اقتصاد سیاسی فساد در جمهوری ‌اسلامی ‌ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم سیاسی-سیاستگذاری عمومی، واحد تهران مرکزی-دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

2 گروه علوم سیاسی-اندیشه های سیاسی و مسائل ایران،واحد تهران مرکزی-دانشگاه آزاد اسلامی، تهران،ایران

3 گروه علوم سیاسی-مسائل ایران، پژوهشکده مطالعات راهبردی،تهران، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر این است تا از رویکرد اقتصاد سیاسی، عوامل شکل‌گیری فساد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران را تبیین و تحلیل کند. پرسش اصلی این است که علل و عوامل پدیداری فساد اقتصادی در جمهوری اسلامی ایران چه چیزهایی است و مهمترین مؤلفه‌های سیاسی و اقتصادی نهادی یا کارگزاری مؤثر بر فساد کدام‌اند؟ ازاین‌رو بعد از پرداختن به مبانی مفهومی و نظری و نظریه‌های‌های فساد و نیز اشاره به مهمترین مؤلفه‌های سیاسی و اقتصادی فساد، پاسخ به پرسش یاد شده از طریق نظرخواهی از خبرگان که شامل صاحبنظران دانشگاهی، کارشناسان و متخصصان نهادی و نیز مدیران سازمان‌ها و نهادهای مربوطه انجام شد. از‌لحاظ روش و تجزیه و تحلیل داده‌ها آزمون دبیلیو کندال در این مقاله برای بررسی میزان اجماع نخبگان در‌خصوص علل فساد مبنا قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که ساختار و الگوی اقتصاد سیاسی حاکم بر اقتصاد ملی و جامعه ایران در ایجاد و تداوم فساد در جمهوری اسلامی ایران مؤثر بوده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Political Economy of Corruption in the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • seyed jamal jamali osghuyei 1
  • ahmad bakhshayeshi 2
  • mirghasem bani hashemi 3
1 Political Science Department, Faculty of Political Science, Islamic Azad University, Tehran Branch
2 teh
3 teh
چکیده [English]

The purpose of this study is to explain and analyze the factors of economic corruption in the Islamic Republic of Iran from the perspective of political economy and its main question is: What are the causes and phenomena of economic corruption in the Islamic Republic of Iran and what? The most important political and economic components? What are the institutions or agents that influence corruption? In this regard, after answering the conceptual and theoretical underpinnings and theories of corruption as well as addressing the most important political and economic components of corruption, answer this question through a survey of experts including academics, institutional experts as well as managers. Organizations and organizations It is these institutions that base Kendall's methodology testing and data analysis on elite consensus on the causes of corruption. The findings of the study indicate that the structure and pattern of the political economy that governs the national economy and Iranian society has been effective in creating and maintaining corruption in the Islamic Republic of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • corruption
  • Economic Corruption
  • Political Economy
  • Political Economy of Corruption
  • Islamic Republic of Iran
  1. . ابراهیم‌آبادی، غلام‌رضا و علی مرشدی‌زاد (1383). «تأملی چند‌جانبه در مقوله فساد»، مرکز پژوهش‌ها‌‌ی مجلس شورای اسلامی، گزارش دفتر مطالعات سیاسی.

    2. استفهارست، جانستون، ریک پلیزو و ریکاردو نیل (1394). نقش پارلمان در مبارزه با فساد، مترجم رضا وفایی یگانه و مریم آقا‌نصیری، تهران، مرکز پژوهش‌ها‌‌ی مجلس شورای اسلامی.

    1. 3.  پارچه‌فروش، رضا (1392). «رانتیریسم و تأثیر آن بر روابط دولت و ملت در ایران»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز.

    4. جمالی اسگویی، سیدجمال، (1397). «تأثیر فساد اقتصادی سیستمی بر مشروعیت سیاسی جمهوری اسلامی ایران»، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.

    5. حاجیانی، ابراهیم (1389). فساد اداری؛ زمینه‌ها‌‌ و راهبرد‌ها‌‌، تهران، مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام.

    6. دادگر، حسن و غلامعلی معصومی‌نیا (1383). فساد مالی، تهران، کانون‌ اندیشه جوان.

    7. دوگراف، خیالت (1394). چشم‌اندازهای نظری فساد، مترجم هانیه هژبر‌الساداتی، تهران، انتشارات آگاه.

    8. مرکز پژوهش‌ها‌‌ی مجلس شورای اسلامی (1377). «بازشناسی مؤلفه‌ها‌‌ی مؤثر بر اختلاس در ایران»، مجلس و پژوهش، ش 25.

    9. راغفر، حسین (1387). «اقتصاد سیاسی فساد»، مجلس و پژوهش، سال 14، ش 58.

    10. سردارنیا، خلیل‌الله (1395). «ریشه‌های ساختاری فساد اقتصادی ایران در سال‌های اخیر»، فصلنامه مطالعات اقتصادی سیاسی بین‌الملل، سال 1، ش 1.

    11. طاهری، ابولقاسم (1385). «رانت‌جویی سیاسی و پیامدهای آن»، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، سال 3، ش 40.

    12. طبیبیان، محمد (1371). رانت اقتصادی به‌عنوان مانع اقتصادی، تهران، برنامه و توسعه.

    13. کی جین، آرویند (1386). اقتصاد سیاسی فساد، مترجم علی بختیاری‌زاده، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    14. گرونوین، پیتر (1377). «اقتصاد سیاسی و علم اقتصاد»، ترجمه علی دینی ترکمانی و محمد مالجو، فصلنامه سیاسی اقتصادی، ش 137 و 138.

    15. مؤسسه تحقیقات تدبیر اقتصاد (1382). فساد مالی و اقتصادی (ریشه‌ها‌‌، پیامد‌ها‌‌، پیشگیری و مقابله)، تهران.

    16. مؤسسه تحقیقاتی تدبیر اقتصاد (1388). مطالعه تجربه کشور‌ها‌‌ برای مبارزه با فساد اقتصادی (یک مطالعه مقایسه‌ای)، مترجم حمیدرضا درخشان، تهران.

    17. همدمی خطبه‌سرا، ابوالفضل (1387). فساد مالی علل، زمینه‌ها‌‌ و راهبردهای مبارزه با آن، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    18. هیوود، پل (1381). فساد سیاسی، مترجم محمد طاهری و میرقاسم بنی‌ها‌‌شمی، تهران، انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.

    19. Amnuldsen, Lnge (2000). Corrupion: Definitions and Concepts, Chr. Michelseninstitute Development Studies and Human Rights.

    20. Degraaf, Maravic, Gjalt Wagenaar and Pieter Patrick Von (2010). The Good Cause: Theoretical Perspectives on Corruption, Barbara Budrich Puplishers.

    21. Jain, Arvind K. (2005). The Political Economy of Cruption, Routledge Press.

    22. Rose-Akerman, Susan (1999). Corruppion and Government: Caues, Consequences, and Reform, Cambrige Unevercity Press.