مطالعه سنجشی فرار مالیاتی در مقررات کیفری ایران و کانادا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته دکترای حقوق کیفری و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه آزاد اسلامی قشم

چکیده

به‌منظور خروج از اقتصاد نفتی و تأمین بودجه کل کشور، لزوم حراست و بهره‌مندی از درآمد مالیاتی بیش‌از‌پیش ضروری جلوه می‌کند؛ در این خصوص، فرار مالیاتی نه‌تنها در ایران بلکه در بیشتر کشورها مشمول جرم‌انگاری و واکنش کیفری شده است. با این وجود، راهبرد کیفری تنها در صورتی می‌تواند مؤثر واقع شود که به شیوه مناسبی انشا و اجرا شده باشد. قانونگذار ایران در اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم در سال 1394، عملکرد بهتری را در مقایسه با مقررات پیشین از خود نشان داد اما رویکرد اتخاذی به‌گونه‌ای انشا نشد که راهبرد مقتدر و بازدارنده‌ای در قبال فرار مالیاتی شکل گیرد. ازاین‌رو، استفاده از مجازات مالی نامتناسب، عدم جرم‌انگاری شروع به فرار مالیاتی، عدم جرم‌انگاری صریح و مطلقِ تبانی به‌منظور ارتکاب فرار مالیاتی و تخصصی ‌نکردن مرحله تعقیب و تحقیق تنها بخشی از مهم‌ترین آسیب‌های نظام قانونگذاری ایران را در مواجهه با فرار مالیاتی تشکیل می‌دهند. در سوی دیگر، نظام قانونگذاری کانادا راهبرد کیفری بهتری را در ابعاد جرم‌انگاری، کیفرگذاری و تخصصی کردن فرایند کیفری به‌منظور مقابله با فرار مالیاتی اتخاذ کرده است. درمجموع، ارتقای سیاست تمکین مالیاتی در ایران مستلزم انجام اصلاحاتی در عرصه مقررات کیفری است که آن نیز جز با اتخاذ رویکردی متناسب و بازدارنده حاصل نمی‌شود. با این مراتب، در جستار حاضر قصد و تلاش بر آن است تا با اتکا به روش مطالعه توصیفی و تحلیلی، تبیین و سنجش مقررات کیفری ایران و کانادا در عرصه مبارزه با فرار مالیاتی در دستور کار قرار گیرد تا سرانجام از رهگذر مطالعات و بررسی‌های صورت‌ گرفته، راهبرد بازدارنده و مقتدری در قبال رفتار مذکور ترسیم و توصیه شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Comparative Analysis of Tax Evasion in Iranian and Canadian Criminal Laws

نویسنده [English]

  • Seyed Mustafa Meshkat
Graduate of PhD in Criminal Law and Criminology, Faculty of Law, Islamic Azad University of Qeshm
چکیده [English]

In order to stop reliance on the oil economy and finance the yearly budget of the country, safeguarding tax revenues and benefitting from them are ever the more necessary. Tax evasion is thus criminalized not only in Iran but also in most countries. However, the criminal strategy can only be effective if it is properly developed and implemented. The amendment of the Direct Tax Law in 1394, brought about a better level of performance from Iranian legislators in comparison to their performance on previous regulations. Also, by expanding the criminal scope of tax evasion, more activities were categorized as tax evasion, but this approach was not formulated in a way that would act as a powerful and deterrent tax evasion strategy. Hence, the use of disproportionate financial penalties, the lack of legal consequences for those attempting to evade taxes, the lack of explicit and general legal consequences and penalties for conspiring to evade taxes, and the lack of specification of the prosecution and investigation stages are only part of the most important holes within the Iranian legislative system against tax evasion. On the other hand, the Canadian Legislative System has adopted a better criminal justice policy in aspects of criminalization, penalization, and specialization in criminal proceedings to counter tax evasion. Therefore, this paper intends and aims to draw up and recommend a preventative and effective tax evasion strategy by analyzing and comparing the penal rules of Iran and Canada.

کلیدواژه‌ها [English]

  • tax
  • . tax avoidance
  • tax evasion
  • tax liability
  • and tax offenses

مراجع

 
1. باختر، سیداحمد و احمد زارع مقدم (1395). حقوق مالیاتی کاربردی، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل، جاودانه.
2. بنسون، مایکل. ال و سالی اس سیمپسون (1391). جرائم یقه‌سفیدی: رویکردی فرصت‌مدار، ترجمه اسماعیل رحیمی‌نژاد، چاپ اول، تهران، نشر میزان.
3. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1377). ترمینولوژی حقوق، چاپ نهم، تهران، انتشارات کتابخانه گنج دانش.
4. حسنی، جعفر و نسرین مهرا (1394). «نقدی بر مفهوم جرم اقتصادی در قانون مجازات اسلامی (مصوب 1392)»، نشریه مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی، ش 2 و 3.
5. خالقی، ابوالفتح و داود سیفی قره‌یتاق (1394). «رویکرد نظام کیفری ایران به جرم فرار مالیاتی»، پژوهشنامه مالیات، ش 76.
6. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) (18/2/1398).
7. رهامی، محسن (1386). جرائم بدون بزه‌دیده، چاپ سوم، تهران، نشر میزان.
8. ساکی، محمدرضا (1389). حقوق کیفری اقتصادی، چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل، جاودانه.
9. سیدنورانی، سیدمحمدرضا (1388). فرار مالیاتی و رشد اقتصادی در ایران، چاپ اول، تهران، انتشارات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
10. کرم‌خانی، جواد، اکبر ویسمرادی و زهرا علی‌مدد (1395). «بررسی میزان کارایی جرائم مالیاتی در جلوگیری از فرار مالیاتی در نظام مالیات بر ارزش ‌افزوده در بین مؤدیان مالیاتی استان ایلام»، نشریه حسابداری دولتی، ش 4.
11. کریمی کاسوایی، سیدمجتبی (1395). بررسی نقش فساد اداری در فرار مالیاتی، چاپ اول، تهران، انتشارات سنجش و دانش.
12. کمالی، سعید و سعیده شفیعی (1390). «مفهوم تمکین مالیاتی و محاسبه آن در نظام مالیاتی ایران»، پژوهشنامه مالیات، ش 10.
13. گلدوزیان، ایرج (1396). محشای قانون مجازات اسلامی با اصلاحات و الحاقات جدید، چاپ هفتم، تهران، انتشارات مجد.
14. لطفی، محمدکاظم و وحید کوثری (1394). فرهنگ لغات حقوقی فرانسه ـ فارسی، چاپ اول، تهران، انتشارات مهرسا.
15. مالکی‌مقدم، هوشنگ و عبادالله عباسی (1382). حقوق مالیاتی و آیین دادرسی آن، چاپ اول، قم، انتشارات خانه خرد.
16. معین، محمد (1386). فرهنگ فارسی معین، جلد دوم، چاپ چهارم، تهران، انتشارات ادنا.
 
 
17. Brown, K. B. (2011). A Comparative Look at Regulation of Corporate Tax Avoidance: Springer Netherlands.   
18. Chiarini, B. (2019). "A Strategic Approach for the Crime of Tax Evasion," Journal of Financial Crime, (Just-accepted), 00-00.
19. Curzon, Leslie Basil and Paul Richards (2007). The Longman Dictionary of Law, Pearson Education.
20. Dion, M., D. Weisstub and J. L. Richet (Eds.) (2016). "Financial Crimes: Psychological", Technological, and Ethical Issues,Vol. 68, Springer.
21. Gottschalk, P. (2013). Policing White-collar Crime: Characteristics of White-collar Criminals, Taylor and Francis.
22. Gottschalk, P. (2016). Investigation and Prevention of Financial Crime: Knowledge Management, Intelligence Strategy and Executive Leadership, Taylor and Francis.
23. Gottschalk, P. and L. Gunnesdal (2018). White-collar Crime in the Shadow Economy, Springer.
24. Graycar, A. and R. G. Smith (2011). Handbook of Global Research and Practice in Corruption, Edward Elgar Publishing, Incorporated.         
25. Holden, H. M. (2008). FBI 100 Years, Zenith Imprint.
26. http://ensani.ir/fa
27. http://www.magiran.com/
28. https://laws-lois.justice.gc.ca/eng/acts/I-3.3/section-239.html (Accessed: June 22, 2019).
29. https://scholar.google.com/
30. https://taylorandfrancis.com/journals/
31. https://www.canada.ca/en/revenue-agency/campaigns/tax-evasion-no-borders/cracking-down-getting-results.html (Accessed: July 20, 2019).
32. https://www.canada.ca/en/revenue-agency/news/newsroom/criminal-investigations-actions-charges-convictions.html (Accessed: June 24, 2019).
33. https://www.canada.ca/en/revenue-agency/programs/about-canada-revenue-agency-cra/compliance/combat-tax-crimes.html (Accessed: June 24, 2019).
34. https://www.noormags.ir/
35. https://www.sciencedirect.com/
36. Kerzner, D. S. and D. W. Chodikoff (2016). International Tax Evasion in the Global Information Age, Springer International Publishing.     
37. Lazăr, R. E. (2013). "Tax Evasion between Legality and Criminal Offense", Procedia-Social and Behavioral Sciences, 92.
38. Lee, J. (Feb 24, 2017). "Canadian Tax Agency is Now Fingerprinting Tax Evasion Suspects", It is available at: https://www.biometricupdate.com
39. Lyndon Maither, C. F. E. B. C. (2018). Canadian Anti-fraud Practice, Lyndon Maither.
40. Siegel, L. J. (2018). Criminology: The Core, Cengage Learning.
41. Wild, S. E. (2006). Webster's New World Law Dictionary, Wiley.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار