رتبه‌بندی صنایع تولیدی پیشتاز در ایران بر‌اساس روش Fuzzy Best Worst Method-VIKOR

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی ارومیه (نویسنده مسئول)

2 کارشناسی ارشد مهندسی صنایع، دانشکده فناوری‌های صنعتی، دانشگاه صنعتی ارومیه

چکیده

تعیین بخش‌ها و صنایع پیشتاز، به‌عنوان موتور محرکه اقتصاد برای تعیین اولویت‌های سرمایه‌گذاری و تخصیص بهینه منابع از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ازاین‌رو هدف اصلی پژوهش حاضر، رتبه‌بندی و شناسایی بخش‌های پیشرو بر‌اساس کدهای دورقمی طبقه‌بندی استاندارد بین‌المللی فعالیت‌های اقتصادی در 23 زیر‌بخش صنایع تولیدی ایران در قالب شاخص ترکیبی و بر‌اساس 9 معیار صادرات، جبران خدمات نیروی کار، بهره‌وری انرژی، بهره‌وری نیروی کار، سرمایه‌گذاری، ارزش تولید، تعداد کارگاه، میزان شاغلین و ارزش افزوده با استفاده از داده‌های آماری کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر و در طی دوره زمانی 1393-1387 است. برای ارزیابی رابطه از تلفیق دو روش FBWM-VIKOR استفاده ‌شده است به این ‌صورت که با استفاده از روش BWM فازی به وزن‌دهی هر یک از معیارها پرداخته و سپس با استفاده از روش ویکور؛ صنایع تولیدی کشور رتبه‌بندی می‌شوند. نتایج شاخص‌ها بیانگر آن است که صنایع مواد و محصولات شیمیایی و صنایع غذایی و آشامیدنی و فلزات پایه بالاترین جایگاه را کسب کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Using the Fuzzy Best-Worst Method and VIKOR Method to Rank Leading Manufacturing Industries in Iran

نویسندگان [English]

  • Rahim Taghizadeh 1
  • Ahmad Poostchi 2
1
2 Department of Industrial Engineering, Urmia University of Technology, Urmia , Iran.
چکیده [English]

The manufacturing sector is one of the principal components in economic development plans. Identifying the key sectors and “take-off” industries as the driving force behind economic growth is crucial for investment priorities and resource allocation. Accordingly, the main objective of this research is to rank and identify key sectors based on ISIC Dual Codes in 23 sub-sectors of Iranian manufacturing industries. The data given by the Statistical Centre of Iran was implemented by surveying manufacturing establishments with 10 or more workers during the period from 2008 to 2013. Selected industries were ranked by forming a composite index based on 9 criteria, which were obtained by using the FBWM-VIKOR Methods. These criteria consist of: export value, labor service compensation, energy efficiency, labor productivity, investment, added value, production value, number of workshops, and the number of employees. The results indicate that, chemical production, food and drinking, and basic metals industries could be the leading sectors in promoting Iranian economical growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Take-off Industries
  • Ranking
  • Manufacturing Industry
  • Iran
  • Fuzzy Best-Worst Method (FBWM)
  • VIKOR Method

مراجع

1. تفضلی، فریدون (1392). تاریخ عقاید اقتصادی (از افلاطون تا دوره معاصر)، نشر نی، تهران.
2. خلیلی، یاسمن و علی محمدی (1396). «ارزیابی صنایع منتخب بورس اوراق بهادار با استفاده از رویکرد برنامه‌ریزی خطی و تصمیم‌گیری چندشاخصه»، پژوهش‌های نوین در تصمیم‌گیری، 2 (2).
3. دهقانی، علی و فهیمه علی‌اکبری نوری (1395). «رتبه‌بندی صنایع تولیدی کشور بر‌اساس شاخص‌های منتخب اقتصادی در سال 1392 با تکنیک FANP-ARAS»، مطالعات اقتصاد کاربردی، (19)5.
4. رئیس‌دانا، فریبرز، معصومه بهاری جوان و رضا آذری محبی (1382). «رتبه‌بندی صنایع کشور با توجه به ظرفیت تجارت خارجی هر صنعت»، پژوهشنامه اقتصادی، (2)3.
5. قره‌باغیان، مرتضی (1371). اقتصاد رشد و توسعه، نشر نی، تهران.
6. مرکز آمار ایران (1393). تعاریف و مفاهیم استاندارد آماری (برای استفاده در طرح‌ها و گزارش‎های آماری)، ویرایش سوم، تهران.
7. مظفری‌نیا، مهدی، عباس منوچهری، مسعود غفاری و فرشاد مومنی (1395). «اندیشه‌شناسی سیاسی نظریه مراحل رشد اقتصادی روستو»، فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، (2)8.
8. نوروزی، علیرضا (1386). «اولویت‌بندی بخش‌های اقتصادی براساس جدول داده - ستانده، مورد مطالعاتی استان گیلان - 1381»، روند، ش 54.
9. Bellman, R. E. and L. A. Zadeh (1970). "Decision-making in a Fuzzy Environment", Management Science, 17(4).
10. Bulgurcu, B. J. I. J. O. E. (2013). "Financial Performance Ranking of Automotive Industry Firms in Turkey: Evidence from Entropy Weighted Technique", International Journal of Economics and Financial Issues, 3(4).
11. Calis, A., G. Ozcelik and C. Gencer (2016). "Ranking of Manufacturing Industry Sectors in Turkey With the Help of Promethee Multimoora and SMAA-2 METHODS", Endustri Muhendisligi Dergisi, 27.
12. Guo, S. and H. Zhao (2017). "Fuzzy Best-worst Multi-criteria Decision-making Method and its Applications", Knowledge-Based Systems, 121.
13. Hafezalkotob, A. and A. Hafezalkotob (2017). A Novel Approach for Combination of Individual and Group Decisions Based on Fuzzy Best-worst Method, Applied Soft Computing, 59.
14. Hwang, C. L. and A. S. M. Masud (2012). "Multiple Objective Decision Making—methods and Applications", A State-of-the Art Survey, Vol. 164.
15. Khalili, Y. and A. Mohammadi (2017). "Evaluation of Selected Industries in the Stock Exchange Using the Linear Programming and Multi-Attribute Decision Making", Journal of New Research in Decision Making, 2(2) .
16. Mohaghar, A. and Salmani E. Zarchi (2015). "Identification and Ranking of Projects Funded by the Steel Industry by Using of Multi Criteria Decision Making (MCDM)", Global Journal of Management Studies and Researches, 2(1).
17. Mou, Q., Z. Xu, and H. Liao (2016). "An Intuitionistic Fuzzy Multiplicative Best-worst Method for Multi-criteria Group Decision Making", Information Sciences, 374.
18. Omrani, H., A. Alizadeh and A. Emrouznejad (2018). "Finding the Optimal Combination of Power Plants Alternatives: A Multi Response Taguchi-neural Network Using TOPSIS and Fuzzy Best-Worst Method", Journal of Cleaner Production, 203.
19. Önder, E. and T. Altintaş (2017). Financial Performance Evaluation of Turkish Construction Companies in Istanbul Stock Exchange (BIST), "International Journal of Academic Research in Accounting", Finance and Management Sciences, 7(3).
20. Opricovic, S. and G. H. Tzeng (2002). "Multicriteria Planning of Post‐earthquake Sustainable Reconstruction", Computer‐Aided Civil Infrastructure Engineering, 17(3) .
21. --- (2004). Compromise Solution by MCDM Methods: A Comparative Analysis of VIKOR and TOPSIS, European Journal of Operational Research, 156(2).
22. --- (2007). "Extended VIKOR Method in Comparison with Outranking Methods", European journal of Operational Research, 178(2) .
23. Özcan, G. B. and U. Gündüz (2015). "Political Connectedness and Business Performance: Evidence from Turkish Industry Rankings", Business Politics, 17(1).
24. Rezaei, J. (2015). "Best-worst multi-criteria Decision-making Method", Omega, 53.
25. Rezaei, J., T. Nispeling, J. Sarkis and L. Tavasszy (2016). "A Supplier Selection Life Cycle Approach Integrating Traditional and Environmental Criteria Using the Best Worst Method", Journal of Cleaner Production, 1355.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار