بررسی روش‌های تعیین تعرفه خدمات پزشکی در کشورهای توسعه‌یافته و پیشنهاد الگو برای ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی و درمانی

2 عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی

3 عضو هیئت علمی‌ دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

4 عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی‌

چکیده

پژوهش حاضر با هدف ارائه تجربیات کشورهایی که جایگاه مناسبی در سازمان بهداشت جهانی دارند، یا مدل تعرفه‏ای آنها در کشورمان بسیار رایج بوده، انجام شده است. در ارائه الگو و راهکارها از روش دلفی و نظرات متخصصان استفاده شده و جمع‌آوری اطلاعات مربوط به ایران و کشورهای دیگر با توجه به قوانین و مقررات و منابع کتابخانه‌ای تا پایان سال 1390 صورت گرفته است. روش‌های تعیین تعرفه در این کشورها تحت تأثیر نظام تأمین ‏مالی بخش سلامت است. در کشورهایی با رویکرد ترکیبی؛ شیوه خرید خدمت محوریت دارد و تعیین تعرفه‏ها برعهده انجمن‏های تخصصی است و دولت نقش نظارتی و اعلام نهایی تعرفه‌ها را برعهده دارد. در کشورهایی با نظام بی‏وریژ؛ تمرکز بر بخش دولتی بوده و تعیین تعرفه‏ها با دریافت نظرات انجمن‏های تخصصی انجام می‌‏شود. در نظام بیسمارکی؛ تمرکز بر صندوق‏های بیماری است که بیشتر خرید خدمت می‌‏کنند. با توجه به وضعیت کشور و بررسی‌های انجام شده، ساختار، سازمان و مدیریت تعرفه‌ها به بازبینی اساسی نیاز دارد. ازاین‌رو ضمن توجه به مشارکت همه‌ گروه‌های درگیر و با محوریت گروه‌های ارزش نسبی پیشنهاد می‌شود، به‌دلیل گستردگی جغرافیایی کشور و تفاوت محسوس ضریب قیمت مصرف‌کننده (به‌ویژه در کالاهای پزشکی) رویکرد منطقه‌ای در اولویت بعدی قرار گیرد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند برای ساختار سیاستگذاری شورای عالی بیمه سلامت مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Assessment of Methods for Determination of Medical Tariffs in Developed Countries and Proposing a Model for Iran

نویسندگان [English]

  • Hossein Zare 1
  • Ali Akhavan Behbahani 2
  • Mozhgan Azadi 3
  • Irvan Masoudi Asl 4
1
2
3
4
چکیده [English]

The article aims to present the experiences of the countries having a proper status in the ranking of the World Health Organization or their tariffs models have been frequently used in Iran. Delphi method and opinions of experts have been used for presenting a proper model and solutions. Data collection about Iran and other countries is based on library recourses until the end of 2011. Methods for determination of medical tariffs in these countries are affected by the financing system of the health sector. In countries with an integrative approach, the priority is given to the method of purchasing services, the professional associations are responsible for determination of medical tariffs, and the government has a regulatory role and final announcement of the tariffs. In countries with Beverage model, the focus is on the public sector and the tariffs are determined by receiving opinions of professional associations. In Bismarck model, the focus is on the sickness funds, which mostly purchase services. Regarding the current situation of Iran and based on the research findings, the structure, organization and management of medical tariffs require revising. In determination of medical tariffs, participation of all relevant groups and centrality of relative value units are suggested. Due to the geographical area of Iran and the significant difference in the consumer price index, especially in medical products, the regional approach should be the second priority. The research findings could be used for the structure of policymaking in the Supreme Council of Health Insurance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Medical Tariffs
  • Beverage Model
  • Bismarck Model
  • Integrative Model
  • Relative Value Unit
  • Financing
  1. 1. حسن‌زاده، علی و سعیده فخیم علیزاد (1387). «مروری بر مبانی تعرفه‌گذاری خدمات بهداشتی درمانی در ایران»، فصلنامه تأمین اجتماعی، ش 26-27.

    2. زارع، حسین (1385). نظام سلامت در دنیا، ج 2، تهران، سازمان بیمه خدمات درمانی.

    3. زارع، حسین و دیگران (1387). «ارائه راهکارهایی برای تعیین تعرفه‌های خدمات درمانی در ایـران، 1388: بررسی ساختار سیاستگذاری در‌زمینه تعرفه‌های خدمات درمانی»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اجتماعی.

    4. زارع، حسین و سید‌قاسم صمیمی‌فر (1387). «مروری بر پوشش بیمه خدمات درمانی و برخورداری از خدمات در سازمان بیمه خدمات درمانی»، فصلنامه تأمین اجتماعی، ش 27-26.

    5. زارع، حسین، مژگان آزادی و محمدحسن احمد‌پور (1390). شیوه‌های تعیین بسته خدمات سلامت در دنیا، مرکز تحقیقات مدیریت بیمارستانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران.

    6. زارع، حسین، مهدی برزگر، مهدی راسل و خسرو کشاورز (1390). شیوه‌های تعیین تعرفه در بخش سلامت مبانی نظری و دیدگاه‌های جهانی (مطالعات تطبیقی الگو)، انتشارات مرکز تحقیقات مدیریت بیمارستانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران.

    7. شعرباف شعار، ندا و حسین زارع (1387). «مراقبت از سلامت در فنلاند»، فصلنامه تأمین اجتماعی، سال هشتم، ش 27-26.

    8. قانون برنامه چهارم توسعه توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، 1388-1384.

    9. قانون برنامه سوم توسعه فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، 1383-1379.

    1. قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی، مصوب 1368.
    2. کشاورز، خسرو (1387). «بررسی اثرات افزایش تعرفه‌های خدمات پزشکی و بیمارستانی بر شاخص قیمت زیربخش‌های اقتصادی بهداشت و درمان بر بخش‌های مرتبط بر سایر بخش‌ها با رهیافت داده ـ ستانده»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد.
    3. مرکز آمار ایران (1390). حساب‌های ملی سلامت 1387-1381، مرکز آمار ایران.
    4. معاونت حقوقی ریاست جمهوری (1389). قانون برنامه پنج‌ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران 1394-1390، چ اول، تهران، معاونت حقوقی ریاست جمهوری.
    5. نـوری، مصطـفی، کامبیز منظم و سعید معنـوی (1387). بررسی چـالش‌های تعرفـه‌گذاری و سیـاستگذاری در تعرفه‌های پـزشکی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اجتماعی.
      1. Bartholomée, Y. and H. Maarse (2006). "Health Insurance Reform in the Netherlands", Eurohealth-London, 12 (2), 7.
      2. Bolger, F. and G. Wright (2011). "Improving the Delphi process: lessons from social psychological research", Technol. Forecast. Soc. Chang. 78.
      3. Boyle, S. (2011). "United Kingdom (England): Health System Review", Health Systems in transition, 13 (1).
      4. Busse, R. and A. Ries Berg (2004). Health Care Systems in Transition, Deutschland, WHO Regional of Fice for Europe on Behalf of the European Observatory on Health Systems and Policies, Copenhagen.
      5. Chevreul, K. and et al. (2010). "France: Health system review", Health Systems in Transition, 12 (6).
      6. Folland, S., A. Goodman and M. Stano (2006). Economics of health and health care.
      7. García Armesto, S., MBAbadía Taira, A. Durán, C. Hernández Quevedo and E. Bernal Delgado (2011). Spain: Health System Review. Helth Systems in Transition, 12 (4).
      8. Gerkens, S. and S. Merkur (2010). "Belgium: Health system review", Health systems in transition, 12 (5).
      9. Große-Tebbe, S. (2005). Snapshots of health systems, Ministry of Social Affairs and Health.
      10. Hofmarcher, M. and et al. (2006). Health Systems in Transition: Austria: Health System Review (WHO).
      11. http://www.oshpd.ca.gov.
      12. Joint Commission, www.jointcommission.org.
      13. Kerr, E. (1999). "Health Care Systems in Transition: Luxembourg", European Observatory on Health Care Systems, (Journal Article).
      14. Lo Scalzo, A. and et al. (2009), "Italy: health system review [Health Systems in Transition]. Copenhagen: European Observatory on Health Care Systems", World Health Organization Regional Office for Europe, Journal Article.
      15. McDaid, D. and et al. (2009). "Health systems in transition Ireland: health system review", Journal Article.
      16. Office of the Legislative Counsel, Complication of patinet Protection and Affordable Care Act, Patient Protection and Affordable Act (Health related Portion of the Health Care and Education Reconcilation Act of 2010), in Part 2: National Stratehy to Improve Health Care Quality, Sections 3011 and 3502, 2010, Office of the Legislative Counsel, USA: U.S. House of representatives.
      17. Strandberg-Larsen, M. and et al. (2007). "Denmark: health system review", Denmark: health system review.Health Systems in Transition, 9 (6), Journal Article.
      18. Vuorenkoski L. P. Mladovsky and E. Mossialialos (2008). "Health Systems in Transition Finland", European Observatory on Health.
      19. Vuorenkoski, L. and E. Mossialos (2008). "Health Systems in Transition", Health, 10 (4).
      20. WHO (2000). "The World Health Report 2000-Health Systems: Improving Performance", World Health Organization.
      21. Who (2011). "World Health Statice", World Health Organization.
      22. Więckowska, B. (2010). Competition between payers in the base health care system.