تحلیل محتوای ظرفیت‌سازی در بخش آموزش عالی جهت پاسخگویی به انتظارات جامعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

2 دانشیار، گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 دانشیار، گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

4 استادیار، گروه ریاضی، دانشکده فنی و مهندسی واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

سیاست‌های ظرفیت‌‌سازی در راستای انعطاف‌پذیری و بهبود عملکرد برنامه‌های سازمان برای تطبیق با نیازها و انتظارات متغیر جمعیتی ارائه شده است. در این پژوهش با توجه به هدف اصلی که شناسایی ظرفیت‌های بخش آموزش عالی بود از روش تحلیل محتوا با رویکرد تحلیل مضمون استفاده شد. نمونه تحقیق را 14 نفر از خبرگان کلیدی و رؤسای دانشگاهی تشکیل دادند که تجربه مدیریتی و مطالعاتی در این حوزه دارند. داده‌های کیفی از طریق تمرکز به کلمات، موشکافی و دقت در متن، تشریح و تفسیر متون و مصاحبه‌های عمیق به‌دست آمد. با بهره‌گیری از راهبرد قیاس در تحلیل مضمون و در نظر گرفتن نظریه‌های موجود، داده‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای ارزیابی کفایت تحلیل مضمون، از روایی تئوریک با رویکرد دریافت نظر متخصصان به‌عنوان کمیته تخصصی و ضریب کاپای کوهن استفاده شد. با بازبینی و تأیید اعضای مشارکت‌کننده در فرایند اعتبارسنجی و برآورد ضریب 0.768، یافته‌های پژوهش از قابلیت اعتبار و اعتماد لازم برخوردار بود. طبق یافته‌های به‌دست آمده از این مطالعه، 12 عامل اصلی دانش، مهارت، شایستگی، راهبرد، ساختار، سیستم و فرایند، فرهنگ، منابع و زیرساخت‌ها، محیط قانونی و سیاسی، محیط اجتماعی و فرهنگی، صنعت و ذی‌نفعان را به‌عنوان ظرفیت‌های بخش آموزش عالی برای پاسخگویی به انتظارات جامعه در سه زمینه اصلی فردی، سازمانی و محیطی شناسایی و توسط شبکه مضامین ترسیم شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Analysis of Capacity-Building Policies in Higher Education in Order to Meet Community Expectations

نویسندگان [English]

  • Armin Rajabzadeh 1
  • Mahdi Mortazavi 2
  • Mohammad Doustar 3
  • Nasrin Akhoundi 4
1 Islamic Azad University, Qazvin, Iran
2 University of Tarbiat Modares, Tehran, Iran
3 University of Guilan, Rasht, Iran
4 South Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Capacity-building policies have been proposed in order to promote further flexibility, improve the performance of the organization's programs, and to meet the needs and expectations of the forever-changing population. The main purpose of this study is to identify higher education capacities and so the Thematic Analysis Method was employed to analyze the content. Fourteen key experts and academic chairpersons, who have managerial and research experience in this field, formed the research sample. Qualitative data was obtained by focusing on words, the close inspection, accuracy, description and interpretation of texts, and detailed interviews. Data analysis was performed by analogy, using the Thematic Analysis Method, and according to existing theories. In order to evaluate the adequacy of the thematic analysis, its theoretical validity was tested by receiving the opinions of experts and using them as a specialized committee, and using the Kappa Cohen coefficient. By reviewing and approving the members participating in the accreditation process and estimating the coefficient to be 0.768, it can be said that the research findings have the required credibility and can be trusted. According to the findings of this study, the twelve main factors which outline the capacity of higher education to meet society's expectations in individual, organizational and environmental areas are factors such as, knowledge, skills, competence, strategy, structure, system and process, culture, resources and infrastructure, judicial-political environment, socio-cultural environment, industry, and stakeholders. These factors are plotted by a network of themes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Capacity Building
  • Responsibility
  • Higher education
  • Content analysis
1. اردلان، محمدرضا، سیروس قنبری و ایمان کریمی (1395). «بررسی تأثیر ویژگی‌های سازمانی بر هویت منسجم سازمانی برای توسعه ظرفیت‌های سازمانی در دانشگاه‌های شهر همدان»، فصلنامه جامعه‌شناسی کاربردی، سال بیست‌و‌هفتم، ش 2.
2. الوانی، سیدمهدی و محمدرضا مردانی (1392). «طراحی الگوی توسعه آموزش عالی ایران در افق چشم‌انداز 20 ساله کشور»، فصلنامه برنامه‌ریزی رفاه و توسعه اجتماعی، سال چهارم، ش 14.
3. ایمان، محمدتقی و محمودرضا نوشادی (1390). «تحلیل محتوای کیفی»، فصلنامه پژوهش، سال سوم، ش 2.
4. تبریزی، منصوره (1393). «تحلیل محتوای کیفی از منظر رویکردهای قیاسی و استقرایی»، فصلنامه علوم اجتماعی، ش 64.
5. ثمری، عیسی، محمد یمنی دوزی سرخابی، ابراهیم صالحی عمران و غلامرضا گرائی‌نژاد (1392). «بررسی و شناسایی عوامل مؤثر در فرایند توسعه دانشگاهی در دانشگاه‌های دولتی ایران»، دو فصلنامه مطالعات برنامه‎ریزی آموزشی، سال دوم، ش 4.
6. حنفی‌زاده، پیام و آرزو رحمانی (1388). «ساختارهای چندبعدی، انواع و اعتبارسنجی»، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال چهارم، ش 14.
7. رهنورد، فرج‌اله، علی جوکار، حبیب طاهرپور و مهدی رسولی (1398). «تدوین چارچوبی برای پاسخگویی اجتماعی سازمان‌های دولتی ایران»، فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، سال هفتم، ش 2.
8. صارمی‌نیا، صبا، علیرضا حسن‌زاده، شعبان الهی و غلامعلی منتظر (1397). «توسعه چارچوب مفهومی جهت ره‌نگاری مدیریت دانش سازمانی؛ تحلیل محتوای کیفی»، فصلنامه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، سال سی‌و‌چهارم، ش 1.
9. عبدی، حمید، ابراهیم میرشاه جعفری، محمدرضا نیلی و سعید رجایی‌پور (1396). «تبیین افق 1404 آموزش عالی ایران با استفاده از روش سناریونویسی»، فصلنامه آموزش عالی ایران، سال نهم، ش 4.
10. عرفان، آرزو، محمدعلی نادی و رضا ابراهیم‌زاده (1397). «تحلیلی بر مؤلفه‌های اخلاقی تجاری‎سازی دانش در آموزش عالی»، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال سیزدهم، ش 1.
11. غلامی، منصور (1396). «برنامه پیشنهادی برای تصدی وزارت علوم، فناوری و تحقیقات»، نقشه جامع علمی کشور.https://www.msrt.ir
12. فروزنده، لطف‌اله، حسن دانایی‌فرد، فرج‌اله رهنورد و اصغر محمدی‌فاتح (1393). «بررسی ظرفیت سازمانی دانشگاه افسری امام علی (ع) براساس الگوی مک‌کینزی»، فصلنامه مدیریت نظامی، سال چهاردهم، ش 54.
13. فقیهی، ابوالقاسم و سیدعباس کاظمی بیدگلی (1393). «الگویی برای تدوین و اجرای برنامه‌های اصلاح و بهبود نظام اداری در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه علوم مدیریت ایران، سال نهم، ش 34.
14. محجوب، حسن، ابوالقاسم نادری، سیدکمال خرازی و یعقوب انتظاری (1397). «تصمیم‌گیری‌های استراتژیک مالی در دانشگاه‌های جامع دولتی»، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، سال بیست‌و‌چهارم، ش 2.
15. محمدی‌فاتح، اصغر، حسن دانایی‌فرد، فرج‌اله رهنورد و لطف‌اله فروزنده (1395). «طراحی مدلی برای ارتقای ظرفیت‌سازی خط‌مشی‌گذاری در قوه مجریه کشور»، فصلنامه فرایند مدیریت و توسعه، سال بیست‌و‌نهم، ش 3.
16. موسوی داودی، سیدمهدی، محمدجواد حضوری، رضا نجاری و عباسعلی رستگار (1395). «طراحی و تبیین مدل ارزش‌های سازمانی مبتنی‌بر آموزه‌های نهج‌البلاغه»، فصلنامه مدیریت سازمان‌های دولتی، سال پنجم، ش 1.
17. مؤمنی‌ راد، اکبر، خدیجه علی‌آبادی، هاشم فردانش و ناصر مزینی (1392). «تحلیل محتوای کیفی در آیین پژوهش: ماهیت، مراحل و اعتبار نتایج»، فصلنامه اندازه‌گیری تربیتی، سال چهارم، ش 14.
18. نیرومند، پوراندخت، جهانیار بامداد صوفی بامداد، سیدمحمد اعرابی و مقصود امیری (1391). «چارچوب مفهومی شایستگی مدیران عامل شرکت‌های فناوری بنیان: ابعاد، مؤلفه و شاخص‌ها»، فصلنامه مشاوره شغلی و سازمانی، سال چهارم، ش 12.
19. ولیان، حسن، محمدرضا عبدلی و شبنم کریمی (1396). «طراحی مدل تحلیل تفسیری ـ ساختاری عوامل مؤثر بر تردید حرفه‌ای حسابرسان»، دو فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، سال دوم، ش 4.
20. هاشمی، محمدمهدی (1393). «شایستگی‌های فردی و قابلیت‌های سازمانی»، فصلنامه تدبیر، سال بیست‌و‌پنجم، ش 270.
21. Birnbaum, R. (1994). "The Quality Cube: How College Presidents Assess Excellence", Higher Education Management Journal, Vol. 9, No. 3.
22. Boliver, V. (2001). "Expansion, Differentiation, and the Persistence of Social Class Inequalities in British Higher Education", Higher Education, Vol. 61.
23. Boyatzis, R.E. (1998). "Transforming Qualitative Information: Thematic Analysis and Code Development", Sage.
24. Brown, L.D. and M.H. Moore (2001). "Accountability, Strategy, and International Non-governmental Organizations", Social Science Research Network Electronic Paper Collection, Vol. 7, http://papers.ssrn.com
25. Cohen, D.K. and D.L. Ball (1999). "Instruction, Capacity, and Improvement", CPRE Research Reports, Retrieved from https://repository.upenn.edu/cpre_researchreports, Vol. 8.
26. Council on Higher Education (2005). "Towards a Framework for Quality Promotion and Capacity Development in South African Higher Education", South Africa, Retrieved from http://www.che.ac.za.
27. Crilly, R.G. (2003). "Synthesis Research on Community Capacity", Health Policy Research Program, Summary of Research Results, Health Canada.
28. Denhardt, R.B. (2002). "Trust as Capacity: The Role of Integrity and Responsiveness Public Organization", A Global Journal, Vol. 2.
29. Dill, D.D. (2000). "Capacity Building as an Instrument of Institutional Reform: Improving the Quality of Higher Education Through Academic Audits in the UK, New Zealand, Sweden, and Hong Kong", The Journal of Comparative Policy Analysis, Vol. 2, No. 2.
30. Duflo, E., R. Hanna and S. Ryan (2012), "Incentives Work: Getting Teachers to Come to School", American Economic Review, Vol. 102, No. 4.
31. Enemark, S. and R.A. Ahene (2003). "Capacity Building in Land Management-implementing Land Policy Reforms in Malawi", Published in Survey Review, Vol. 37, No. 287.
32. Food and Agriculture Organization of the United Nations (2015). "FAO Approaches to Capacity Development in Programming: Processes and Tools", FAO Capacity Development Team, Office of Knowledge and Capacity for Development (OEKC).
33. Fukushima, Y., G. Ishimura, A.J. Komasinski, R. Omoto and S. Managi (2017). "Education and Capacity Building With Research: A Possible Case for Future Earth", International J. Sustainability in Higher Education, Vol. 18, No. 2.
34. Herman, G. and G.V. Werfhorst (2014). "Changing Societies and Four Tasks of Schooling: Challenges for Strongly Differentiated Educational Systems", International Review of Education, Vol. 60.
35. Iancu, D., V. Junjam and M.S. Derries (2013). "Public Administration Reform in Central and Eastern Europe and Central Asia", Bratislava: NISPAcee Press.
36. Japan International Cooperation Agency (2004). "Capacity Development Handbook", JICA Task Force on Aid Approaches, March 31.
37. Judge, W.Q. (2011). Building Organizational Capacity for Change: The Strategic Leader’s New Mandate, New York, Business Expert Press.
38. Lavergne, R. (2004). "Capacity Development: Conceptual Framework and key Issues", Presentation to Tokyo International Symposium on Capacity Development, Vol. 4, No. 3.
39. Machlup, F. (2012). "The Production and Distribution of Knowledge in the United States", Literary Licensing, LLC.
40. Merinoa, S. and I. Carmenadoa (2012). "Capacity Building in Development Projects", Social and Behavioral Sciences, Vol. 46.
41. Park, H. (2008). "Public Policy and the Effect to Sib Ship Size on Educational Achievement: A Competitive Study of 20 Countries", Social Science Research, Vol. 37.
42. Peters, G. (1996). The Policy Capacity of Government, Canadian Centre for Management Development Publishing.
43. Pollyn, B.S., V. Barinua and C. Johnagi (2016). "Human Capacity Building and Sustainable Development in Nigeria: A Value Base Analysis", Best International Journal, Vol. 3, No. 2.
44. Putnam, R.D. (1993). "The Prosperous Community: Social Capital and Public Life", The American Prospect, 13 Spring.
45. Radin, B.A., R. Agranoff, A. Bowman, C.G. Buntz, J.S. Ott, B.S. Romzek and R.H. Wilson (1996). The New Governance for Rural America: Creating Intergovernmental Partnerships, Lawrence, Kansas: University Press of Kansas.
46. Rao, S. and C.H. Perry (2003). "Convergent Interviewing to Build a Theory in Under-researched Areas: Principles and an Example Investigation of Internet Usage in Inter-firm Relationships", Qualitative Market Research: An International Journal, Vol. 6, No. 4.
47. Ravitch, D. (2000). Left Back: A Century of Failed School Reforms, New York, Simon and Schuster.
48. Sandelowski, M. (1995). "Sample Size in Qualitative Research", Res Nurs Health, Vol. 18, No. 2.
49. Satori, D. and A. Komariah (2015). "Model of Management Capacity Building for Improving the Quality of School", J. Education and Learning, Vol. 9, No. 4.
50. Sharitz, M.J. and S.J. Ott (2015). Classics of Organization Theory, Cen Gage Learning, 8 Editions.
51. Shiel, C., W.L. Filho, A.D. Paco and L. Brandli (2015). "Evaluating the Engagement of Universities in Capacity Building for Sustainable Development in Local Communities, Evaluation and Program Planning", http://dx.doi.org/10.1016/j.evalprogplan.2015.07.006.
52. Simister, N. and R. Smith (2010). "Monitoring and Evaluating Capacity Building: Are it Really that Difficult?", Retrieved from http://www.intrac.org.
53. Sinnott, G., G.H. Madison and G.E. Pataki (2002). "Competencies: Report of the Competency’s Workgroup, Workforce and Succession Planning Work Groups", New York State Governor’s Office of Employee Relations and the Department of Civil Service.
54. Stein, S. (2004). The Culture of Education Policy, New York, Teachers College Press.
55. United Nations Development Program me (2008a). "Capacity Assessment", Practice Note, New York, October.
56. ــــــــ (2008c). "Capacity Development", Practice Note, New York, October.
57. ــــــــ(2010b). "Measuring Capacity", Capacity Development Group, www.content.undp.org/go/cms-service/download/publication.
58. United States Agency for International Development (2009). "Foreign Assistance Standardized Program Structure and Definitions", https://www.state.gov.
59. United Nations Committee of Experts on Public Administration (2006). "Definition of Basic Concepts and Terminologies in Governance and Public Administration", United Nations Economic and Social Council.
60. Wachira, E.M. (2008). "Organizational Capacity Audit Tool", Global e-School and Communities Initiative, GeSCI - http://www.gesci.org.