قلع و قمع بنا بدون حکم قطعی؛ تخلّف یا صراحت قانون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران

چکیده

با توجه به نقش زمین در امنیت غذایی، قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها روند تغییر کاربری اراضی را مورد حکم قرار داد. با توجه به مشکلات اجرایی، این قانون در سال 1385 اصلاح و برای تغییر کاربری غیرمجاز، ضمانت ‌اجرای قلع و قمع بنا و جزای نقدی پیش‌بینی شد. از‌آنجا‌که تبصره «2» ماده (10) این قانون قلع و قمع را «رأساً» از وظایف مأموران جهاد کشاورزی دانست تفاسیر متهافتی ارائه شد و نظریات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه و نیز رویه عملی برخی محاکم از تبصره مذکور به قلع و قمع بنا بدون حکم قطعی سوق داده شد. هدف از نگارش این مقاله شناسایی ماهیت حقوقی ضمانت‌ اجرای قلع و قمع و بیان آثار این ماهیت حقوقی بر عملکرد مجری آن است. فرضیه این مقاله که نهایتاً با روش توصیفی ـ تحلیلی به اثبات آن خواهیم پرداخت آن است که قلع و قمع در قانون مصوب 1385 دارای ماهیت کیفری است و دستاورد مقاله آن است که تبصره مذکور، حکم خاصی را در‌خصوص نحوه اجرای حکم کیفری بیان کرده است؛ چرا‌که صدور اجرائیه به موجب ماده (484) قانون آیین دادرسی کیفری بر‌عهده دادستان است، حال آنکه اجرای قلع و قمع متعاقب صدور حکم قطعی و لازم‌الاجرا بر‌عهده مأموران جهاد کشاورزی است. بنابراین قلع و قمع متعاقب تغییر کاربری غیرمجاز، صرفاً پس از رسیدگی قضایی و صدور حکم قطعی امکان‌پذیر است و اعمال آن بدون حکم قطعی، فاقد وجاهت قانونی و خود موجب ضمانت ‌اجرای کیفری است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Demolition without a Final Ruling, Infringement or Explicit Law

نویسندگان [English]

  • Hamid Bahreh mand 1
  • Naser Ghanbarian 2
1 Assistant Professor, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran
2 M.A. in Criminal Law and Criminology, Faculty of Law and Political Science, Tehran University
چکیده [English]

‘The Conservation of the Use of Agricultural Lands and Gardens Act’ was passed due to the importance that land plays in sustaining food security and in order to determine a required procedure for altering how a particular piece of land is employed. Due to problems with the implementation of this law, it was amended in 1385 thus enforcing both a demolition and a fine upon unauthorized alteration of land use. Article 10, paragraph 2, refers to the "independent" demolition of a building as one of the duties of the Agricultural Jihad Officials, and has led to various interpretations and judicial opinions. As a result some judiciaries enforced the demolition of buildings without issuing a clear ruling. This paper aims to identify the nature of this law and explain the effects of the nature of this law on those enforcing it. The descriptive-analytical method is employed to prove this paper’s hypothesis: the enforcement of demolition of buildings based on the law passed in 1385 is criminal in nature. This paper establishes that the aforementioned article, has expressed a particular ruling on how to enforce a criminal law. This is because according to Article 484 of the Code of Criminal Procedure, the issuance of the executive order is up to the prosecutor, while the execution of the demolition is up to the Agricultural Jihad Officials. Therefore, the demolition of a building following the unauthorized alteration of land use is possible only after judicial proceedings and the issuance of a final ruling whereas, demolition without a final ruling is void of legal justification and is in itself punishable by criminal law.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Demolition
  • alteration of land use
  • punishment
  • execution of sentences

مراجع

 
 1. قرآن کریم.
2. باختر، سیدمحمدرسول (1394). اراضی و املاک در رویه قضایی، چاپ دوم، تهران، انتشارات جاودانه- جنگل.
3. بهره‌مند، حمید و ناصر قنبریان (1397). «تحلیل حقوقی بزه تغییر کاربری غیرمجاز از طریق دیوارکشی اراضی زراعی و باغ‌ها با تأکید بر رویه قضایی»، مجله پژوهش‌های حقوق جزا و جرم‌شناسی، ش 12.
 4. حدادی، عبدالرضا (1393). حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها ضامن امنیت غذایی، چاپ فرهنگ.
5. خالقی، علی (1394). تقریرات درس آیین دادرسی کیفری، تهران، دانشگاه تهران.
6. زندی، محمدرضا (1391). رویه قضایی دادگاه‌های تجدیدنظر استان تهران در امور کیفری، چاپ دوم، تهران، انتشارات جنگل.
7. زهتابیان، غلامرضا، مریم پوررضا، حسن خسروی و محمد‌رضا راهداری (1393). «تأثیر تغییر کاربری اراضی بر روی تخریب زمین و بیابان‌زایی در حوزه آبخیز روانسر»، فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، ش 16.
8. شاهد، بهارک و نسرین مهرا (1397). «برخی از جلوه‌های بارز الگوی دادرسی منصفانه در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392»، فصلنامه‌ پژوهش‌های حقوق جزا و جرم‌شناسی، ش 12.
9. صابری دمیرچی، علی‌ (1393). مجموعه سخنرانی پیرامون مسائل فقهی و حقوقی زمین در اسلام، چاپ فرهنگ.
10. عاقلی کهنه شهری، لطفعلی و حسین صادقی (1384). «برآورد آثار اقتصادی فرسایش خاک در ایران»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، ش 15.
11. غفاری، سیدرامین (1394). «طرح‌های هادی روستایی و تغییر کاربری اراضی»، فصلنامه انجمن جغرافیای ایران، ش 13.
12. فرامرزی، مرزبان، ثریا یعقوبی و کامران کریمی (1393). «اثرات تغییر کاربری اراضی روی افت تراز آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت دهلران، استان ایلام)»، فصلنامه مدیریت آب در مناطق خشک، ش 2.
13. قنبریان، ناصر (1396). «تغییر کاربری اراضی زراعی و باغی در حقوق کیفری ایران با تأکید بر رویه قضایی»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
14. کارگر، مجید (1396). «تغییر کاربری در حقوق کیفری ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشکده حقوق و علوم سیاسی آزاد بیرجند.
15. مجموعه نشست‌های قضایی (1390). مسائل آیین دادرسی مدنی (7)، تهران، انتشارات راه نوین.
16. مشیری، سیدرحیم و مجید ولی شریعت‌پناهی (1389). «راهکارهای بررسی و تحلیل تغییرات کاربری اراضی با تأکید بر سنجش از دور و با تحلیل کاربری بر روی ناحیه گرگان»، مجله اطلاعات جغرافیایی سپهر، ش 73.
17. معاونت آموزش قوه قضائیه (1390). توصیف و تحلیل علمی آرای قضایی تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها، چاپ سوم، تهران، انتشارات جاودانه.
18. موسوی مقدم، محمد (1394). تغییر کاربری، چاپ پنجم، قم، انتشارات حقوق امروز.
19. میرزایی، علیرضا (1394). تغییر کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها در ملاک عمل، چاپ اول، تهران، انتشارات راه نوین.
20. نصرالهی، محمد، مریم ممبنی، سارا ولی‌زاده و حسن خسروی (1393). «بررسی تأثیر روند تغییرات کاربری اراضی/ پوشش زمین بر وضعیت منابع آب زیرزمینی با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای (مطالعه موردی؛ دشت گیلانغرب)، فصلنامه اطلاعات جغرافیایی، ش 91.
21 .نصیری، مراد (1392). «بررسی جرم زمین‌خواری از طریق تصرف و تغییر غیرقانونی کاربری اراضی»، فصلنامه اندیشمندان حقوق، ش 3.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار