قمار بازی در فضای مجازی از نظر حقوق کیفری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد فقه و حقوق جزا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آیت الله العظمی بروجردی

چکیده

گستردگی و پیشرفت فضای مجازی مانند سایر دستاوردهای بشر در کنار منافع غیرقابل انکار آن، مشکالت و معایبی نیز ایجاد می کند که بسیاری از این موارد منفی، در اکثر کشورها با عنوان جرائم رایانه ای جرم انگاری شده اند. یکی از استفاده های نابه جا که موجب اختلال در نظم عمومی و اقتصادی می شود؛ " شرط بندی"  یا "گروبندی" های اینترنتی است که به اشکال مختلف اعم از مستقل و یا وابسته به یک موضوع دیگر مانند مسابقات ورزشی در حال فرا گیر شدن در دنیاست. در بعضی از کشورها این رفتار با عنوان " قماربازی آنلاین" جرم محسوب می شود، این در حالی است که در قانون مجازات اسلامی فقط شیوه های سنتی و فیزیکی با عناوینی مانند "قماربازی" "خرید و فروش و نگهداری، تولید و توزیع، وارد کردن ابزار قمار و اداره و خدمت در قمارخانه ها"جرم اعلام شده و برای آنها مجازات تعیین شده است. اما در شرایط کنونی و به دلیل گسترش شرط بندی های اینترنتی چه در ارتباط با بازی های فیزیکی و چه بازی های رایانه ای و تأسیس قمارخانه های مجازی؛ بررسی ماهیت، شرایط و مشروعیت یا عدم مشروعیت این رفتارها از منظر حقوق کیفری و قانونگذاری دراین باره امری لازم است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که قوانین حقوقی ایران مانند ماده (705 تا 711 ق.م.ا) نمی تواند قابل تعمیم به قمار اینترنتی باشد و لزوم تدوین قوانین مستقل در این خصوص ضروری به نظر میرسد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Cyberspace Gambling from the Perspective of Criminal Laws

نویسندگان [English]

  • Mahdi Chegeni 1
  • seyed ahmad moosavi 2
1 faculty member of deprtemant of law
2 University ofAyatollah Aiozma Boroujerdi
چکیده [English]

Although the development of cyberspace like other human achievements has undeniable benefits, it creates many problems which have been criminalized as "computer crimes" in most countries. One of these misuses which interferes the public and economic orders is Internet (online) betting which is being widespread all over the World in various forms, whether independent or dependent on another issue such as sport competitions. In some countries, this behavior is criminalized as "online gambling" while according to the Islamic Penal Code, only traditional and physical procedures such as "gambling" as well as "purchase, sale, custody, production and distribution of gambling tools" also providing services in casinos have been criminalized as well as sentenced punishments. But with respect to the current circumstances as well as due to the widespread of Internet (online) betting, whether in the field of physical or computer games as well as the establishment of virtual casinos, it is necessary to examine the nature, conditions and legitimacy of these behaviors from the perspective of criminal laws and legislations. Results indicate that existing laws and regulations such as 705 – 711 Articles of the Islamic Penal Code cannot be generalized to online gambling. Hence, it seems that the codification of some absolute laws in this regard should be put in to the agenda.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gambling
  • Betting
  • Online
  • Cyberspace
  • Internet (Online) Gambling
منابع و مآخذ
1. ابن‌منظور، محمد‌بن‌مکرم (1419). لسان‌العرب، مؤسسه تحقیقات و نشر معارف اهل‌البیت (ع).
2. ابو‌جیب، سعدی (1408). القاموس الفقهی لغه و اصطلاحاً، چاپ اول، سوریه، دمشق، دارالفکر.
3. احمدوند، محمدعلی (1390). روان‌شناسی بازی، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور.
4. امامی، حسن (1381). حقوق مدنی، چاپ هشتم، تهران، انتشارات اسلامیه.
5. انصاری، مرتضی (1375). کتاب المکاسب، چاپ اول‌، تبریز، چاپ طاهر خوشنویس.
6. حکمت‌نیا، محمود (1387). مبانی مالکیت فکری، چاپ سوم، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی.
7. حکیم، سید‌محسن طباطبائی (1410). منهاج الصالحین، چاپ اول، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات.
8. حلّی، حسین (1415). بحوث فقهیه، چاپ چهارم، قم، المنار.
9. خامنه‌ای، سید‌علی (1388). اجوبۀالاستفتائات، چاپ اول، تهران، شرکت چاپ و نشر بین‌الملل. 
10. خمینی، رو‌ح‌اﷲ (1380). استفتائات، چاپ اول، قم، انتشارات اسلامی. 
11. خویی، ابوالقاسم (1371). مصـباح الفقاهـۀ‌، تقریـرات درس بـه قلـم محمـدعلی توحیـدی، قـم.
12. سبحانی، جعفر (1396). «تقریرات درس خارج فقه».
13. شهیدی، مهدی (1382). تشکیل قراردادها و تعهدات، چاپ چهارم، تهران، انتشارات مجد.
14. صدر، محمدباقر (1424). اقتصادنا، چاپ اول، قم، مرکز الابحاث و الدراسـات التخصصـی للامـام الشـهید الصدر. 
15. طارمی، حسن (1393). دانشنامه جهان اسلام، چـاپ اول، تهران، مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسـلامی.
16. عبدی‌پور فرد، ابراهیم و مرتضی وصالی ناصح (1396). «ابعاد فقهی و حقوقی بازی‌های مجازی»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، سال ششم، ش ۲۳.
17. غلامی، امیر (1389). فرهنگنامـه کـودک و نوجـوان، چاپ اول، تهـران، شـرکت تهیـه و نشـر فرهنگنامـه کودکان و نوجوانان.
18. قرشی، سید‌علی‌اکبر (1371). قاموس قرآن، چاپ اول، تهران، دار‌الکتب الإسلامیه. 
19. قلی‌زاده نوری، فرهاد (1389). فرهنگ تشریحی اصطلاحات کامپیوتری مایکروسافت، چاپ اول، تهـران، نشر آذر.
20. کاتوزیان، ناصر (1372). دوره مقدماتی حقوق مدنی، اموال و مالکیت، چاپ دوم، تهران، نشـر دادگسـتر.
21. کاشف الغطا، محمدحسین (1359). تحریر‌المجله‌، چـاپ اول، نجف اشـرف، المکتبـه المرتضـویه.
22. لغتنامه دهخدا، سایت رسمی مؤسسه لغتنامه دهخدا.
23. مطهری، مرتضی (1371). بررسی اجمالی مبـانی اقتصـاد اسـلامی، چاپ یازدهم، تهـران، انتشـارات حکمـت.
24. مکارم شیرازی، ناصر (1389). تفسیر نمونه، چاپ 34، تهران، دار‌الکتب الاسلامیه‌.
25. هاشمی شاهرودی، محمـود (1381). فرهنـگ فقـه مطـابق مـذهب اهـل بیـت (ع)، چاپ اول، قـم، مؤسسـه دائره المعارف فقه اسلامی، مرکز پژوهش‌های غدیر.
26. Badenhorst, P. J, M. Pienaar Juanita and Hanri Mostert (2006). The Law of Property, 5th Edition, Durban, LexisNexis/Butterworth.  
27. Balkin, J. M. and S. N.  Beth (2006). The State of Play: Law, Games and Virtual Worlds, New York, New York University Press.
28. Barker Valerie (2012). "A Generational Comparison of Social Networking Site use: The Influence of Age and Social Identity", International Journal of Aging and Human Development, 74.
29. Bolter, J. D. and G. Richard (2000). Remediation: Understanding New Media, USA, MIT Press.
30. Castronova, E. (2005). Synthetic Worlds: The Business and Culture of Online Games, Chicago, the University of Chicago Press.  
31. Djibouti, D., J. Alvarez and P. Jean (2015). Classifying Serious Games, France, University of Toulouse.
32. Garner, Bryan a (2004). Black Law Dictionary, 8th Edition, London Publisher Thomson Reuters.  
33. Hornby, A .S. (2007). The Oxford Advances Learners, London, Oxford University Press.
34. Kent, A. and J. Williams (2015). Encyclopedia of Microcomputers, London and CRC Press, Taylorand Francis.
35. Makdisi, J (2005). Islamic Property Law: Cases and Materials for Comparative Analysis with the Common Law, USA: Carolina Academic Press.  
36. Maradino, G. Veloso (2008). "Virtual Property Rights: A Modern Usufruct of Intangibles", Philippine Law Journal, Vol. 82, No. 4.
37. McMullan, J. and A. Rege (2007). "Cyber-Extortion at online Gambling Sites: Criminal Organization and Legal Challenges", Gaming Law Review, 11 (6).
38. ---.(2010). Online Crime and Internet Gambling, Journal of Gambling Issues, Department of Sociology and Criminology, Saint Mary’s University, Halifax, N.S. and School of Criminal Justice, Rutgers University, Newark, New Jersey, U.S.A.
39. Parke, J., J. Rigbye, A. Parke, R.T.A Wood, J. Sjenitzer and Vaughan Williams (2007). The Global online Gambler Report: An Exploratory Investigation in to the Attitudes and Behaviours of Internet Casino and Poker Players. E-Commerce and online Gaming Regulation and Assurance (ECOGRA), Retrieved.
40. Serious Games, Switzerland: Springer International Publishing Switzerland.
41. Stefan G, and Minhua M, and Janice B. H., and, Manuel, F., Viktor, W., (2015).
42. Steven J. H. (2007). "Claims to Virtual Property", Harvard Journal of Law and Technology, Vol. 20, No. 2.
43. Wiemeyer, V. (2015). Serious Games, Switzerland, Springer International Publishing .
44. Williams, Chris(2014). "The State of Online Play", RMA, Retrieved.
45. Wood, R.T and R.J. Williams (2009). Internet Gambling: Prevalence, Patterns, Problems and Policy Options, Final Report Prepared for the Ontario Problem Gambling Research Centre, Guelph.
46. Wood, R.T., R.J Williams and P. Lawton (2007). "Why do Internet Gamblers Prefer online Versus Land-based Venues?", Journal of Gambling, Issues, 20.
47. Wood, R.T.A. and M.D Griffiths (2008). "Why Swedish People Play online Poker and Factors That Can Increase or Decrease Trust In Poker Web Sites: A Qualitative Investigation", Journal of Gambling, Issues, 21.
48. Worth, N. (2014). "Personality and Behavior in a Massively Multiplayer Online Role-playing Game", Computers in Human Behavior, Vol. 3, No. 8.
50. www./http://icps.ut.ac.ir.