مشوقها و موانع بازگشت به کشور: بررسی موردی متخصصان مقیم ایالات متحدهٔ آمریکا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه علوم سیاسی، دانشکدهٔ اقتصاد و علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

گام اول سیاستگذاری برای بازگشت متخصصان شناخت موانع و مشوقهای بازگشت و الگوهای رفتاری متخصصان مقیم خارج از کشور است ولی در این حیطه مطالعات کافی انجام نشده است. بر اساس مطالعهٔ کیفی صورت گرفته در این مقاله، چند فرضیه در مورد موانع و مشوقها بدست‌ آمده‌ است و سپس با یک پیمایش منحصر به فرد از ایرانیان مقیم آمریکا مورد بررسی قرار گرفته‌ است. فرضیه‌ها از این قرارند که مهمترین مشوق بازگشت دلایل شخصی و میهنی افراد است؛ مهمترین مانع بازگشت کیفیت زندگی است؛ برای افرادی که فی‌الواقع در معرض تصمیم به بازگشت یا عدم بازگشت هستند، موانع اقتصادی نقشی پررنگ دارند ولی به مرور زمان نقش این موانع کمرنگ‌تر می‌شود و نقش عواملی مانند کیفیت زندگی افزایش می‌یابد و به طور کلی با طولانی شدن زمان اقامت احتمال بازگشت کاهش می‌یابد؛ و آخر این که مستقل از مشوقها و موانع بازگشت، افراد تمایل دارند به پیشرفت ایران کمک کنند. نتایج حاصل از تحلیل کمّی پاسخهای بیش از هزار و پانصد ایرانی مقیم آمریکا مؤید این فرضیه‌ها است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Incentives and Disincentives to Return Migration: The Case of Iranian Experts Living in the United States

نویسنده [English]

  • Ali Sanaei
Department of Political Science, Faculty of Economics and Political Science, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The first step in making appropriate policies that encourage return migration is to study expatriates' patterns of behavior, which has not received sufficient attention. In this paper, based on a qualitative study, a number of hypotheses are formed regarding factors that encourage or discourage Iranian experts' living in the United States to return to Iran. The strongest incentive is family and homeland attractions and the strongest hindrance is quality of life factors. Not all of the factors are of the same strength for all people: for example, passage of time makes quality of life factors stronger hindrances and family and homeland factors weaker attractions, whereas for younger people, economic conditions are stronger barriers. In general, there is a strong and statistically significant inverse relationship between age and self-reported chance of return. Finally, except feeling indebted to Iran (which has a positive effect) and feeling that the quality of research in Iran is low (which has a negative effect) other incentives and disincentives are not related to whether expatriates would like to help Iran even if they do not return to Iran, as most of the expatriates express interest in helping Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • expert migration
  • incentives to return migration
  • disincentives to return migration
  • Iran
  • United States of America
  1. آل‌یاسین، امیرحسین، محمد رشیدیان، آمنه شامخی، محمد‌امین صادقی، محمد مروتی و حمید مهینی (1393). «نظرسنجی انگیزه‌ها و موانع بازگشت به ایران»، آنلاین: www.bazgasht.info
  2. بلندهمتان، کیوان و شیرکوه محمدی (1394). «چرایی خودداری متخصصان از مهاجرت: بازنمایی هویت استادی»، راهبرد فرهنگ، ش 31.
  3. پژوهشکده مطالعات فناوری (1395). «بررسی تطبیقی وضعیت کشور در مهاجرت و جابه‌جایی بین‌المللی افراد تحصیل‌کرده»، آنلاین: http://www.css.ir/fa/content/91519
  4. حاجی یوسفی، امیرمحمد و سمیه بهمرد (1385). «چرایی مهاجرت متخصصان از ایران پس از پایان جنگ تحمیلی»، پژوهشنامه علوم سیاسی، ش 4.
  5. شاه‌آبادی، ابوالفضل و آمنه جامه‌بزرگی (1393). «تأثیر آزادی اقتصادی، سیاسی و مدنی بر مهاجرت (با تأکید بر مهاجرت متخصصان)»، مجلس و راهبرد، ش 77.
  6. علیپور، سمیره، نادر افقی و حمید عباداللهی (1393). «بررسی میزان تمایل بازگشت متخصصان مهاجر (مطالعه موردی ایران» ، اولین کنفرانس سراسری توسعه پایدار در علوم تربیتی و روانشناسی، مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
  7. محمدی الموتی، مسعود (1383). «جهانی شدن و مهاجرت متخصصان: بررسی تجربه ایران». رفاه اجتماعی، ش 15.
  8. موسوی راد، سید‌حامد و حسین قدسیان (1394). «تحلیل مهاجرت متخصصان و تأثیر سیاست‌های بازدارنده با استفاده از پویایی‌های سیستم»، پژوهش‌های مدیریت راهبردی، دوره 21، ش 59.
  9. Cassarino, J. P. (2004). "Theorising Return Migration: The Conceptual Approach to Return Migrants Revisited", International Journal on Multicultural Societies (IJMS) 6(2).
  10. Castles, S. and M. J. Miller (1993). The Age of Migration: International Population Movements in the Modern World, London, Macmillan.
  11. Ceobanu, A. M. and X. Escandell (2010). "Comparative Analyses of Public Attitudes Toward Immigrants and Immigration Using Multinational Survey Data: A Review of Theories and Research", Annual Review of Sociology, 36.
  12. CNN (2017). "Iran’s MIT", Online: http://edition.cnn.com/2017/06/27/middleeast/irans-mit-sharif-university-technology/index.html
  13. Dodani, S. and R. E. LaPorte (2005). "Brain Drain from Developing Countries: How Can Brain Drain be Converted into Wisdom Gain?", Journal of the Royal Society of Medicine, 98(11).
  14. Dustmann, C. and Y. Weiss (2007). "Return Migration: Theory and Empirical Evidence from the UK", British Journal of Industrial Relations, 45(2).
  15. Fassin, D. (2011). "Policing Borders, Producing Boundaries. The Governmentality of Immigration in Bark Times", Annual Review of Anthropology, 40.
  16. Hainmueller, J. and D. J. Hopkins (2014). "Public Attitudes Toward Immigration", Annual Review of Political Science, 17.
  17. Hero, R. E. (2010). "Immigration and Social Policy in the United States", Annual Review of Political Science, 13.
  18. International Organization for Migration (2018). "World Migration Report 2018", Online: https://www.iom.int/wmr/world-migration-report-2018
  19. Koopmans, R. (2013). "Multiculturalism and Immigration: A Contested Field in Cross-national Comparison", Annual Review of Sociology, 39.
  20. Lee, E. S. (1966). "A theory of migration", Demography, 3(1).
  21. MacKay, D. I. (1969). Geographical Mobility and the Brain: A Case of Aberdeen University Graduates, 1860-1960, Allen and Unwin.
  22. Ravenstein, E. G. (1876). The Birthplaces of the People and the Laws of Migration, Trübner.
  23. Rudolph, C. (2003). "Security and the Political Economy of International Migration",American Political Science Review, 97(4).
  24. Saxenian, A. (2007). The New Argonauts: Regional Advantage in a Global Economy, Harvard University Press.
  25. Tobler, W. (1995). "Migration: Ravenstein, Thornthwaite, and Beyond", Urban Geography, 16 (4).
  26. United Nations (2015). Online: http://www.un.org/sustainabledevelopment/blog/2016/01/244-million-international-migrants-living-abroad-worldwide-new-un-statistics-reveal