military burden
  • Economic Growth
  • saving
  • trade balance
اندرس، والتر (1389). اقتصادسنجی سری‌های زمانی با رویکرد کاربردی، ترجمه مهدی صادقی شاهدانی و سعید شوال‌پور، چاپ دوم، تهران، انتشارات دانشگاه امام صادق.
ادکینز، لی سی و آرکارتر هیل (1390). استفاده از STATA برای مبانی اقتصادسنجی، ترجمه حمید هوشمندی، تهران، نشر رسا.
بیضایی، سیدابراهیم (1380). «رابطه بین مخارج نظامی و برخی متغیرهای اقتصادی در ایران (1376- 1351)»، فصلنامه علمی- پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا (س)، سال یازدهم، ش 37 و 38.
پورآخوندی، نادر (1385). بررسی هزینه‌های نظامی در خاورمیانه، انتشارات دفتر مطالعات سیاسی مجلس.
پورصادق، ناصر، علی کاشمری و جابر افتخاری شاهی (1386). «تأثیر هزینه‌های نظامی بر رشد اقتصادی ایران با توجه به اثرات جنگ تحمیلی و واقعه 11 سپتامبر»، فصلنامه مدیریت نظامی، ش 28.
حسنی صدرآبادی، محمدحسین و علی کاشمری (1386). «تأثیر مخارج دفاعی بر رشد اقتصادی ایران (1353-1383)»، فصلنامه مطالعات دفاعی استراتژیک، سال هشتم، ش 27.
دری، حسین (1377). جایگاه هزینه‌های نظامی در توسعه اقتصادی، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
گجراتی، دامودار (1389). مبانی اقتصادسنجی، ترجمه حمید ابریشمی، چاپ ششم، مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران.
نوفرستی، محمد (1378). ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی، چاپ دوم، تهران، نشر رسا.
هارتلی، کیت و تاد ساندلر (1383). منتخبی از موضوعات در کتاب اقتصاد دفاع، ترجمه ابراهیم بیضایی، تهران، انتشارات سمت.
Beniot, E. (1978). "Growth and Defense in LDCs", Economic Development and Cultural Change, Vol. 26 (2).
Degger, S. and S. Sen (1983)."Military Expenditure, Spin-off and Economic Development", Journal of Development Economic, Vol. 13.
Degger, S. and R. Smith (1983)."Military Expenditure and Growth in LDCs", Journal of Conflict Resolution, Vol. 27 (2).
Farzanegan, M. R. (2012). "Military Spending and Economic Growth: The Case of Iran", Faculty of Business Administration and Economics, Vol.  31 (5).
Kollias, C., C. Naxakisb and L. Zarangasb (2004). "Defense Spending and Growth in Cyprus: A Causal Analysis", Defense and Peace Economics, Vol. 15 (3).
Pradhan, R. P. (2010). "Defense Spending and Economic Growth in China, India, Nepal and Pakistan: Evidence from Cointegrated Panel Analysis", International Journal of Economics and Finance, Vol. 2 (4).
Hou, Na. (2009). "Arms Race, Military Expenditure and Economic Growth in India", University of Birmingham Research Archive.
Yildirim, J., S. Sezgin and N. Öcal (2005). "Military Expenditure and Economic Growth in Middle Eastern Countries: A Dynamic Panel Data Analysis", Defence and Peace Economics, Vol. 16 (4).
 http://www.sipri.org
 http://www.amar.sci.org.ir
http://www.worldbank.org
http://www.Nation Master.com, 2007.