بررسی اثرات حذف تعرفه‌ تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در بخش‌های مختلف اقتصادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران (نویسنده مسئول)؛

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران؛

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران؛

4 استاد گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

با شناخت دقیق اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌توان همگرایی اقتصادی با این اتحادیه را در راستای تأمین منافع ملی جهت‌دهی کرد. در این پژوهش آثار حذف تعرفه تجاری ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر رفاه و تراز تجاری بخش‌های مختلف اقتصادی، براساس الگوی پروژه تحلیل تجارت جهانی و نسخه 10 پایگاه داده‌های آن، در چهار سناریو (کاهش 25 درصدی، کاهش 50 درصدی، کاهش 75 درصدی و کاهش 100 درصدی نرخ تعرفه‌ها) با بسته نرم‌افزاری GEMPACK تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که کاهش تعرفه‌های بخش کشاورزی تأثیر مثبتی بر رفاه ایران دارد و هر چه درجه‌ آزادسازی تجاری بیشتر باشد رفاه نیز افزایش می‌یابد، اما کاهش تعرفه‌های بخش کشاورزی تأثیر مثبتی بر تغییر تراز تجاری بخش‌های صنعت، خدمات و نفت و گاز و تأثیر منفی بر تغییر تراز تجاری بخش کشاورزی در ایران دارد. همچنین کاهش تعرفه‌های بخش صنعت تأثیر منفی بر رفاه و تغییر تراز تجاری ایران دارد. کاهش تعرفه‌های بخش کشاورزی بر ارزش صادرات ایران اثر چندانی ندارد و صرفاً ارزش واردات افزایش می‌یابد و بیشترین آثار کاهش تعرفه‌های بخش کشاورزی بر بخش صنعت منعکس می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Examining the Effects of the Elimination of Trade Tariffs between Iran and the Eurasian Economic Union in Different Economic Sectors

نویسندگان [English]

  • Yaser Balaghi Enalou 1
  • Mehdi Nejati 2
  • Mojtaba Bahmani 3
  • Sayyed Abdolmajid Jalaee 4
1 PhD student in Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahoner University of Kerman, Kerman, Iran (corresponding author);
2 Associate Professor, Department of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran;
3 Assistant Professor, Department of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran;
4 Professor of the Department of Economics, Faculty of Management and Economics, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran;
چکیده [English]

Economic convergence with the Eurasian Economic Union can be further directed toward national interests with an exact understanding of the union. In this regard, in this study, the effects of eliminating trade tariffs between Iran and the Eurasian Economic Union were examined on the welfare and trade balance of different economic sectors, based on the Global Trade Analysis (GTAP) model and GTAP 10 DataBase, in 4 scenarios (25%, 50%, 75% and 100% reduction of tariff rates) with GEMPACK software package. The results indicate that reducing the tariffs in the agricultural sector positively affects Iranian welfare, and the higher the degree of trade liberalization, the higher the welfare, and reducing the tariffs in the agricultural sector positively affects changing the trade balance of industrial, services, and oil and gas sectors. However, it negatively affects changing the trade balance of the agricultural sector. Also, the reduced tariffs in the industrial sector negatively affect Iranian welfare, and the reduced tariffs in the industrial sector negatively affect changing the trade balance of this sector. The reduced tariffs in the agricultural sector have a low effect on the value of Iranian exports in this sector, and only the value of Iranian imports in this sector increases, and the most effects of reduced tariffs in the agricultural sector are reflected in the industrial sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Trade liberalization
  • Eurasian economic union
  • Global trade analysis project (GTAP)
  • Economic welfare
  1. الهی، ناصر، الهه معصوم‌زاده، سید‌ضیاء‌الدین کیاالحسینی و سید‌هادی عربی (1399). «بررسی آثار بالقوه موافقتنامه تجاری بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر بخش‌های صادراتی صنعت و کشاورزی؛ رهیافتی از مدل جاذبه»، فصلنامه علمی پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 11(44).
  2. خازنی، محمد‌حسن و حامد حکمت‌آرا (1399). «بررسی فرصت‌ها و تهدید‌های همکاری ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا»، چهارمین کنفرانس بین‌المللی علوم سیاسی، روابط بین‌الملل و تحول، تفلیس - گرجستان.
  3. طباطبایی، سید‌مرتضی، علی‌اصغر اسماعیل پورروشن، تهمینه دانیالی و حیدر لطفی (1399). «ارزیابی همگرایی‌های اقتصادی میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عضو سازمان شانگهای»، فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، 12(2).
  4. عسگری، منصور (1398). «عوامل مؤثر بر صادرات ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا»، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 13(3).
  5. فرسائی، شهرام، حاکم قاسمی و بهرام نوازنی (1398). «فرصت‎های اقتصادی جمهوری اسلامی ایران در همگرایی با اتحادیه اقتصادی اوراسیایی»، فصلنامه علمی مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز، 25(108).
  6. مردیها، سارا، کریم آذربایجانی، سیدکمیل طیبی و داود جعفری (1399). «ارزیابی اثرات اقتصادی عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای: کاربردی از مدل شبیه‌سازی جهانی»، تحقیقات اقتصادی 55(1).
  7. مهکویی، حجت و مهناز گودرزی (1398). «تأثیر اتحادیه اقتصادی اوراسیا بر موقعیت ژئواکونومیک جمهوری اسلامی ایران»، مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 12، ش 2.
  8. Aggarwal, V. and S. Urata (2013). Bilateral Trade Agreements in the Asia-Pacific: Origins, Evolution and Implications, Routledge.
  9. Aggarwal, V. K. and S. Lee (2010). Trade Policy in the Asia-Pacific: The Role of Ideas, Interestsand Domestic Institutions, Springer Science and Business Media.
  10. Amiti, M., S. J. Redding and D. E. Weinstein (2019). "The Impact of the 2018 Tariffs on Prices and Welfare", Journal of Economic Perspectives, 33(4).
  11. Baek, Y., K. Hayakawa, K. Tsubota, S. Urata and K. Yamanouchi (2021). "Tariff Pass-through in Wholesaling: Evidence from Firm-level Data in Japan, Journal of the Japanese", and International Economies, 62.
  12. Baier, S. L. and J. H. Bergstrand (2007). "Do Free Trade Agreements Actually Increase Members' International Trade?", Journal of International Economics, 71(1).
  13. Baldwin, R. (1993). A Domino Theory of Regionalism, In: National Bureau of Economic Research Cambridge, Mass, USA.
  14. Baldwin, R. and D. Jaimovich (2012). "Are free Trade Agreements Contagious?", Journal of International Economics, 88(1).
  15. Baldwin, R. (2013). Trade and Industrialization after Globalization'sSecond Unbundling: How Building and Joining a Supply Chain are Different and Why it Matters, In Globalization in an Age of Crisis: Multilateral Economic Cooperation in the Twenty-first Century University of Chicago Press.‏
  16. --- (2006). "Multilateralising Regionalism: Spaghetti Bowls as Building Blocs on the Path to Global Free Trade", World Economy, 29(11).
  17. --- (2008). "Managing the Noodle Bowl: The Fragility of East Asian Regionalism", The Singapore Economic Review, 53(03).
  18. Bhagwati, J. (1998). "The Capital Myth: The Difference between Trade in Widgets and Dollars", Foreign Affairs, 77(3).
  19. Brockmeier, M. (2001). A Graphical Exposition of the GTAP Model, GTAP Technical Paper No. 8, Center for Global Trade Analysis, Purdue University.
  20. Burfisher, M. E. (2021). Introduction to Computable General Equilibrium Models, Cambridge University Press.
  21. Cernat, L. (2001). "Assessing Regional Trade Arrangements: Are South-South RTAs More Trade Diverting", Global Economy Quarterly, 2(3).
  22. Coe, D. T. and A. W. Hoffmaister (1999). "North-South Trade: Is Africa Unusual?", Journal of African Economies, 8(2).
  23. Das, R. U., P. Edirisuriya and A. Swarup (2012). Regional Trade and Economic Integration: Analytical Insights and Policy Pptions, World Scientific.
  24. Dent, C. (2003). "Networking the Region? The Emergence and Impact of Asia-Pacific Bilateral Free Trade Agreement Projects", The Pacific Review, 16(1).
  25. Ethier, W. J. (1998). "The New Regionalism", The economic Journal, 108(449).
  26. Frankel, J., E. Stein and S.-J. Wei (1995). "Trading Blocs and the Americas: The Natural, the Unnatural and the Super-natural", Journal of Development Economics, 47(1).
  27. Frankel, J. A., E. Stein and S.-J. Wei (1997). Regional Trading Blocs in the World Economic System, Peterson Institute.
  28. Garcia, M. (2012). "Competitive Fears: The EU, US and the Free Trade Agreements in East Asia", EU External Affairs Review, 2.
  29. Grossman, G. M. and E. Helpman (1991). Innovation and Growth in the Global Economy, MIT Press.
  30. Han, J., R.Liu, B. U. Marchand and J. Zhang (2016). "Market Structure, Imperfect Tariff Pass-through and Household Welfare in Urban China", Journal of International Economics, 100.
  31. 31. Hertel, T. and M. Tsigas (1997). Structure of the GTAP Model, Global Trade Analysis: Modeling and Applications, University of Cambridge.
  32. Keller, W. (1998). "Are International R&D Spillovers Trade-related?: Analyzing Spillovers Among Randomly Matched Trade Partners", European Economic Review, 42(8).
  33. Khan, M. A., N. Zada and K. Mukhopadhyay (2018). "Economic Implications of the Comprehensive and Progressive Agreement for Trans-Pacific Partnership (CPTPP) on Pakistan: A CGE Approach", Journal of Economic Structures, 7(1).
  34. Khorana, S. and M. Garcia (2013). "EU-India Free Trade Agreement: One Step Forward, One Back", Journal of Common Market Studies, 41(3).
  35. Khorana, S. and N. Perdikis (2010). "EU-India Free Trade Agreement: Deal or No Deal?", South Asia Economic Journal, 11(2).
  36. Lee, J.-W. and K. Shin (2006). "Does Regionalism Lead to More Global Trade Integration in East Asia?", The North American Journal of Economics and Finance, 17(3).
  37. Lipsey, R. G. (1957). "The Theory of Customs Unions: Trade Diversion and Welfare", Economica, 24(93).
  38. Magee, C. S. (2003). "Endogenous Preferential Trade Agreements: An Empirical Analysis", Contributions in Economic Analysis and Policy, 2(1).
  39. Mansfield, E. D. and H. V. Milner (2012). Votes, Vetoes and the Political Economy of International Trade Agreements, Princeton University Press.
  40. Ng, T. H. and D. L. Yarcia (2014). Has Regional Integration Led to Greater Risk-Sharing in Asia? (No. 135), ADB Working Paper Series on Regional Economic Integration, Asian Development Bank.
  41. Nugraheni, R. D. and T. Widodo (2018). The Impact of ASEAN’S FTAs with China, Japan, Korea and Australia-New Zealand: An Analysis in GTAP Framework, MPRA Paper No. 86693.
  42. Panagariya, A. (1999). Free Trade Area of the Americas: Good for Latin America? World Scientific Book Chapters.
  43. Panagariya, A. (2000). "Preferential Trade Liberalization: The Traditional Theory and New Developments", Journal of Economic literature, 38(2).
  44. Panagariya, A. and J. Bhagwati (1996). The Economics of Preferential Trade Agreements, Books.
  45. Qi, C. and J. X. Zhang (2018). "The Economic Impacts of the China-Australia Free Trade Agreement-A general Equilibrium Analysis", China Economic Review, 47.
  46. Quintana-Romero, L., N. K. Mun, R. Andrés-Rosales and J. Álvarez-García (2020). "Trade Complementarity and the Balance of Payments Constraint Hypothesis: A New Free Trade Agreement between Mexico and South Korea", Mathematics, 8(10).
  47. Ravenhill, J. (2003). "The New Bilateralism in the Asia Pacific", Third World Quarterly, 24(2).
  48. Robinson, S. and K. Thierfelder (2002). "Trade Liberalisation and Regional Integration: The Search for Large Numbers", Australian Journal of Agricultural and Resource Economics, 46(4).
  49. Rutherford, T. (1998). GTAP in GAMS: The Dataset and Static Model, Department of Economics, University of Colorado.
  50. Solís, M., B. Stallings and S. Katada (2009). Competitive Regionalism: FTA Diffusion in the Pacific Rim,Springer.
  51. Srinivasan, T. N. (1998). U Trade and Human Rights, V in Constituent Interests and US Trade Policies, ed. by AV Deardorff, and RM Stern, chap. 12.
  52. Summers, L. (1991). Regionalism and the World Trading System, Policy Implications of Trade and Currency Zones.
  53. Thangavelu, S. M. (2019). "Feasibility Study on the Free Trade Agreement between the Kingdom of Cambodia and the Eurasian Economic Union", Eria Research Project Report, No. 16.
  54. Vicard, V. (2009). "On Trade Creation and Regional Trade Agreements: Does Depth matter?", Review of World Economics, 145(2).
  55. Viner, J. (1950). The Customs Union Issue, New York and London In: Carnegie Endowment for International Peace and Stevens and Sons.
  56. Wonnacott, R. J. (1990). US hub-and-spoke Bilaterals and the Multilateral Trading System, CD Howe Institute.