بررسی اثر الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) بر وضعیت صادرات گاز طبیعی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشیار دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی؛

3 کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

الحاق به سازمان تجارت جهانی می‌تواند با ساز‌و‌کارهایی از قبیل کاهش نرخ تعرفه، افزایش حجم ادغام در تجارت بین‌الملل و تغییر قیمت‌های نسبی (قیمت‌های داخلی و خارجی)، صادرات گاز طبیعی را به‌طور مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر قرار دهد. در این راستا و با توجه به  اهمیت روز‌افزون سهم گاز طبیعی در کل واردات کشور، در مطالعه حاضر اثر الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی بر صادرات گاز طبیعی کشور به مقاصد ترکیه، ارمنستان و نخجوان، با استفاده از روش داده‌های ترکیبی طی دوره ۱۳۹5-۱۳۸۵ مورد ارزیابی و آزمون قرار گرفته است. به‌منظور دستیابی به این هدف از شاخص‌های متداول بیانگر جهانی شدن شامل شاخص ادغام تجارت بین‌الملل و سطح تجارت بین‌ا‌لملل استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی اثر مثبتی بر صادرات گاز طبیعی این کشور به مقاصد صادراتی منتخب دارد. 

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Impact of Iran’ Accession to the World Trade Organization on the Export of Iran's Natural Gas

نویسندگان [English]

  • vida varahrami 1
  • abbas arabmazar 2
  • raeof zhaleh 3
1
2 shahid beheshti
3 shahid beheshti
چکیده [English]

Accession to the World Trade Organization can affect natural gas exports through some mechanisms such as reduction of Tariff rate, increasing international trade integration and changing relative prices (foreign and domestic prices) directly and indirectly. In this regard, according to the increased importance of the share of natural gas to the total imports of the country, this Article investigates impacts of Iran accession to the World Trade Organization on natural gas exports to Turkey, Armenia and Nakhichevan based on the Panel method during the period of 2005-2016. In order to achieve this goal, common indices on globalization have been used, including Intra Industry Trade (IIT) as well as Level of Industry Trade (LIT). Results of the paper indicate that Iran’s membership in the World Trade Organization (WTO) has a positive effect on natural gas exports to the selective countries.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Natural gas export
  • Globalization
  • World Trade Organization
1. ابریشمی، حمید و همکاران (۱۳۸۸). «اثرات جهانی شدن بر صادرات غیر نفتی ایران»، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، ش 51.
2. تهرانی، افسانه (۱۳۹۶). «بررسی عوامل تعیین‌کننده صادرات گاز ایران به ترکیه»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی.
3. سوری، علی (۱۳۹۵). اقتصاد سنجی همراه با کاربرد Stata و Eviews، جلد دوم، چاپ پنجم، تهران، انتشارات فرهنگ‌شناسی.
4. شاهدانی صادقی، سیدمهدی (1392). «جهانی‌سازی بخش انرژی از مسیر گات و سازمان تجارت جهانی»، فصلنامه مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 5 (12).
5. شیروی، عبدالحسین و مهدی نظرنژاد (۱۳۹۰). «آثار حقوقی الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی بر مقررات ناظر به یارانه‌های کشاورزی»، فصلنامه اقتصاد و تجارت نوین، 19.
6. فراهانی، آرش (1394). جایگاه گاز در سبد انرژی جهان، سومین نشست سران کشورهای صادرکننده گاز، نشریات جام جم.
7. لطفعلی‌پور، محمدرضا، روح‌الله نوروزی، ملیحه آشنا و مریم ذبیحی (1388). «بررسی تأثیر الحاق به سازمان تجارت جهانی بر صادرات برق ایران»، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، دوره 3، ش 9.
8. محمدزاده اصل، نازی و فرناز محمدی (۱۳۹۱). «بررسی عوامل مؤثر بر صادرات غیر‌نفتی ایران با تأکید بر جهانی شدن»، فصلنامه علوم اقتصادی، 1.
9. ملکی، عاطفه و زهره مبارکیان موسوی (۱۳۹۲). «بررسی اثر الحاق ایران به WTO بر شاخص‌های عمده بورس اوراق بهادار تهران»، اولین کنفرانس ملی حسابداری و مدیریت شیراز، مؤسسه بین‌المللی آموزشی و پژوهشی خوارزمی.
10. نیکبخت، حمیدرضا و مهدی هفتانی (1396). «سازمان تجارت جهانی و تجارت برق (آمادگی ایران برای الحاق)»، مجله حقوقی بینالمللی، 34 (5).

11. Anderson, K. (1996). "Strengthening the Global Trading System: From GATT to WTO", University of Adelaide.
12. Arize, A. C. (1995)."The Effect of Exchange rate Volatility on US Export an Empirical Investigation", Southern Journal, 10(3).
13. Bahmani-Oskooee, M. (1986)."Determinants of International Trade Flow : The Case of Developing Countries", Journal of Development Economics, 5(8).
14. BP Statistical Review of World Energy, 2017.
15. Chambers, R. G. and R. E. Just (1982). "An Investigation of the Effect of Monetary Factors on Agriculture", Monetary Economics, Vol. 9, Iss. 2.
16. CIA World Factbook, 2017.
17. Fountas, S. and D. Berdin (1998). "Exchange rate Volatility and Exports : The case of Ireland", Applied Economics Letters, Vol. 5, Iss.5.
18. Grubel, Herbert and Peter Lloyd (1971). "The Empirical Measurement of Intra-Industry Trade", Economic Record, Vol. 47, Iss. 120.
19. Guan Choo, Lim and Abdul Aziz Buang (2011). Globalization Measurement: Notes on Common Globalization Indexes, University Technology Malaysia (UTM).
20. Hubert, Franz and Onur Cobanli (2012). "Pipe line Power", Working Paper 1224.
21. Paltsev, S. (2014). Russia’s Natural Gas Export Potential up to 2050, Massachusetts Institute of Technology, Cambridge, MA, USA.
22. Pesaran, M. H. and B. Pesaran (1997). An Introduction to Econometrics Working with Microfit 4.0 Interactive Econometric, Oxford University Press.
23. Sarıca, K. and W. Tyner (2016). "Economic Impacts of Increased U.S. Exports of Natural Gas: An Energy System Perspective", Energies, 9.
24. Zobaa, A. F. and W. J. Lee (2006). "The Globalization of Energy Markets in Asia", Power Engineering Society General Meeting, IEE Do:10.1109.