بررسی آثار تغییرات نرخ ارز بر تولید بخش‌های مختلف اقتصاد ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار دانشکده اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

تأثیرپذیری بخش‌های مختلف اقتصاد از تغییرات نرخ ارز با توجه به سهم کالاهای واسطه‌ای آن بخش از کل واردات کالاهای واسطه‌ای و میزان حساسیت (یا کشش)‌ ارزش افزوده آن بخش نسبت به کالاهای واسطه‌ای وارداتی بسیار متفاوت است. با توجه به اهمیت بررسی میزان و نحوه‌ اثرگذاری تغییرات نرخ ارز اسمی و حقیقی بر میزان تولید و رشد بخش‌های مختلف اقتصادی برای سیاستگذاران، در این تحقیق تلاش شده ‌است تا آثار تغییرات نرخ ارز حقیقی در قالب مدل‌های پویای سیستمی بر ارزش افزوده و تولید بخش‌های اصلی اقتصاد کشور (‌کشاورزی،‌ خدمات، صنعت و معدن) بررسی شود. نتایج حاصل از تحقیق در دوره ۱۳۶۰ تا ۱۳۸۸ نشان می‌دهد که تغییرات نرخ ارز حقیقی اثر معنا‌داری بر واردات کالاهای واسطه‌ای این بخش‌ها نداشته و بنابراین بخش کشاورزی و خدمات کمترین تأثیر را از تغییرات نرخ ارز حقیقی می‌پذیرند. اما تغییرات نرخ ارز حقیقی اثر معنا‌داری بر واردات کالاهای واسطه‌ای بخش صنعت و معدن و لذا بر ارزش افزوده و اشتغال این بخش دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Review of Effects of Exchange Rate Variations on Output of Various Sectors of Iran Economy

نویسندگان [English]

  • habib morovat
  • S sh
  • ali faridzad
faculty of economics. allameh tabatabae,i university
چکیده [English]

The impact on various sectors of the economy from exchange rate’s changes, considering to the share of the intermediary goods of that section of total imported intermediary goods and the value added sensitivity (elasticity) to imported intermediary goods is very different. Considering the importance of Assessing the quantity and manner of effecting of exchange rate changes, nominal and real, on the production and development of different economic sectors for policy makers, we try to evaluate the effects of nominal and real exchange rate fluctuations on economic sectors (agriculture, industry and services) in this research. We used dynamic system models with data from 1981 to 2010 and found that real exchange rate has no significant effects on agriculture and services sectors, but has significant effects on value added and employment in industry sector.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iran
  • Economic Sectors
  • Exchange Rate
  • Import of Intermediary Products
1. ایزدی، حمیدرضا و مریم ایزدی (1388). «اثرات تغییرات نرخ ارز مبتنی‌بر نظریه برابری قدرت خرید بر ارزش افزوده بخش صنعت»، پژوهشنامه بازرگانی، ش 52.
2. باقری پرمهر، شعله و ‌سیدهادی موسوی‌نیک (1391). «بررسی عوامل تعیین‌کننده نرخ ارز تعادلی اقتصاد ایران و انحراف نرخ ارز بازار از آن»، مرکز پژوهش‌های مجلس، گزارش کارشناسی، شماره مسلسل 12804.
3. بهمنی اسکویی، محسن (1372). «اثرات کلان اقتصادی کاهش ارزش خارجی ریال در ایران در دوران پس از انقلاب»، گزارش سومین سمینار پولی و ارزی.
4. پدرام، مهدی (1378). «بررسی تأثیر کاهش نرخ ارز واقعی بر سطح تولید در ایران طی سال‌های 1375-1358»، مجله برنامه و بودجه، ش 37.
5. خشادوریان، ادموند و ناصر خیابانی (1380). طرح یک الگوی کلان‌سنجی پویا برای سیاستگذاری در اقتصاد ایران، وزارت امور اقتصادی و دارایی، انتشارات پایگان.
6. موسوی‌نیک، سیدهادی، مجتبی اسفندیاری کلوکن و رضا وفایی یگانه (1390). «ارزیابی روش جاری کشور در تفکیک انواع واردات با توجه به نتایج جدول داده ـ ستانده و مشاهدات اقتصاد کلان»، مرکز پژوهش‌های مجلس، گزارش کارشناسی، شماره مسلسل ‌12167.
7. مهاجری، پریسا و‌ سیدهادی موسوی‌نیک (1391).‌ «سنجش میزان آسیب‌پذیری بخش‌های مختلف اقتصادی از محدودیت واردات»، مرکز پژوهش‌های مجلس، گزارش کارشناسی، شماره مسلسل ‌12701.
8. مهرآرا، محسن و اکبر سرخوش (1389)، «آثار غیرخطی متغیرهای کلان اقتصادی بر رشد اقتصادی با تأکید بر نرخ ارز ( مورد ایران)»، تحقیقات اقتصادی، 93.
9. Bahmani Oskooee, M. (1998). "Are Devaluations Contractionary in LDCs?", Journal of Economic Development, Vol. 12.
10. Bahmani Oskooee, M. and Magda Kandil (2007). "Real and Nominal Effective Exchange Rates in MENA Countries: 1970-2004",Applied Economics, Taylor and Francis Journals, Vol. 39(19).
11. Bruno, M., and J. Sachs (1979). "Macro-Economic Adjustment with Import Price Shocks: Real and Monetary Aspects", NBER w 0340.
12. _____ (1985). Economics of Worldwide Stagflation, Harvard University Press.
13. Cooper, Richard (1971). "Currency Devaluation in Developing Countries", Essay in International Finance, No. 86 (Princeton University).
14. Dornbusch, R. (1988). Open Economy Macroeconomics, 2nd Edition, New York.
15. Edwards, Sebastian (1986). "Are Devaluations Contractionary?", The Review of Economics and Statistics, Vol. 68, No. 3.
16. Elbadawi, Ibrahim A. and Linda Kaltani (2012). "Aid, Real Exchange Rate Misalignment, and Economic Growth in Sub-Saharan Africa", World Development, Vol. 40, Issue 4.
17. Gluzman, P. A., E. Levy-Yeyati and F. Sturzenegger (2012). "Exchange Rate Undervaluation and Economic Growth: Diaz Alejandro (1965) Revisited", Economics Letters, 117(3).
18. Guittian, Manuel (1976). "The Effects of Changes in the Exchange Rate on Output, Prices and the Balance of Payments", Journal of International Economics 6.
19. Gylfason, Thorvaldur and Michael Schmid (1983). "Does Devaluation Cause Stagflation?", Canadian Journal of Economics, 16(4).
20. Greene, William H. (2012). Econometric Analysis (Seventh ed.), Upper Saddle River, Pearson Prentice-Hall.
21. Hirschman, A. O. (1949). "Devaluation and the Trade Balance: A Note", Review of Economics and Statistics, 31.
22. Hoffmaister, A. W. and J. E. Roldôs (2001). "The Sources of Macroeconomic Fluctuations in Developing Countries: Brazil and Korea", Journal of Macroeconomics, Vol. 23, Issue 2.
23. Kamin, Steven (1988). "Devaluation, External Balance and Macroeconomic Performance: A Look at the Numbers", Studies in International Finance, No. 62, Princeton, New jersey: Princeton University.
24. Kandil, M. (2004). "Exchange Rate Fluctuations and Economic Activity in Developing Countries: Theory and Evidence", Journal of Economic Development, 29.
25. Krugman, P. and J. Taylor (1987). "Contractionary Effects of Devaluation", Journal of International Economics, 8.
26. Lizondo, S. and P. J. Montiel (1989). "Contractionary Devaluation in Developing Countries: Analytical Overview", IMF Staff Papers, 36.
27. Meade, J. E. (1951). "The Theory of International Economic Policy, I: The Balance of Payments", Oxford University Press, Oxford.
28. Morley, S. A. (1992). "On the Effect of Devaluation During Stabilization Programs in LDCs", Review of Economics and Statistics, LXXIV.
29. Rodrik, D. (2008). "The Real Exchange Rate and Economic Growth", Brookings Papers on Economic Activity, Vol. 39(2).
30. Rogers, J. H. and P. Wang (1995). "Output, Inflation, and Stabilization in a Small Open Economy: Vidence from Mexico", Journal of Development Economics, 46.
31. Tarawalie, Abu (2010). "Real Exchange Rate Behavior and Economic Growth: Evidence from Sierra Leone", South African Journal of Economic and Management Sciences, Vol. 13, No 1.
32. Tharakan, J. (1999). "Economic Growth and Exchange Rate Uncertainty", Applied Economics, 31(3).
33. Vieira, F. V., M. Holland, C. G. da Silva and L. C. Bottecchia (2013). "Growth and Exchange Rate Volatility: A Panel Data Analysis", Applied Economics, 45(26).
34. Wijnbergen, Van, S. (1989). "Exchange Rate Management and Stabilization Policies in Developing Countries", Journal of Development Economics, 23.
36. Zellner, Arnoled (1962). "An Efficient Method of Estimating Seemingly Unrelated Regression Equations and Tests for Aggregation Bias", Journal of the American Statistical Association, 57.