پویایی قواعد حقوق بین‌الملل و امکان‌سنجی استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز

2 کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه شیراز

چکیده

ساخت هواپیماهای بدون سرنشین و توسعه آن‌ در دهههای اخیر چالش‌های حقوقی را در چارچوب استفاده از آنها در ورای مرزهای ملی، به‌ویژه برای اهداف نظامی به‌وجود آورده است. پس از حادثه 11 سپتامبر 2001، از هواپیماهای بدون سرنشین به‌عنوان ابزاری برای کشتار هدفمند مظنونان در جریان عملیات موسوم به «جنگ با تروریسم» استفاده شد و این کاربرد تا زمان حاضر ادامه یافته است. این در حالی است که امروزه این هواپیماها حتی در خارج از میدان‌های نبرد و مخاصمات مسلحانه نیز به‌کار گرفته می‌شوند. این تغییر کاربری هواپیماهای بدون سرنشین تهدید بزرگی نسبت به اصل منع توسل به زور و همچنین احترام به قواعد حقوق بشر و حقوق بین‌الملل بشردوستانه محسوب می‌گردد. بر‌مبنای قواعد پذیرفته شده حقوق بین‌الملل، استفاده‌های مختلف از هواپیماهای بدون سرنشین چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ، تابع محدودیت‌ها و قواعدی است. بر این اساس، تحلیل قواعد حقوق بین‌الملل حاکم بر استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین به‌ویژه برای اهداف نظامی، با استفاده از روش کتابخانه‌ای و با رویکرد توصیفی - تحلیلی هدف اصلی این مقاله است. ماحصل بررسی‌های صورت گرفته مؤید آن است که عدم اتفاق نظر دولت‌ها و فقدان یک کنوانسیون بین‌المللی جامع و الزام‌آور از مهم‌ترین موانع موجود در راه قاعده‌مند ساختن به‌کارگیری هواپیماهای بدون سرنشین می‌باشد که تلاش در جهت رفع آنها به خصوص در قالب اقدامات سازمان ملل متحد امری ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Dynamism of Rules of International Law and Measuring Possibility of Using Drones

نویسندگان [English]

  • F T 1
  • Ehsan Zarnegar 2
1 U
2 O
چکیده [English]

Making of drones and their development in recent decades have brought about legal challenges regarding their transboundary uses, particularly for military purposes. Following the events of September 11, 2001, drones have been used as a mean for targeted killing of suspects during operations called “war on terrorism” and such usage is still continuing. Today, drones are even used outside of battlefields and armed conflict zones. This transformation in using drones, is a major threat to application of the principle of prevention of use of force and also respect for rules of human rights and International humanitarian laws. Based on accepted principles and rules of international law, the uses of drones, in peace or war times, are subject to rules and limitations. The main purpose of this article is analysing rules of international law governing the uses of drones, particularly for military purposes. Results of this study reveals that lack of consensus among states and absence of a comprehensive and binding international convention are among the main obstacles in regulating the use of drones. Accordingly, it is necessary to resolve these obstacles through the United Nations (UN) decisions and actions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drones
  • Territorial Sovereignty
  • Prevention of Use of Force
  • International Humanitarian Law
  • International Human Rights
1. آقاجانی، حمیدرضا (1388). «استفاده از پهپادها در عملیات‌های نظامی»، فصلنامه مطالعات دفاعی و امنیتی، 16(54).
2. بلدسو و بوسچک (1375). فرهنگ حقوق بین‌الملل، ترجمه بهمن آقایی، تهران، انتشارات کتابخانه گنج دانش.
3. تقی‌زاده، زکیه و فاطمه هداوندی (1391). «کاوشی در مشروعیت استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین در حقوق بین‌الملل»، فصلنامه مطالعات بین‌المللی، 9(3).
4. ساعد، نادر (1387). حقوق بین‌الملل معاصر (نظریه‌ها و رویه‌ها)، تهران، نشر خرسندی.
5. ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1383). «نگرشی بر مسئولیت بین‌المللی ناشی از نقض حقوق بشر و حقوق بشردوستانه»، مجله پژوهش حقوق و سیاست، ش 13.
6. میرعباسی، باقر و حسین سادات میدانی (1389). دادرسی‌های بین‌المللی: دیوان بین‌المللی دادگستری، جلد دوم، تهران، انتشارات جنگل.
7. Alston, Philip (2010). The Report of the Special Rapporteur on Extrajudicial, Summary or Arbitrary Executions (Report to the UN Human Rights Council), Study on Targeted Killings, UN General Assembly.
8. Anderson, Kenneth (2009). Targeted Killing in U.S. Counterterrorism Strategy and Law Working Paper of the Series on Counterterrorism and American Statutory Law, a Joint Project of the Brookings Institution, the Georgetown University Law Center, and the Hoover Institution.
9. Arjomandi, Maziar (2013). "Classification of Unmanned Aerial Vehicles", Journal of Wind Engineering and Industrial Aerodynamics, 117(4).
10. Bataoel, Vincent (2011). "On the Use of Drones in Military Operations in Libya: Ethical, Legal, and Social Issues, Synesis", Journal of Science, Technology, Ethics and Policy, 2(1).
11. Casey-Maslen, Stuart (2012). Drone Strikes Under Jus ad Bellum, Jus in Bello, and International Human Rights Law, International Review of the Red Cross, 94(886).
12. Charter of the United Nations (1945).
13. Chrystel, Erotokritou (2012). "Sovereignty Over Airspace: International Law, Current Challenges, and Future Developments for Global Aviation", The International Student Jurnal, 4(5).
14. Cole, Chris, Mary Dobbing and Amy Hailwood (2012). Convenient Killing: Armed Drones and the ‘Play station’ Mentality, The Fellowship of Reconciliation, Oxford University Press.
15. Hansen, Victor (2011). "Predator Drone Attacks", New England Law Review, 46(2).
16. http://georgewbush-whitehouse.archives.gov/news/releases/2002/06/20020601-3. html.
17. International Court of Justice (ICJ) (1986). Case Concerning Military and Paramilitary Activities in and Against Nicaragua (Nicaragua v. United States of America).
18. _____ (1996). Legality of the Threat or Use of Nuclear Weapons, Advisory Opinion.
19. _____ (2004). Legal Consequences of the Construction of a Wall in the Occupied Palestinian Territory, Advisory Opinion.
20. International Human Rights and Conflict Resolution Clinic (2012). Living Under Drones: Death, Injury, and Trauma to Civilians from US Drone Practices in Pakistan, Stanford Law School Press.
21. Kaiser, Stefan (2010). "Sovereignty in the air: From National Security to the Single European Sky", Annals of Air and Space Law (Canada), 35(1).
22. Kyriakopoulos, George (2012). "The Regulation of Unmanned Aircraft in International Law", Journal of National and Kapodistrian University of Athens, 16(1).
23. Maslen, Stuart (2012). "Drone Strikes under Jus ad Bellum, Jus in Bello and International Human Rights Law", International Revies of the Red Cross, 94(886).
24. Melzer, Nils (2008). Targeted Killing in International Law, Oxford University Press, Oxford.
25. _____ (2009). Interpretive Guidance on the Notion of Direct Participation in Hostilities under International Humanitarian Law, ICRC Press, Geneva.
26. O’Connell, Mary Ellen (2010a). "Drones under International Law", Denver Journal of Law and Policy, 39(3).
27. _____ (2010b). "Lawful Use of Combat Drones", National Security and Foreign Affairs Review, 28(2).
28. _____ (2010c). Unlawful Killing with Combat Drones: A Case Study of Pakistan, 2004-2009, Notre Dame Law School Legal Studies Research Paper, 43(9).
29. O’Gorman, Rob and Chris Abbott (2013). Remote Control War, Unmanned Combat air Vehicles in China, India, Iran, Israel, Russia and Turkey, Open Briefing Press, London.
30. Paust, Jordan J. (2010). "Self-Defense Targetings of Non-State Actors and Permissibility of U.S. Use of Drones in Pakistan", Journal of Transnational Law and Policy, 19(2).
31. Protocol Additional to the Geneva Conventions of 12 August 1949, and Relating to the Protection of Victims of International Armed Conflicts (Protocol I), (1977).
32. Rawcliffe, John and Jeannine Smith (2006). Operational Law Handbook (Citing the Geneva Convention of 1949), International and Operational Law Department, The Judge Advocate General’s Legal Center and School, Virginia.
33. Schmitt, Michael (2011). "Drone Attacks under the Jus ad Bellum and Jus In Bello: Clearing the fog of law", Yearbook of International Humanitarian Law, 13(3).
34. Southard, George (2013). Current Legal Status of UAVs in the US National Airspace System, availableat:http://www.mapps.org/resource/resmgr/2014_winter_ conference/uav_use_and_lessons_learned_pdf.
35. The Geneva Convention Relative to the Protection of Civilian Persons in Time of War (Fourth Geneva Convention), (1949).
36. The Hague Conference: Final Report on the Meaning of Armed Conflict in International Law (2010).
37. The Montevideo Convention on the Rights and Duties of States, Signed at Montevideo on 26 December 1933.
38. The United Nations Basic Principles for the Use of Force and Firearms by Law Enforcement Officials, (Havana Declaration) (1990).
39. UN General Assembly Resolution 3314 (XXIX): The Declaration on the Definition of Aggression (1974).
40. UN General Assembly: The Report of the Special Rapporteur on Extrajudicial, Summary or Arbitrary Executions (2010). Report of Philip Alston to the UN Human Rights Council, Study on Targeted Killings.
41. UN Resolution, Drone Strikes must Strictly Adhere to International Law, 19 December, 2013, http://www.thenews.com.pk/Todays-News-13-27490-Drone-strikes-must-strictly- adhere-to-international-lawsays-UN-chief.
42. Vlaun, Mark R. (2011). "Drone Wars: The Legal Framework for Remote Warfare", FAOA Journal of International Affairs, 15(3).