تدوین راهبردهای توسعه حمل‌ونقل ریلی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آمایش سرزمین، دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس فارابی، دانشگاه تهران

2 استادیار دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس فارابی، دانشگاه تهران

3 استادیار دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

چکیده

حمل‌ونقل به‌عنوان یک عامل کلیدی برای جوامع مختلف، در میزان رشد و توسعه نقش بسزایی ایفا می‌کند. توسعه شبکه و ناوگان حمل‌ونقل موجب تغییرات بنیادین در فعالیت‌های اقتصادی می‌شود و باعث جذب جمعیت بیشتر و در پی آن توسعه بیشتر فعالیت‌های اقتصادی در نواحی مختلف خواهد شد. در این راستا راه‌آهن از مهم‌ترین عوامل تحول اقتصاد جهان در هنگام انقلاب صنعتی است. کشور ایران به‌دلیل قرار گرفتن در سر راه شرق به غرب از دیرباز در جابه‌جایی کالاها اهمیت بسزایی داشته است. البته امروزه نیز با قرارگیری ایران بر سر چهارراه ریلی دنیا، فرصت بسیار مناسبی جهت ترانزیت ریلی کالاهای مصرفی کشورهای آسیای میانه، جنوب شرق آسیا و اروپا در اختیار دارد. با توجه به اهمیت حمل‌ونقل ریلی در جابه‌جایی حجم وسیعی از کالاها و موقعیت استراتژیک ریلی ایران، در این مقاله با استفاده از تکنیک SWOT وQSPMبه تدوین استراتژی‌های اولویت‌دار، درخصوص توسعه شبکه ریلی پرداخته شده است. تحقیق حاضر به لحاظ ماهیت اکتشافی ـ تحلیلی و به لحاط هدف، توسعه‌ای است. گردآوری اطلاعات به دو شکل کتابخانه‌ای و میدانی بوده است. نتایج نشانگر فرصت‌های متعدد در زمینه توسعه شبکه ریلی ایران بوده و بر‌مبنای آنها، راهکارهایی در رابطه با توسعه شبکه و استفاده بهینه از شبکه حمل‌ونقل ریلی ارائه شده است. به‌گونه‌ای که اتصال دروازه‌ها و نقاط استراتژیک مرزی، به‌ویژه بنادر مهم و تنها بندر اقیانوسی کشور (بندر چابهار) به شبکه ریلی، جهت افزایش حجم ترانزیت‌، کاهش حجم ترافیک بار در سواحل و کاهش حوادث جاده‌‌ای به‌عنوان مهم‌ترین اولویت‌های توسعه شبکه ریلی معرفی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing Strategies for Developing the Rail Transportation in Iran

نویسندگان [English]

  • Razieh Majidi 1
  • Mohamad mirehei 2
  • Seyed Abbas Ahmadi 3
1 u
2 U
3 U
چکیده [English]

Transportation, which is seen as a key factor for different communities, plays a significant role in the growth and development. In this meanwhile, the railways are among the most important factors in the national and regional development. Due to locating in a path connecting East to West, Iran has long been important in the movement of goods. Today, locating in the Rail Crossroads of the world, Iran enjoys a great opportunity for transiting consumer goods in Central Asia, South East Asia and Europe through rail system.
       Given the importance of rail transportation in the movement of large volumes of goods as well as strategic position for Iran, in this paper, some prioritized strategies in conjunction with the development of the rail network will be discussed by using SWOT and QSPM. To collect Data, the library method and field Survey are used.
       The results show that Iran has numerous opportunities for the development of the rail network and thus. It seems necessary to formulate strategy on the development and efficient use of rail transport network.in this framework, it is essential to connect gateways and strategic border points, especially major ports (not least, chabahar port) to the rail network in order to increase the volume of transit, reduce traffic load on the beaches, and reduce road accidents, seen as the most important priorities for rail development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transportation
  • Rail Network
  • Land Use
  • Iran

مراجع

1. ابراهیم‌زاده، عیسی (1389). آمایش سرزمین و برنامه‌ریزیمحیطی در جنوب شرق، چاپ اول، تهران، انتشارات اطلاعات.
2. اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران (1388). اصلاح الگوی مصرف در بخش حمل‌ونقل (برون‌شهری)، کمیسیون حمل‌ونقل، ترانزیت و امور گمرکی.
3. امینی، محمدتقی و صمد خباز باویل (1388). «تدوین استراتژی به روش چارچوب جامع تدوین استراتژی مطالعه موردی شرکت سهند خودرو تبریز»، نشریه مدیریت بازرگانی، دوره 1، ش 2.
4. پوراصغر، فرزام و رضا ویسی (1390). «آمایش سرزمین مبنایی برای توسعه صنعت گردشگری پایدار»، فصلنامه علوم اقتصادی، سال چهارم، ش 14.
5. پیرس، جان و ریچارد کنت رابینسون (1380). برنامه‌ریزیومدیریتاستراتژیک، ترجمه سهراب خلیلی شورینی، تهران، انتشارات یادواره کتاب.
6. تولایی، سیمین (1375). درآمدی بر مبانی جغرافیای اقتصادی، چاپ اول، جهاد دانشگاهی.
7. رادفر، الهام و شیما قاسم‌پور (1391). «توسعه ترانزیت و چشم‌انداز آتی حمل‌ونقل ریلی»، همایش بین‌المللی خراسان جنوبی ترانزیت و توسعه شرق، وزارت راه و ترابری، استانداری خراسان جنوبی.
8. شریفی، نورالدین (1390). «جایگاه حمل‌ونقل و تأثیر آن بر دیگر بخش‌های اقتصاد کشور: یک تحلیل داده ستانده»، فصلنامه علمی پژوهشی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، ش 5.
9. شیرافکن لمسو، مهدی و همکاران (1391). «نقش مناطق و آب‌های آزاد بر حمل‌ونقل، ترانزیت و توسعه تجارت خارجی کشور»، اولین همایش ملی توسعه سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران 30-28 بهمن 1391، دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار، منطقه سوم نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران ـ کنارک، کد مقاله 1190.
10. گلکار،کوروش (1385). «راهنمای انجام مرحله سنجش وضعیت به روش سوات برای کاربرد در طراحی شهری»‌، نشریه علمی پژوهشی صفه، ش 41.
11. مرکز تحقیقات استراتژیک (1391). «حمل‌ونقل ریلی، بررسی عملکرد و نگاهی به آینده»، معاونت پژوهش‌های اقتصادی، گزارش راهبردی، شماره 157، گروه پژوهش امور زیربنایی، کد گزارش 04-11-91-13.
12. مرکز مطالعات و پژوهش‌های بنیادین (1393). «پیشنهادات برای تدوین سیاست‌های کلی برنامه ششم»، دانشگاه علم و صنعت.
13. وزارت راه و شهرسازی، سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای (1386). «نگاهی به حمل‌ونقل مسافر جاده‌ای».
14. هریسون، جفری و جان کارون (1382). مدیریت استراتژیک، ترجمه بهروز قاسمی، چاپ اول، انتشارات هیئت.
15. Amirian, S. (2004). "Analysis the Relationship of Rail Transportation with Other Economic Sectors Using the Input-output Table", Economic Research, 13(4).
16. Kahraman, Cengiz, Nihan Cetin Dimirel and Tofan Demirel (2007). "Prioritizationof Turkey", European Journal of Information Systems, 16.
17. Nilsson, M. (2004). Research and Advice on Strategic Environmental Assessment Stockholm Environmental Institute Publications.
18. Shrestha, Ram K., Janaki R. R.Alavalapati and Robert S. Kalmbacher (2004). "Exploring the Potential for Silvopasture Adoption in Sout-central Florida: An Application of Swot-ahp Method", Agricultural Systems, 81.
19. Tong, Jian, Haitao Wen, Fan Xuemei and Sebastian Kummer (2010). "Designing and Decision Making of Transport Chains between Chinaand Germany", International Journal of Intelligent Systems and Applications, 2.

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار