بایستگی‌های ساختاری احراز مدیریت کارآمد در مناطق کلان‌شهری ایران در چارچوب رهیافت نومنطقه‌گرایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

2 استادیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

3 استاد دانشکده علوم زمین، دانشکده شهید بهشتی

4 دانشیار دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی

5 استادیار پژوهشگاه علوم انتظامی و مطالعات اجتماعی

چکیده

ساماندهی نهادی مناطق کلان‌شهری یکی از مباحث بحث‌برانگیزی است که ریشه بسیاری از مشکلات مناطق کلان‌شهری را در خود جای داده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن شناخت ضرورت‌های نوین متأثر از فرایندهای جهانی و نظر به تفکرات منفرد، تفرق‌های برنامه‌ای ـ سیاستی، عملکردی ـ کارکردی و تفرق قلمروی مناطق کلان‌شهری در کشور، به انجام پژوهش در حوزه ساختار مدیریتی مترتب بر این مناطق کلان‌شهری (به‌مثابه عاملیت‌ها) مبادرت کرده است. نتایج حاصله، خلأ مدیریت مناطق کلان‌شهری و لزوم نوعی تجدید ساختار در حکومت‌های محلی و استانی در راستای شکل‌گیری این سطح مدیریتی را نشان می‌دهد که به‌مثابه حلقه حکومت منطقه کلان‌شهری درون طیفی از منطقه‌گرایی، قرار می‏گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Structural Requirements to Establish Effective Management in Metropolitan Regions in Iran in Framework of New Regionalism Approach

نویسندگان [English]

  • M A 1
  • H E 2
  • MT R 3
  • Z F 4
  • Kh F 5
1 S
2 P
3 P
4 P
5 P
چکیده [English]

Institutional organizing of metropolitan regions is one of the controversial topics in political science, regional economics, and regional management that many problems in the management of metropolitan regions depends on it. This study with recognizing new need for global processes as well as isolated thoughts, policy- program segregation, functional segregation and territorial segregation metropolitan regions in Iran, has studied the structure of this system (metropolitan regions). In fact, this article with analytical method analyze management structure of metropolitan regions, and investigate modern and optimal structure for metropolitan regions. The results indicates vacuum of metropolitan regions management and the need for a restructuring at the local and provincial governments for formation of this management level, that this restructuring can be described as government of metropolitan region within a range of regionalism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Restructuring
  • Regional Management
  • Governance
  • Metropolitan Region
  • regionalism
1. استانداری تهران (1392). سالنامه آماری استان تهران، تهران، معاونت برنامه‌ریزی و اشتغال، دفتر آمار و اطلاعات.
2. برک‌پور، ناصر و ایرج اسدی (1388). مدیریت و حکمروایی شهری، تهران، انتشارات دانشگاه هنر.
3. بصیرت، میثم (1385). «مدیریت مناطق کلان‌شهری: تجربیات جهانی حکمروایی مناطق کلان‌شهری، آموزه‌هایی برای ایران»، فصلنامه مدیریت شهری، ش 18.
4. بیکر، ال. ترز (1388). نحوه انجام تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، تهران، نشر نی.
5. پژوهشکده اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس (1383). «گزارش طرح پژوهشی طراحی نظام مدیریت مجموعه‌های شهری»، مرکز مطالعات برنامه‌ریزی وزارت کشور.
6. تنهایی، ابوالحسن (1390). درآمدی بر مکاتب و نظریه‌های جامعه‌شناسی، چاپ هشتم، مشهد، انتشارات مرندیز.
7. توحیدفام، محمد و مرضیه حسینیان امیری (1388). فراسوی کنش و ساختار: تلفیق کنش و ساختار در اندیشه آنتونی گیدنز، پیر بوردیو و یورگن هابرماس، تهران، انتشارات گام ‌نو.
8. خزاعی‌نژاد، فروغ و مهدی قرخلو (1391). «مطالعه روند تغییرات سکونت جمعیت در ‌مجموعه شهری تهران»، فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری ـ منطقه‌ای، دوره 2، ش 3.
9. سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (1368). «سند برنامه اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1372-1368)»، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
10. _____ (1373). سند برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1378-1374)، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
11. _____ (1379). سند برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1383-1379)، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
12. _____ (1384). سند برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1388-1384)، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
13. _____ (1390). سند برنامه پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1394-1390)، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
14. _____ (1395). سند برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1399-1395)، مرکز اسناد، مدارک و انتشارات.
15. سرور، هوشنگ (1386). «تجدید ساختار فضایی مکانی منطقه متروپلیتن جاکارتا در عصر جهانی شدن»، جستارهای شهرسازی، ش 19 و 20.
16. سیمونز، مارتین (1381). «مدیریت کلان شهری، حکمروایی کلان شهری؛ دگرگونی در شیوه حکمروایی لندن»، ترجمه حمید خادمی، فصلنامه مدیریت شهری، ش 17.
17. صادقی، مجتبی و محمدرحیم رهنما (1392). «تبیین ساختاری ـ کارکردی مدیریت مشارکت شهری (مطالعه موردی: شهر مشهد)»، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دوره 45، ش 1.
18. صرافی، مظفر و ناصر عظیمی (1389). «بایستگی‌های احراز نقش فراملی برای کلان‌شهرهای ایران»، مجله‌نامه انجمن جمعیت‌شناسی ایران، سال پنجم، ش 10.
19. صیامی، قدیر و جواد وکیلی (1395). «تبیین سناریوهای مشارکت‌جویانه و دمکراتیک نهادی در ساختار نظام حکمروایی منطقه کلان‌شهری تهران»، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال بیست‌وسوم، ش 86.
20. صیامی، قدیر، براتعلی خاکپور و محمدرحیم رهنما (1395). «تحلیلی راهبردی از رویکردهای نوین حکمروایی در مناطق کلان‌شهری اروپا (مطالعه موردی بارسلونا و لندن)»، فصلنامه راهبرد، سال بیست‌وپنجم، ش 78.
21. فکوهی، ناصر (1394). تاریخ اندیشه و نظریه‌های انسان‌شناسی، تهران، نشر نی.
22. کاظمیان، غلامرضا و سیده‌زهره میرعابدینی (1390). «آسیب‌شناسی مدیریت یکپارچه شهری در تهران ازمنظر سیاستگذاری و تصمیم‌گیری شهری»، نشریه هنرهای زیبا ـ معماری و شهرسازی، ش 46.
23. کمیسیون برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری‌های کلان‌شهرهای کشور (1394). آیین‌نامه کمیسیون برنامه‌ریزی و توسعه شهرداری‌های کلان‌شهرهای کشور.
24. کیوی، ریمون و لوک وان کامپنهود (1386). روش تحقیق در علوم اجتماعی، ترجمه عبدالحسین نیک‌گهر، چاپ دوم، تهران، انتشارات توتیا.
25. مرکز آمار ایران (1390).
26. مهندسین مشاور فرنهاد (1384). طرح توسعه و عمران (جامع) ناحیه مشهد، جلد اول، مبانی نظری مطالعات و برنامه‌ریزی، ویرایش دوم.
27. هولت جنسن، آریلد (1376). جغرافیا: تاریخ و مفاهیم، مکاتب، فلسفه و روش‌شناسی، تهران، انتشارات سیر و سیاحت.
28. Block, D. (2008). "Multilingual Identities and Language Practices in a Global City: Four London Case Studiesc", Journal of Language, Identity, and Education, Vol.7, No.1.
29. Brenner, N. (2002). "Decoding the Newest “Metropolitan Regionalism in the USA: A Critical Overview", Cities, Vol. 19, No. 1.
30. Farrell, M., B. Hettne and L. Langenhove (2005). Global Politics of Regionalism Theory and Practice, Pluto Press.
31. Feiock, Richard C. (eds.) (2004a). Metropolitan Governance: Conflict, Competition, and Cooperation, Washington D. C., Georgetown University Press.
32. Feiock, Richard C., M. Jae Moon, and Hyung Jun Park (2008). Is the World ‘Flat,’ or ‘Spiky’? Rethinking the Governance Implications of Globalization for Economic Development. Public Administration Review, Vol. 68, No. 1, (DOI: 10.1111/j.1540-6210.2007.00832_2.x).
33. _____ (2004b). Institutional Choice, Collective Action, and Governance, in Jered B. Carr & Richard C. Feiock (eds.), City-County Consolidation and Its Alternatives: Reshaping the Local Government Landscape, Armonk, New York: M. E. Sharpe.
34. _____ (2009). "Metropolitan Governance and Institutional Collective Action", Urban Affairs Review, Vol. 44, No. 3, (doi: 10.1177/ 1078087408324000).
35. Heinelt, H. and K. Zimmermann (2011). How can we Explain Diversity in Metropolitan Governance within a Country?", Some Reflections on Recent Developments in Germany, International Journal of Urban and Regional Research, Vol. 35, No. 6 (DOI: 10.1111/j.1468-2427.2010.00989.x).
36. Heinelt, H. and Daniel Kübler (2009). Metropolitan Governance in the 21st Century: Capacity, Democracy and the Dynamics of Place, NewYork, Published by Routledge.
37. Lee, J. H. (2008). Regional Governance and Collaboration: A Comparative Study on Economic Development Policy Process in Minneapolis and Pittsburgh Regions, Ph.D. Dissertation, University of Pittsburgh.
38. Leland, Suzanne M. and Kirt Thurmaier (eds.) (2004). Case Studies of City-County Consolidation: Reshaping the Local Government Landscape, Armonk, New York, M. E. Sharpe.
39. Nelles, J. (2013). "Cooperation and Capacity? Exploring the Sources and Limits of City-Region Governance Partnerships", International Journal of Urban and Regional Research, Vol. 37, No. 4.
40. Olberding, Julie C. (2002). Diving into the "Third Waves" of Regional Governance and Economic Development Strategies: A Study of Regional Partnerships for Economic Development in U.S. Metropolitan Areas, Economic Development Quarterly, Vol. 16, No. 3, (DOI: 10.1177/ 089124240201600305).
41. Plüss, L. (2015). "Municipal Councillors in Metropolitan Governance: Assessing the Democratic Deficit of New Regionalism in Switzerland", European Urban and Regional Studies, Vol. 22, No. 3.
42. UN-HABITAT (2002). The Global Campaign onUrban Governance. (Retrieved from www.unhabitat.org/downloads/docs/2099_24326_ concept_ paper.doc).