سیاستگذاری جنایی ریسک‌مدار در برابر فناوری ارزهای مجازی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه شهید بهشتی، تهران

چکیده

سیاستگذاری عمومی پیرامون پدیده‌های اجتماعی در چند دهه اخیر مورد توجه خاص کشورها قرار گرفته است. یکی از حوزه‌های دشوار برای سیاستگذاری، حوزه فناوری‌های نوین یا نوظهورِ مجازی/سایبری است. تنظیم‌گری و مقرراتگذاری در این حوزه به‌دلیل ماهیت پویای فضای مجازی، تأثیر آن بر اقتصاد عمومی، حساسیت‌های سیاسی و امنیتی این فضا و دشواری‌های فنی نیازمند توجه مضاعف است. این امر با توجه به ظرفیت‌های بزهکارانه این فضا به اولویت برخی نظام‌های سیاستگذاری جنایی تبدیل شده است. بر این اساس، سیاستگذاران جنایی به‌عنوان بخشی از بدنه نظام حاکم در راستای تنظیم‌گری و مقرراتگذاری در‌خصوص جنبه‌های مختلف بزهکاری، از جمله بزهکاری فناورانه، اقدام به سیاستگذاری در سطح سیاست جنایی تقنینی می‌کنند. این بُعد از سیاست‌ جنایی نقشی راهبردی در تعیین برنامه‌های کلان پیشگیرانه و مقابله‌ای در برابر پدیده مجرمانه دارد؛ زیرا به معنای برنامه‌ریزی، الگوسازی و ارائه برنامه اقدام برای کنشگران نظام عدالت کیفری است. از جمله موضوعات فناورانه نوینِ نیازمند سیاستگذاری «ارز مجازی» است که به‌دلیل خصوصیات منحصر‌به‌فرد، دارای ظرفیت‌های بزهکارانه بسیاری است. ارز مجازی از انواع مختلفی برخوردار است که هر یک با توجه به ماهیت و کارکرد، دارای ویژگی‌های خاصی نسبت به یکدیگر هستند. با‌این‌حال نمونه کامل ارز مجازی بیت‌کوین است که برخی ویژگی‌ها آن را از سایر ارزهای مجازی متمایز می‌کند. از‌این‌رو در پژوهش حاضر با روشی توصیفی - تحلیلی به مطالعه رویکردهای سیاستگذاری برخی کشورهای پیشرو پیرامون ارزهای مجازی پرداخته شده است، تا ابتدا رویکردهای سیاستگذاری موجود در زمینه ارزهای مجازی، با محوریت بیت‌کوین به‌عنوان پرکاربردترین ارز مجازی، مورد بررسی و واکاوی قرار گیرد و سپس رویکرد مناسب سیاستگذاری جنایی در این زمینه در چارچوب رویکرد ریسک‌مدار سیاست جنایی تبیین شود. افزون‌بر این با نقد سیاستگذاری جنایی ایران در‌خصوص ارزهای مجازی تلاش شده تا راهکارهایی جهت بهبود وضع موجود ارائه شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Risk-taking ‍‍Criminal Policy towards Virtual Currencies Technology

نویسندگان [English]

  • bagher shamloo 1
  • aref khalili paji 2
1 Associate Professor, Department of Criminal Law and Criminology,, Shahid Beheshti University, Tehran
2 PhD student in Criminal Law and Criminology, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Public policy on social phenomena has attracted the particular attention of the countries in recent decades. One of the most difficult areas for policymaking is modern or emerging virtualization/cyber-security technology area. Due to the dynamic nature of cyberspace, regulation on this area as well as its impact on the general economy, political and security sensitivities of this space also technical difficulties requires to be more seriously addressed. Unfortunately Due to the criminal capacity of cyberspace, it has become a priority for some criminal policy systems. Accordingly, criminal policymakers as a part of the governing systems are perusing legislative criminal polices towards the regulation of various aspects of crimes, including technological crimes. This dimension of criminal policies plays a strategic role in determining macro preventive as well as countermeasures against criminal phenomenon since it means planning, modeling and creating an effective action plan on the criminal justice system's perpetrators such as new technological issues which needs "virtual currency" policymaking that it has a lot of criminal capacities due to its unique features. With respect to its nature and function, there are various virtual currency types which each of them has certain characteristics. For instance, Bitcoin as an example of virtual currency which some of its features differentiate from another. Therefore, in the present study, some of the leading countries' policy approaches on virtual currencies particularly, "Bitcoin" have been investigated through using descriptive-analytical research method. Then an appropriate approach to criminal policy in the context of the risk-based approach to criminal policy was explained. Furthermore, all efforts have been made to provide solutions to improve the current situation through criticizing the Iranian criminal policy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Virtual Currencies
  • Cryptocurrencies
  • Bitcoin
  • Risk Management
  • Risk-taking Regulation
  • Money laundering
1. رهبر، فرهاد و فضل‌الله میرزاوند (1387). پولشویی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
2. سیاه‌بیدی کرمانشاهی، سعید و احمدعلی ثالث مؤید (1396). حقوق کیفری اقتصادی «پولشویی»،چاپ اول، تهران، انتشارات میزان.
3. سیاه‌بیدی کرمانشاهی، سعید، ایمان رحیمی‌نیت و ریحانه ملک‌زاده رودبنه (1397). حقوق کیفری اقتصادی،چاپ اول، تهران، انتشارات جنگل.
4. محمدنسل، غلامرضا (1386). «اصول و مبانی نظریه فرصت»، فصلنامه حقوق، دوره 37، ش 3.
5. نجفی‌ابرندآبادی، علی‌حسین (1382). «جرائم مواد مخدر: درآمدی به جرم تطهیر درآمدها و سرمایه‌های نامشروع»، مجله عرصه پژوهش، سال اول، پیش‌شماره 1.
--- (1388). «کیفرشناسی‌نو‌جرم‌شناسی‌نو؛ درآمدی بر سیاست‌ جنایی مدیریتی خطرمدار»، تازه‌های علوم جنایی (مجموعه مقالات)، زیر نظر دکتر علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، چاپ اول، تهران، انتشارات میزان.
6. Australian Securities and Investment Commission (2015). Op-Ed Block Chain. Available at: http://asic.gov.au/about-asic/media-centre/asic-responds/op-edblockchain.
7. Beck, Ulrich (1992). Risk Society: Towards a New Modernity, Translated to English by Mark Ritter, London, Sage.
8. Bill No. 419059-7 (2018). Federal Law of the Russian Federation on Digital Financial Assets. Available at: http://asozd2c.duma.gov.ru/addwork/scans.nsf/ID/E426461949B66ACC4325825600217475/$FILE/419059-7_20032018_419059 7.PDF?
9. Boehm, F and P. Pesch (2015). "Bitcoin: A First Legal Analysis with Reference to German and US-American Law",Institute for Information Telecommunication, and Media Law, University of Münster, Germany. Available at: http://www.unimuenster.de/Jura.itm/hoeren/materialien/boehm_pesch/BTC_final_camready.pdf.
10. Bollen, R. (2013). "The Legal Status of Online Currencies: Are Bitcoins the Future?", Journal of Banking and Finance Law and Practice, 1.
11. Brito, J and A. Castillo (2013). "Bitcoin: A Primer for Policymakers", Mercatus Center, 38.
12. Cook, J. (2014). "Bitcoin: Technological Innovation or Emerging Threat?", John Marshall Journal of Information Technology and Privacy Law, 30 (3).
13. Comizio, V. Gerard (2017). "Virtual Currencies: Growing Regulatory Framework and Challenges in the Emerging Fintech Ecosystem", North Carolina Banking Institute, Vol. 21, Issue. 1.
14. Council of the European Union (2017). European Commission, Commission Staff Working Document, Brussels.
15. Deloitte, A. (2014). "Virtual Currency: Bitcoin and Beyond Part 2", The Wall Street Journal (online). Available at: http://deloitte.wsj.com/cio/2014/06/25/virtual-currency-bitcoin-and-beyond-part-2/.
16. Doguet, J. (2013). "The Nature of the Form: Legal and Regulatory Issues Surrounding the Bitcoin Digital Currency System", Louisiana Law Review, Vol. 73.
17. FATF (2015). Virtual Currencies, Guidance for a Risk-based Approach.
18. Goldberg, D., J. Nettleton, E. Cameron and S. Urlich (2014). Bitcoin Regulation in Australia: A Bit of a Task to Coin, Addisons. Available at: http://www.addisonslawyers.com.au/knowledge/Bitcoin_Regulation_in_Australia__A_Bit_of_a_Task_to_Coin716.aspx.
19. Goldman, Zachary K, Ellie Maruyama, Elizabeth Rosenberg, Edoardo Saravalle and Julia Solomon-Strauss (2017). "Terrorist Use of Virtual Currencies, Energy, Economics and Security.
20. Guadamuz, A and C. Marsden (2015). "Blockchains and Bitcoin: Regulatory Responses to Cryptocurrencies", First Monday Journal, 20 (12).
21. Greenfield, M. (2016). "Number of Bitcoins in Circulation Worldwide", The Statistics Portal. Available at: https://www.statista.com/statistics/247280/number-of-bitcoins-in-circulation/.
22. Grinberg, R. (2011). "Bitcoin: An Innovative Alternative Digital Currency", Hastings Science and Technology Law Journal, Vol. 4.
23. Kesan, J and R. Shah (2005). "Shaping Code", Harvard Journal of Law and Technology, Vol. 18.
24. Kethineni, Sesha, Ying Cao and Cassandra Dodge (2018). "Use of Bitcoin in DarknetMarkets: Examining Facilitative Factors on Bitcoin-Related Crimes”, American Journal of Criminal Justice, Vol. 43, Issue. 2.
25. Ly, M. (2014). "Coining Bitcoin’s "Legal Bits": Examining the Regulatory Framework for Bitcoin and Virtual Currencies", Harvard Journal of Law and Technology, 27 (2).
26. Marini, P. (2014). Regulation and Innovation: Public Authorities and the Development of Virtual Currencies, Senate, Commission Des Finances. Available at: http://www.senat.fr/rap/r13-767/r13-767-syn-en.pdf.
27. Marshall, R. (2015). "Bitcoin: Where Two Worlds Collide", Bond Law Review, 27.
28. Mullany, G. (2013). "China Restricts Banks’ Use of Bitcoin", New York Times (online). Available at:  http://www.nytimes.com/2013/12/06/business/international/china-bars-banks-from-using-bitcoin.html?_r=0.
29. Note What is Bitcoin? (2015). Available at: http://www.coindesk.com/information/what-is-bitcoin/.
30. Parliament of Australia (2015). The Senate, Economics References Committee Report, Digital Currency – Game Changer or Bit Player. Available at: http://www.aph.gov.au/Parliamentary_Business/Committees/Senate/Economics/Digital_currency/Report.
31. Petukhova, L. (2018). Passion for Bitcoin: How Cryptocurrencies and ICO Will be regulated in Russia, Available at: https://www.rbc.ru/finances/20/03/2018/5ab125e69a79474518a5c2a1.
32. Ponsford, M. (2015). "Comparative Analysis of Bitcoin and other Decentralised Virtual Currencies: Legal Regulation in the People’s Republic of China, Canada and the United States", Hong Kong Journal of Legal Studies, 9.
33. PWC (2016). GST, Bitcoin and Digital Currencies, Tax Talk - Insights 1-2. Available at: http://www.pwc.com.au/tax/taxtalk/assets/monthly/pdf/gst-bitcoin-and-digital-currenciesmar16. pdf.
34. Ramasastry, A. (2014). Bitcoin: If You Can’t Ban It, Should You Regulate It? The Merits of Legalization, The Verdict. Available at:  https://verdict.justia.com/2014/02/25/bitcoin-cant-ban-regulate.
35. Rosini, L. (2016). Virtual Currency Report, Perkins Coi. Available at: https://www.virtualcurrencyreport.com/.
36. Shillito, M and R. Stokes (2015). Governments Want to Regulate Bitcoin – Is That Even Possible?, The Conversation. Available at:  http://theconversation.com/governments-want-to-regulate-bitcoin-is-that-even-possible-39266.
37. Southurst, J. (2014). Bitcoin Groups Call for Clarity on Regulation, Coindes. Available at: http://www.coindesk.com/australian-lawyers-bitcoin-groups-call-clarity-regulation/.
38. Sparshott, J. (2013). "Regulator on Bitcoin: Same Rules Apply", The Wall Street Journal (online). Available at: http://online.wsj.com/news/articles/SB10001424127887323407104579037301852662422.
39. Turner, Shawn (2004). "U.S. Anti-Money Laundering Regulations: An Economic Approach to Cyber laundering", Journal of Law and Cyber Warfare, Vol. 54, Issue. 4.
40. Turpin, J. (2014). "Bitcoin: The Economic Case for a Global, Virtual Currency Operating in an Unexplored Legal Framework", Indiana Journal of Global Legal Studies, 21 (1).
41. Westhuizen, Chinelle van der (2017). Future Digital Money: The Legal Status and Regulation of Bitcoin in Australia, The University of Notre Dame Australia School of Law.
42. What You Need to Know (2014). Norton Rose Fulbright. Available at: http://www.nortonrosefulbright.com/knowledge/publications/119023/bitcoin-and-your-business-what-you-need-to-know.
43. Yang, S and S. Lee (2013). "China Bans Financial Companies from Bitcoin Transactions", BloombergNews (online). Available at: http://www.bloomberg.com/news/articles/2013-12-05/china-s-pboc-bans-financial-companies-from-bitcoin-transactions.
44. Zhu, G. (2014). "China Central Bank Warns Banks on Bitcoin", The Wall Street Journal (online), Available at: http://online.wsj.com/articles/SB 10001424052702304655304579547251552490962.