نظارت فناورانه در پیشگیری وضعی از جرائم اقتصادی و چالش‌های آن با حریم خصوصی اطلاعاتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق جزا، دانشکده حقوق و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع)دانشجوی دکتری حقوق جزا، دانشکده حقوق و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع)

2 دانشیار دانشکده حقوق و معارف اسلامی، دانشگاه امام صادق (ع)

چکیده

به‌کارگیری سامانه‌های یکپارچه اطلاعات مالی و اقتصادی به‌عنوان راهکار نظارت فناورانه می‌تواند نقش قابل توجهی در پیشگیری وضعی از جرائم اقتصادی ایفا کند. مهمترین چالش بهره‌گیری از این رهیافت تقابل و تزاحم احتمالی با حوزه حریم خصوصی اطلاعاتی اشخاص است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با رویکرد مطالعات اسنادی درصدد واکاوی چالش مزبور می‌باشد. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد اعمال تدابیر پیشگیرانه وضعی در قبال جرائم اقتصادی، چنانچه با رعایت جنبه‌های فنی و امنیتی باشد تنافی و تقابلی را میان سازوکارهای نظارت فناورانه در حوزه پیشگیری از جرائم اقتصادی با ساحت حریم خصوصی اطلاعاتی اشخاص به وجود نمی‌آورد. در این نوشتار ضمن تبیین نقش و جایگاه نظارت فناورانه در کنترل بزه اقتصادی به بررسی چگونگی رخداد تقابل احتمالی میان این شیوه پیشگیری از جرائم اقتصادی با حوزه حریم خصوصی اطلاعاتی شهروندان پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Technological Surveillance in Situational Prevention of Economic Crimes and its Challenges with Information Privacy

نویسندگان [English]

  • S M A 1
  • A GH 2
1 R
2 P
چکیده [English]

Employment of integrated financial and economic information systems as a situational prevention measure, can play a significant role in the situational prevention of economic crimes. Using this method created new challenges in the field of people's privacy. The question is whether the use of technological surveillance can interfere with the informational privacy as one of the most important types of privacy. This research has been carried out using descriptive - analytical method. The findings of this study show: applying situational preventive measures against economic crimes is essential and vital and ,with attention to observing the technical and security aspects, no conflict can occur between technological surveillance and informational privacy.This article will discuss the role and status of monitoring technology in the control of economic crime and will investigate the possible occurrence of contrast between this manner of prevention of economic crimes and informational privacy of citizens.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technological Surveillance
  • Situational Prevention
  • Economic Crimes
  • Informational Privacy
1. آرلت هیمن، دوآ (1382). آزادی‌های عمومی و حقوق بشر، ترجمه یوسف مولایی، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
2. اصلانی، حمید‌رضا (1384). حقوق فناوری اطلاعات حریم خصوصی در جامعه اطلاعاتی، چاپ اول، تهران، نشر میزان.
3. افضلی، عبدالرحمن (1390). «فساد اداری و تأثیر آن بر توسعه: علل، پیامدها و راهکارهای برون‌رفت»، مجله حقوقی بین‌المللی، سال بیست و هشتم، ش 45.
4. انصاری، باقر (1383). «حریم خصوصی و حمایت از آن در حقوق اسلام، تطبیقی و ایران»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش ۶۶.
5. تانزی، ویتو (1378). «مسئله فساد؛ فعالیت‌های دولتی و بازار آزاد»، ترجمه بهمن آقایی، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، ش 149و 150.
6. حسینی، سیدحسین (1390). «درآمدی بر مدیریت پیشگیری از جرائم اقتصادی»، مجموعه مقالات همایش پیشگیری از وقوع جرم، جلد دوم، تهران، انتشارات میزان.
7. خانعلی‌پور و سکینه اجارگاه (1390). پیشگیری فنی از جرم، تهران، چاپ اول، نشر میزان.
8. دانایی‌فرد، حسن (1387). چالش‌های مدیریت دولتی در ایران، چاپ اول، تهران، سمت.
9. داوری، محمدرضا، فرشاد اکبری، مجید داوری و مهرگان مهدوی (1387). «بررسی پولشویی الکترونیکی در نظام بانکی به‌عنوان یکی از جرائم مالی و ارائه چارچوب‌های قانونی مبارزه با آن»، دومین کنفرانس جهانی بانکداری الکترونیکی، 19و20مردادماه.
10. رزنبام، دنیس، آرتور لوریسیو و روبرت داویس (1379). «پیشگیری وضعی از جرم»، ترجمه رضاپرویزی، مجله قضایی و حقوقی دادگستری، ش 32.
11. رهبر، فرهاد و فضل‌الله میرزاوند (1387). پولشویی و روش‌های مقابله با آن، چاپ اول، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
12. سادوسکای، جورج، جیمز اکس دمپزی، آلن گرین برگ، جی مک باربارا و آلن شوارتز (1384). راهنمای امنیت فناوری اطلاعات، ترجمه مهدی میردامادی، زهرا شجاعی و محمدجواد صمدی، چاپ اول، تهران، نشر دبیرخانه شورای عالی اطلاع‌رسانی.
13. سروش، محمد (1393). احکام حریم خصوصی، تهران، انتشارات سمت.
14. سیو، رنه (‌1388). «توجیهات فلسفی پیشگیری وضعی از جرم»، ترجمه مجید قورچی بیگی، فصلنامه پیشگیری از جرم، سال چهارم، ش 13.
15. شـمس نـاتری، محمـد ابـراهیم و توران توسـلی‌زاده (1390). «پیشـگیری وضـعی از جرائم اقتصـادی»، فصلنامه حقوق مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسـی، دوره 41، ش 4.
16. شهریاری، حمید (22/9/1385). «اخلاق فناوری اطلاعات چیست؟»، روزنامه جام جم، سال هفتم، ش 1888.
17. غلامی، علی (1390). از اخلاق حسنه تا امنیت اخلاقی (مطالعه در سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران و فقه امامیه)، چاپ اول، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع).
18. فرهادی نژاد، محسن (1385). «دولت الکترونیک و حکومت‌داری خوب»، ماهنامه تدبیر، سال هجدهم، ش 169.
19. کوسن، موریس (1384). «نظارت ویدیویی؛ دلایل موفقیت و شکست»، ترجمه شهرام ابراهیمی، مجله تخصصیالهیاتوحقوق، ش 15و 16.
20. گسن، رمون (1376). «روابط پیشگیری وضعی و کنترل بزهکاری»، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، مجله تحقیقات حقوقی، ش 19 و 20.
21. لوک بچر، ژان و نیکلا کلوز (1386). «جرم اقتصادی و کنترل آن»، ترجمه شهرام ابراهیمی، مجله حقوق دادگستری، ش 61.
22. ماری، فیلیپ ( 1383). «کیفر و مدیریت خطرها: به سوی عدالتی محاسبه‌گر در اروپا»، ترجمه حسن کاشفی اسماعیل‌زاده، مجله حقوقیدادگستری، ش 48 و 49.
24. محسنی، فرید و فریدون قاسم‌زاده (1385). «حریم شخصی در فضای مجازی با تکیه بر حقوق ایران»، فصلنامه علمی پژوهشیشریف، ش 34.
25. محمدنبی، حسین(1380). فساد اداری و مبارزه با آن از نظر سازمان ملل متحد، تهران، وکالت.
26. معتمدنژاد، کاظم (1383). «حق دسترسی همگانی به اطلاعات در قرن بیست‌و‌یکم: گزارشی از سومین کنگره بین‌المللی یونسکو درباره اخلاق اطلاعات و رویارویی با چالش‌های اخلاقی، حقوقی و اجتماعی فضای سیبرنتیک در جامعه اطلاعاتی»، تهران، کمیسیون ملی یونسکو در ایران، ش 44.
27. مهدوی‌پور، اعظم (١٣٩٠). سیاست کیفری افتراقی در قلمرو بزهکاری اقتصادی، چاپ اول، تهران، سمت.
28. Anheier, Helmut K. and Stefan Toepler (2009). "International Encyclopedia of Civil Society", Vol. 1, New York - Heidelberg: Springer.
29. Chen, Z. and et al. (2007). "Semantic Integration of Government Data for Water Quality Management", Government Information Quarterly, 24.
30. Clark, M. (1983). Corruption, Causes, Conseqennces and Control, Martin, SPress.
31. Decew J. C. (2006). "Privacy. Stanford Encyclopedia of Philosophy", http://plato.stanford.edu/entries/ privacy/. Accessed 18 March 2011.
32. Felson, M. and R. Clarke (1997). Ethics of Situational Crime Prevention, in Rational Choice and Situational Crime Prevention: Theoretical Foundations, Clarke, R.V. and et al. (editors), Farnborough, Hants, Dartmouth.
33. Galtung, Frederik (2001). "Transparency International’s Network to her Global Corruption", In Where Corruption Lives, ed. Gerald E. Caiden, O. P. Dwivedi, and Joseph Jabbra, Bloomfield,CT: Kumarian Press.
34. Korsell, Lars Emanuelsson (2005). Methods to Prevent Economic Crime, Stockholm, Sweden: The Swedish National Council for Crime Prevention, Information and Publication, Edita Norstedts Trycheri AB.
35. Newman, Graeme R. and Ronald V. Clarke (2003). "Superhighway Robbery, Preventing e - Commerce Crime", Willan Publishing, Cullompton, devon, vk.
36. Posner, Richard A. (2006). Not a Suicide Pact: the Constitution in aTime of National Emergency, Oxford University Press, USA.
37. Shaukat, Hassan (2004). "Corruption and the Development Challenge", Journal of Development, Policy and Practice, Vol. 1, No. 1.
38. The Swedish National Council for Crime Prevention (2004). "Final Account", Brotts Forebyggande Radet.
39. United Nations (2007). E-Government Interoperability: Guide. United Nation.