واکاوی چالش‌های شورای رقابت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، عضو گروه پژوهشی اقتصاد جهاد دانشگاهی واحد تربیت مدرس

چکیده

در فصل نهم قانون اصلاح موادی از قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران که به تسهیل رقابت و منع انحصار اشاره دارد، با تعیین شورای رقابت به‌عنوان بالاترین نهاد ناظر بر عملکرد فعالان اقتصادی و بازارهای گوناگون به دنبال آن است تا با شناخت رویه‌های ضدرقابتی و جلوگیری از بروز رفتارهای انحصارطلبانه، زمینه را برای دستیابی به شرایط رقابتی سالم و نیل به اهداف متعالی قانون فراهم کند. بررسی عملکرد شورای رقابت بیانگر آن است که نهاد مذکور از بدو تأسیس همواره با مشکلاتی مواجه بوده که به‌نحوی مانع از عملکرد آن در سطح مطلوب شد‌ه است. این مقاله با استفاده از روش تحقیق میدانی، برگزاری جلسات هم‌اندیشی و گفت‌وگوهای کارشناسی با خبرگان و صاحب‌نظران حوزه رقابت و انحصار و اعضای شورای رقابت، چالش‌های پیش روی این نهاد را در سه حوزه سازمانی، قانونی و مرکز ملی رقابت مورد تجزیه‌و‌تحلیل قرار داده‌ است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد هرچند چالش‌های موجود در نهاد شورای رقابت ضرورتی جدی است، اما با توجه به استقلال شورا و گستره اختیارات قانونی مشخص شده برای آن انتظار می‌رود با رفع چالش‌های پیش رو شاهد دستیابی به فضای رقابتی سالم در بازارهای کشور و نیل به توسعه پایدار اقتصادی باشیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing Challenges of Competition Council

نویسنده [English]

  • Iman Cheratian
چکیده [English]

Chapter 9 of the Act of Amending Articles of the Act of the Fourth Economic, Social and Cultural Development Plan of Islamic Republic of Iran, which addresses competition facilitation and prohibition of monopoly, has designated the Competition Council as the highest regulatory body on functioning of economic actors and diverse markets to provide access to healthy competition and achieving high purposes of the Act through identifying anti-competitive practices and preventing monopolistic conducts. Functioning of the Competition Council indicates that the body has been faced with difficulties ever since its establishment in a way that prevent its optimal performance. Using field research, seminar sessions and expert dialogue with scholars and experts of competition and monopoly and with members of the Council, the article analyses its organizational and legal challenges as well as its challenges in relation to National Competition Center. The findings of the research show that although the current challenges of the Council must be seriously addressed, it is expected, due to independence and legal powers of the Council, to witness access to healthy competition in Iranian markets and achieving sustainable economic development after overcoming the challenges.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Competition Council
  • Chapter 9 of the Act of Amending Articles of the Act of the Fourth Development Plan
  • regulation
  • National Competition Center
  • Monopoly
  1. 1. اساسنامه انجمن حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان.

    2.چراتیان، ایمان و همکاران (1391). «آسیب‌شناسی عملکرد شورای رقابت در پیشبرد اهداف قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (44) قانون اساسی»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ایران، دفتر مطالعات اقتصادی.

    3. سازمان حمایت از حقوق مصرف کنندگان. قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان.

    4. شفیعی، افسانه (1388). «مقایسه سیاست‌های کلی اصل (44) قانون اساسی با سیاست رقابتی»، تهران، معاونت برنامه‌ریزی و امور اقتصادی، دفتر مطالعات اقتصادی.

    5. مجمع تشخیص مصلحت نظام. قانون تعزیرات حکومتی، مصوب 23/12/1367.

    6. مجموعه قوانین و مقررات اجرایی قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (44) قانون اساسی به همراه اسناد بالادستی مرتبط با آن، تهران، دبیرخانه شورای عالی اجرای سیاست‌های کلی اصل (44) قانون اساسی.

    7. میرجلیلی، فاطمه (1384). «لایحه مقررات تسهیل‌کننده رقابت و ضوابط مربوط به کنترل و جلوگیری از شکل‌گیری انحصارات»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 8024.

    8._____ (1385). «درباره لایحه مقررات تسهیل‌کننده رقابت و ضوابط مربوط به کنترل و جلوگیری از شکل‌گیری انحصارات (1)، مروری بر قانون رقابت کشورهای منتخب»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره مسلسل 7730.

    9. وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات. اساسنامه سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی.

    1. هادی‌فر، داود (1388). «نهادهای حقوقی تنظیم مقررات؛ ساختار و ساز‌و‌کار اجرایی»، سازمان خصوصی‌سازی، دفتر مطالعات آمار و برنامه‌ریزی.
      1. Baldwin, R. and Martin Cave (1999). Understanding Regulation: Theory, Strategy, and Practice, Oxford University Press.
      2. Ekelund, Robert B. (ed.) (1998). The Foundations of Regulatory Economics, Cheltenham, Edward Elgar.
      3. Jordana, J. and David Levi Faur (2004). The politics of regulation, institutions and regulatory reforms for the age of governance, The CRC series on competition, regulation and development.
      4. Joskow, Paul L. and C. Noll Roger (1981). Regulation in Theory and Practice: An Overview, In Fromm, Gary (ed.), Studies in Public Regulation, Cambridge, MA, The MIT Press.
      5. Morgan, M. and Yeung K. (2007). An Introduction to Low and Regulation, Cambridge University Press.
      6. Noll, R. and Bruce M. Owen (1983). The political economy of deregulation, Washington D.C. American enterprise Institute.
      7. Ogus, Anthony I. (2004). Regulation: Legal Form and Economic Theory, Oxford, Hart Publishing.
      8. Spulber, Daniel F. (1989). Regulation and Markets, Cambridge Massachusetts, The MIT Press.
      9. Train, Kenneth E. (1997). Optimal Regulation, Cambridge, Massachusetts, The MIT Press.
      10. http://center.nicc.ir/default.aspx.
      11. http://council.nicc.ir/default.aspx.