جمع ضمانت اجراهای اصلی تخلف از اجرای قرارداد در فقه امامیه، حقوق ایران و انگلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق، دانشگاه بوعلی سینا

2 دانشیار گروه حقوق، دانشگاه بوعلی سینا

3 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

اجرای عین تعهد، مسئولیت قراردادی و فسخ ابزارهای اصلی هستند که نظام‌های حقوقی در صورت تخلف از اجرای تعهدات قراردادی برای حمایت از حقوق متعهدله قراردادی و جبران آثار تخلف از قرارداد مقرر کرده‌اند. این ابزارها در حقوق انگلستان به جبران‌های نقض قرارداد و در حقوق ایران به ضمانت اجراهای تخلف از اجرای قرارداد معروف هستند و متعهدله ممکن است به صورت فردی یا جمعی آنها را مطالبه کند. قابلیت جمع این ضمانت اجراها در فقه امامیه و قوانین ایران مورد تصریح قرار نگرفته و ظاهراً در قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان مصوب 1388جمع فسخ و خسارت ردشده ولی در سایر نظام‌های حقوقی به‌ویژه حقوق انگلستان مشروط به سازگاری و عدم جبران مضاعف صراحتاً قبول شده است. امری که با توجه به مبانی فقهی و حقوقی در حقوق ایران و با توجه به ملاک ماده (386) قانون مدنی و مواد (6 و 8) قانون پیش‌فروش ساختمان مصوب 1389 قابل توجیه است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Combination of Main Sanctions for Nonperformance of Contract in Emameih Fiqh, Iran and English Law

نویسندگان [English]

  • SY N 1
  • B H 2
  • MJ E 3
1 P
2 P
3 P
چکیده [English]

Performance the exact undertaking, contractual responsibility and the right to terminate are the main tools that legal systems have provided when violation of performance of contractual obligations to protect the rights of the contractual creditor and compensation for nonperformance of contract effects. These tools in English law are called remedies for breach of contract and in Iranian law called sanctions for nonperformance of contract that creditor may apply for them individually or cumulatively.
       The ability to cumulate sanctions is not expressly mentioned in Emameih Fiqh and Iranian law and it is rejected in section 2 of Iranian Protection of Consumers Rights Act 2009, but in other legal systems, especially English law subject to compatibility and not resulting in double recovery is explicitly accepted. This can be justified according to Iranian legal & figh basis & section 386 of the Civil Code and sections 6 and 8 of Pre-Sale Building Act 2011.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sanction
  • Nonperformance
  • Combination
  • Contractual Responsibility
  • Termination
  • Specific Performance
  1. 1. اردبیلی، احمد بن محمد (1403هـ .ق). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، جلد دهم، قم، جامعه مدرسین.

    2. اصفهانی، محمد‌حسین (1409هـ .ق). الاجاره، قم، نشر الاسلامی.

    3. امامی، حسن (1371). حقوق مدنی، جلد اول، تهران، اسلامیه.

    4. انصاری، مرتضی (1420 هـ .ق). مکاسب، دوره شش جلدی، قم، مجمع الفکر الاسلامی.

    5. حسینی‌عاملی، محمدجواد (1419 هـ .ق). مفتاح‌الکرامه، دوره بیست وسه جلدی، قم، نشراسلامی.

    6. حکیم، محسن (1392). مستمسک العروه الوثقی، دوره چهارده جلدی، بیروت، دار احیا التراث العربی.

    7. خمینى، روح‌الله (1390 هـ .ق). تحریرالوسیله، دوره دو جلدی، نجف، مطبعه الآداب.

    8. _____ (1410 هـ .ق). البیع، دوره پنج جلدی، قم، اسماعیلیان.

    9. خوئی، ابولقاسم (1377 هـ .ق). مصباح الفقاهه، دوره هفت جلدی، قم، داوری.

    1. دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغت‌نامه دهخدا، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    2. رنجبر، مسعودرضا (1391). تعیین خسارت ناشی از نقض قرارداد،تهران، میزان.
    3. شهیدی، مهدی (1385). سقوط تعهدات، تهران، مجد.
    4. _____ (1389). آثار قراردادها و تعهدات، تهران، مجد.
    5. شیخ مفید (1410 هـ .ق). المقنعه، قم، نشر اسلامی.
    6. صفایی، حسین، مرتضی عادل، محمد کاظمی و اکبر میرزانژاد (1387). حقوق بیع بین‌المللی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
    7. طباطبایی، سید‌علی (1419 هـ .ق). ریاض المسائل، جلد نهم، قم، نشر اسلامی.
    8. طوسی، محمد (1387 هـ .ق). المبسوط فی فقه الامامیه، دوره هشت جلدی، تهران، مکتبه المرتضویه.
    9. عاملی، زین‌الدین بن علی (1413 هـ .ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام، دوره پانزده جلدی، قم، معارف الاسلامیه.
    10. _____ (1398 هـ .ق). الروضه البهیه فی شرح اللُمعه الدمشقیه، تحقیق سید‌محمدکلانتر، دوره ده جلدی، نجف، جامعه النجف الدینیه.
    11. قمی، ابوالقاسم بن حسین (1371هـ .ش). جامع الشتات،جلد سوم، کیهان.
    12.  کاتوزیان، ناصر (1387). قواعد عمومی قراردادها، جلد سوم، چهارم و پنجم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
    13. _____ (1385). قواعد عمومی قراردادها، جلد اول، تهران، شرکت سهامی انتشار.
    14. محقق داماد، مصطفی (1389). قواعد فقه، بخش مدنی مالکیت و مسئولیت، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
    15. معاونت آموزش قوه قضائیه (1390). نظریه عمومی شروط و التزامات در حقوق اسلامی، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی.
    16. _____ (1387). رویه قضایی ایران، دادگاه‌های عمومی حقوقی، جلد نهم، تهران، جنگل.
    17. مکی عاملی، محمد بن جمال الدین (1411هـ .ق). اللمعه الدمشقیه، قم، دار‌الفکر.
    18. نجفی، محمد‌حسن(1392هـ .ق). جواهر الکلام، دوره چهل وسه جلدی، تهران، دار الکتب الإسلامیه.
    19. نراقی، مولی احمد (1417هـ .ق). عوائد الایام، قم، مکتب الاعلام الاسلامی.
    20. وحدتی شبیری، حسن (1385). مبانی مسئولیت مدنی قراردادی، قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
    21. یزدی، سید‌محمدکاظم (1417هـ .ق). العروة الوثقى، دوره شش جلدی، قم، نشر الاسلامی.
      1. Beatson, Jack (1998). Anson Law of Contract, 27 ed, New York, Oxford University Press.
      2. Black, Campbell (2004). Black’s Law Dictionary, London, West publishing.
      3. Holmes, O. W. (1997). "The Path of the Law, Written Originally as a Speech in 1897", Harvard Law Review, Vol. 110, 991.
      4. Markesinis, Basil, Hannes Unberath and Angus Johnston (2006). The German Law of Contract, 2 ed, Oxford, Hart Publishing.
      5. Murray, John Edward JR.(1990). Murray on Contracts, Virginia: The Michie Company Law Publishers.
      6. Oughton, David and Martin Davis (2000). Sourcebook on Contract Law, 2 ed, London, Cavendish.
      7. rc.majlis.ir/fa/legal_draft/show/720414
      8. Samuel, Geoffrey (2000). Sourcebook on Obligation & Legal Remedies, 2 ed, London, Cavendish.
      9. Stone, Richard (2009). The Modern Law of Contract, 8 ed, Abingdon: Routledge-Cavendish.
      10. Terré, François, Simler Philippe and Lequette Yves (2002). Droit Civil Les Obligations, 8ed, Paris, Dalloz.
      11. Treitel, G. H. (1988). Termination, Published to Oxford Scholars Online, At www.oxfordscholarship.com.

    _____ (2003). The Law of Contract, London, Sweet & Maxwell.