نقش قدرت‌های بزرگ در حکمرانیِ جهانیِ پساهژمونیکِ بحران مالی 2008

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای علوم سیاسی، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار گروه سیاست جهانی و منطقه‌ای، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی (نویسنده مسئول)

چکیده

هرچند بیش از یک دهه از وقوع و مهار بحران مالی جهان‌گسترِ سال 2008 می‌گذرد، اما به‌عنوان یک نقطه عطف در سیر تطور حکمرانی جهانی، همچنان یکی از موضوعاتِ اصلی اقتصاد سیاسی بین‌الملل است، به‌‌طوری‌که استدلال‌های تداوم‌داری در تبیین نحوه مدیریت آن در محافل سیاستگذاری و دانش‌پژوهی مطرح می‌شود. در این میان، با این فرض که امور جهانی در بستر دو عرصه سیاسی‌ - امنیتی، معروف به نظام دولت - ‌ملت یا نظام بین‌المللی و اقتصادی؛ معروف به نظام سرمایه‌داری جهانی پیش می‌رود، تاریخ امور جهانی به‌ویژه در قریب به یک‌و‌نیم سده اخیر نشان می‌دهد که وقوع بحران‌های بزرگ در عرصه اقتصادی، وقوع بحران‌های بزرگ در عرصه سیاسی - ‌امنیتی را به دنبال داشته است. اما برخلاف این پیشینه، بحران سرمایه‌داری جهانی در سال 2008 که از حیث وسعت، شدت و تأثیرگذاریِ مخرب می‌توان آن را با بحران‌های قبل از دو جنگ جهانی مقایسه کرد، منازعه‌ای بین‌المللی را که ثبات نظام بین‌المللی را به مخاطره بیاندازد به بار نیاورد.
این نوشتار با بهره‌‌گیری از روش مقایسه‌ای در بررسی بحران‌های اقتصادیِ جهانی‌ و پیامدهایِ امنیتیِ سیاسیِ بین‌المللیِ آنها و با در پیش گرفتنِ رویکردی تحلیلی ـ تبیینی، استدلال می‌کند که این روند ناشی از موفقیت سازوکارهای نهادینِ مدیریت قدرت‌های بزرگ در پیشبردِ چندجانبه‌گرایی، فراملی‌گرایی و همکاری بوده است. یافته‌های این نوشتار حاکی از آن است که آمریکا قدرت هژمونیک خود را از دست داده و در حال حاضر مسائل نظام جهانی به‌صورت چندجانبه‌گرایی دولت‌محور با پرهیز از ملی‌گرایی و تأکید بر رویه‌های همکاری‌آمیز که در گونه‌های بدیعی از نهادهای بین‌المللی اختصاصی تبلور یافته است در قالب حکمرانی جهانی پساهژمونیک اداره می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

2008 Financial Crisis Post-Hegemonic Global Governance

نویسندگان [English]

  • Ali Kazemi Tameh 1
  • Rohollah Talebi Arani 2
1
2
چکیده [English]

Throughout the development of global governance, the 2008 financial crisis has continued to play a key role in international political economy. This has resulted in continuous arguments over its definition within both scholarly and policy-making communities. Meanwhile, we can assume that global affairs proceed in the context of two realms, namely the political security realm known as Nation-State System or International System, and the economic realm known as the Global Capitalist System. Within at least the recent fifteen decades, global history has indicated that when great crises occur in the economic realm it brings about great crises in the political security realm. However, although history implies otherwise, the 2008 global capitalist crisis, did not bring about an international conflict threatening international stability as the previous crises had done before World War II.
By tracing out a trend within global power dynamics and focusing on both the economic and political security realms, and by drawing from an analytical-explanatory method, this paper argues that this development was caused by the success of great powers in using institutional mechanism to promote cooperation, multilateralism, and transnationalism. This paper’s findings show that the US has lost its hegemonic position, and global affairs are governed through state-centric multilateralism, which is void of nationalism and based on cooperative practices. These cooperative practices are represented in exclusive international institutions known as post-hegemonic global governance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Great Powers
  • 2008 Financial Crisis
  • Post-hegemonic Global Governance
1. احمدی لفورکی، بهزاد و روح‌اله طالبی آرانی (1397). «بازخوانی مدل‌های مطالعات منطقه‌ای در تقویت مبانی کاربردی الگوهای روابط امنیتی بینامنطقه‌ای»، فصلنامه علمی‌پژوهشی رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، دوره 10، ش 1.
2. اسمیت، روی، عماد الانیس و کریستوفر فاراندس (1392). اقتصاد سیاسی بین‌الملل در سده بیست‌و‌یکم، ترجمه‌ امیر‌محمد حاجی‌یوسفی و روح‌اله طالبی آرانی، تهران، نشر مخاطب، چاپ اول.
3. اسپرینگز، توماس (1382). فهم نظریه‌های سیاسی، ترجمه فرهنگ رجائی، تهران، نشر آگه.
4. پورناندل، محمدرضا (1389). «تداوم حمایت‌های دولتی به دنبال تداوم بحران مالی و اقتصادی جهان»، رویدادها و تحلیل‌ها، ش 36.
5. جکسون، رابرت و گئورگ سورنسون (1383). درآمدی بر روابط بین‌الملل، ترجمه‌ مهدی ذاکریان، احمد تقی‌زاده و حسن سعید‌کلاهی، تهران، نشر میزان.
6. ریتبرگر، فولکر (1394). حکمرانی جهانی و نظام ملل متحد، ترجمه فاطمه سلیمانی‌پور لک، تهران، نشر مخاطب.
7. عسگرخانی، ابومحمد (1383). رژیم‌های بین‌المللی، تهران، انتشارات مؤسسه مطالعات و تحقیقات بین‌المللی ابرار معاصر تهران.
8. قنبرلو، عبداله (1388). «اقتصاد سیاسی جهانی: درک نظم اقتصاد بین‌الملل»، مطالعات راهبردی، دوره 12، ش 2.
9. کارل دویچ و دیگران (1375). نظریه‌های روابط بین‌الملل، ترجمه وحید بزرگی، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی.
10. کیلی، ری (1394). نگاهی نو به امپریالیسم و مسائل آن، ترجمه روح‌اله طالبی آرانی و مرتضی نورمحمدی، تهران، نشر میزان.
11. گریفیتس، مارتین (1394). دانشنامه روابط بین‌الملل و سیاست جهان، ترجمه‌ علی‌رضا طیب، تهران، نشر نی.
12. میراحسنی، منیرالسادات (1389). «مروری بر پنجمین نشست سران گروه بیست»، ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، سال 4، ش 9و10.
13. نورمحمدی، مرتضی و روح‌اله طالبی آرانی (1395). «انقلاب اطلاعات و ارتباطات؛ گذر از گفتمان اداره امور بین‌المللی به اداره امور جهانی»، مجلس و راهبرد، دوره 23، ش 85.
14. Checkel, J. T. (2013). Theoretical Pluralism in IR: Possibilities and Limits, in Walter Carlsnaes, Thomas Risse, Beth A Simmons, ed. Handbook of International Relations, SAGE Publishing.
15. Devetak, Rechard (2005). Critical Theory' in Burchill, Scott, Theories of International Relations, London, Palgrave.
16. Lomfeld, Bertram, Somma Alessandro and Zumbansen Peer (eds.) (2016). Reshaping Markets, Economic Governance, the Global Financial Crisis and Liberal Utopia, Cambridge, Cambridge University Press.
17. George T. Crane and Abla Amawi (1997). The Theoretical Evolution of International Political Economy, London, Oxford University Press.
18. Strange, Susan (1988). States and Markets, New York, Bloomsbury Publishing.
19. Dingwerth, Klaus and Philipp Pattberg (2006). "Global Governance as a Perspective on world Politics", Global Governance Journal, No. 12.
20. Held, David (2006). "Reframing Global Governance: Apocalypse Soon or Reform", New Political Economy, Vol. 11, No.2, Available at: www.Ise.edu/collections/2006 1101-Davidheld.pdf
21. Makinda, Samuel M (2000). Recasting Global Governance, New Millennium, New Perspectives, The United Nations, Security and Governance.
22. Malliaris, A.G., Shaw Leslie and Shefrin Hersh (2016). The Global Financial Crisis and Its Aftermath Hidden Factors in the Meltdown, New York, Oxford University Press.
23. Patomäki, Heikki (2008). The Political Economy of Global Security: War, Future Crises and Changes in Global Governance, New York, Routledge.
24. Pavel, Carmen E. (2015). Divided Sovereignty International Institutions and the Limits of State Authority, London, Oxford University Press.
25. Rosenau, James (1995). "Governance in the Twenty-first Century", Global Governance, No. 1.
26. Stiglitz, Joseph E. (2010). "Responding to the Crisis" in Stephany Griffith-Jones, Jose´ Antonio Ocampo and Joseph E. Stiglitz, Time for a Visible Hand Lessons from the 2008 World Financial Crisis, London, Oxford University Press.
27. Wise, Carol, Armijo Leslie Elliott and Saori N. Katada (eds) (2015). Unexpected Outcomes: How Emerging Economies Survived the Global Financial Crisis, London, Oxford University Press.
28. Whitman, Jim (2000). "Global Governance as the Friendly Face of Unaccoun Table Power", Security Dialogue, Vol. 33 (1).
29. www.g20.org.