اقتصاد سیاسی ضرورت جنگ‌افروزی در تمدن‌های ناسازگار و تعیین استراتژی مقابله در جهان اسلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اجتماعی بخش اقتصاد، دانشگاه شیراز

چکیده

سیاست خارجی و نظامی آمریکا در سال‌های اخیر به نظر همراه با تضاد و تناقض است. از جهتی خود را ضد تروریسم نشان می‌دهد و از جهت دیگر بر‌اساس اسنادی کمک زیادی به تروریست‌هایی چون داعش و القاعده کرده است. بنابراین سؤال اساسی این پژوهش این است که محوریت روابط بین‌الملل آمریکا پس از جنگ سرد چیست؟ پاسخ به این سؤال و شناسایی تضاد رفتاری آمریکا حکایت از تئوری مبنایی و پشتوانه نظری آمریکا در خلق تروریسم و جنگ در جهان دارد. تئوری‌ای که بر‌اساس آن دیگر در رفتار آمریکا تناقض دیده نمی‌شود و رفتار به نظر همراه با دوگانگی آن، کاملاً واحد و در یک راستاست. در این مقاله به این تئوری عنوان «ضرورت جنگ‌افروزی در تمدن‌های ناسازگار» داده شده است.
         این تئوری دو پایه دارد که شامل پایه اقتصادی، مجتمع‌های نظامی ـ صنعتی آمریکا و پایه سیاسی، تئوری برخورد تمدن‌های ‌هانتینگتون است. ازاین‌رو، این مقاله ادعا می‌کند تئوری محرمانه اقتصادی و سیاسی فعالیت‌های آمریکا در حوزه روابط بین‌الملل، «خلق و حفظ دشمن مجازی و ایجاد جنگ دائمی در جهان اسلام است».
         روش تحقیق مقاله تحلیل اسنادی و علی است. به عبارتی جهت ارائه تأییدهایی برای فرضیه ارائه شده از سه دسته شواهد استفاده شده است: اول شواهد مدون از راهبرد امنیت ملی آمریکا، دوم شواهد تجربی تحلیل میزان درگیری‌های تروریستی صورت گرفته در کشورهای خاورمیانه قبل و بعد از فروپاشی شوروی و مقایسه تغییرات آنها، سوم تحلیل ارتباط علی میان مخارج نظامی آمریکا و مخارج نظامی کشورهای خاورمیانه و همچنین تحلیل علی میان مخارج نظامی کشورهای خاورمیانه و درگیری‌های داخلی در این کشورها. نتیجه هر سه دسته شواهد مؤید نظریه مطرح شده در مقاله است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Political Economy of the Need to go to War in Incompatible Civilizations and Determining Counter-strategy in Muslim World

نویسنده [English]

  • Rouhollah Shahnazi
چکیده [English]

In recent years, America's foreign and military policies appear to be incompatible and contradictory. America, on the one hand, declares an anti-terror gesture and on the other hand, supports such terrorists as ISIS and Al-Qaeda not least in Iraq and Syria. this conflict reflects a theoretical basis behind creating war and terror in the world, called "the need to create the war in incompatible civilizations". This theory emphasizes two elements: the political economy of military-industrial complexes; and the Huntington's theory of clash of civilizations. these two elements cause US government to create and maintain a virtual enemy and to create perpetual war in Muslem war.
       Reaserch method is the document-based analysis, drawing on three sources: USA national security strategy;  empirical evidence on terrorist activities in Middle East and comparative analysis on them during and post Cold War Era; and causal ananlysis on measuring correlation between Middle Eastern states' military expenditure and their domestic conflicts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Political Economy
  • Military Industrial Complex
  • Huntington's Clash of Civilizations
  • USA
  • Islamic World
1. ابوالحسن شیرازی، حبیب‌اله (1390). «القاعده و آمریکا، تهدید یا بهانه برای جنگ»، پژوهشنامه روابط بین‌الملل (علوم سیاسی و روابط بین‌الملل). دوره 4، ش 15.
2. ازغندی، علی‌رضا و جلیل روشندل (1382). مسائل نظامی و استراتژیک معاصر، تهران، انتشارات سمت.
3. بوتول، گاستون (1374). جامعه‌شناسی جنگ، ترجمه هوشنگ فرخ‌جسته، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
4. پیترز، جان (1378). معماری نظامی آمریکا، ترجمه حسین محمدی نجم، تهران، انتشارات دوره عالی جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
5. حسین‌زاده، اسماعیل (1389). اقتصاد سیاسی نظامی‌گری آمریکا، ترجمه پرویز امیدوار، تهران، نشر نی.
6. رضایی، علی‌رضا (1389). «نظم ایده‌محور: الگوی ایالات متحده آمریکا از نظم در نظام بین‌الملل پساجنگ سرد»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بین‌الملل، ش 3.
8. شولزینگر، رابرتد (1379). دیپلماسی آمریکا در قرن بیستم، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌الملل وزارت امور خارجه.
9. گری، کالین (1379). سلاح جنگ‌افروز نیست: سیاست، استراتژی و فناوری نظامی، ترجمه احمد علیخانی، تهران، انتشارات دوره عالی جنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
10. گلخندان، ابوالقاسم (1393). «بررسی و مقایسه تطبیقی تأثیر هزینه‌های نظامی بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه‌یافته: رهیافت GMM سیستمی»، فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، دوره ۴، ش ۱۵.
11. محمدنیا، مهدی (1382). مجتمع‌های نظامی ـ صنعتی و نقش آن در ساختار سیاسی ـ اقتصادی پاکستان و ایران، قم، مؤسسه آموزش عالی باقرالعلوم.
12. محمدی، منوچهر (1387). «برخورد تمدن‌ها یا برخورد با نظام سلطه (پارادایم جدید در روابط بین‌الملل)، حکومت اسلامی، سال سیزدهم، ش 2.
13. Bell, Charles, Sheila D. Collins, Helen Lachs Ginsburg and Mary Malloy (2004). The Permanent War Economy: Ral Security or False Promise?, National Jobs for all Coalition, Special Report.
14. Brzoska, M. (1995). "World Military Expenditures", Handbook of Defense Economics, 1.
15. Budget Authority by Function and Subfunction: 1976–2019, http://www.gpo.gov/ fdsys/search/pagedetails.action?granuleId=BUDGET-2015-TAB-5-1&packageId= BUDGET-2015-TAB&fromBrowse=true.
16. Bush, W. George (1999). "A Period of Consequences", The Citadel, South Carolina, September 23.
17. Dallek, R. (1995). Franklin D. Roosevelt and American Foreign Policy, 1932-1945: with a New Afterword, Oxford University Press.
18. DeGrasse, R. (1983). Military Expansion, Economic Decline, ME Sharpe.
19. Desch, Michael (2006). "Civil-Militarism: The Civilian Origins of the New American Militarism", Orbis, Vol. 50, Issue 3.
20. Dunne, P., R. Smith and D. Willenbockel (2005). "Models of Military Expenditure and Growth: A Critical Review", Defense and Peace Economics, 16(6).
21. Fukuyama, F. (2006). The End of History and the Last Man, Simon and Schuster, Global Terrorism Database.
22. Hartly, K. (2005). "Defense Spending and its Impact on the National Economy", Center of Defense Economics, University of York.
23. Hartung, W. D. (2003). How Much are you Making on the War, Daddy? A Quick and Dirty Guide to War Profiteering in the George W. Bush Administration, Nation Books.
24. Higgs, Robert (2004). The Defence Budget is Bigger than you Think, Sun, January 18, 2004, Also Published in The San Francisco Chronicle.
25. Hossein-Zadeh, I. (2006). The Political Economy of US Militarism, Palgrave Macmillan.
26. http://data.worldbank.org/data-catalog/world-development-indicators.
27. http://www.independent.org/newsroom/article.asp?id=1253.
28. http://www3.citadel.edu/pao/addresses/pres_bush.html.
29. https://www.start.umd.edu/gtd.
30. Huntington, S. P. (1996). The Class of Civilizations and the Remaking of World Order, Penguin Books India.
31. Hurlin, C. (2004). "Testing Granger Causality in Heterogenous Panel Data Models with Fixed Coefficients", LEO, University of Orléans.
32. International Country Risk Guide (ICRG), https://www.prsgroup.com/about-us/our-two-methodologies/icrg
33. Konya, L. (2006). "Exports and Growth: Granger Causality Analysis on OECD Countries with a Panel Data Approach", Economic Modelling, Vol. 23.
34. Krueger, A. B. (2008). What Makes a Terrorist: Economics and the Roots of Terrorism?, Princeton University Press.
35. Mills, C. W. (1982). The Power Elite, Oxford University Press.‏
36. Myo, K. M. (2013). "Military Expenditures and Economic Growth in Asia", Annual International Conference on Economics and Security, Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI).
37. SIPRI Milex data 1988-2013, https://www.sipri.org/research/armaments/milex/ milex_database/milexdata1988-2012v2.xsls/view.
38. The White House (2015). National Security Strategy, https://www.whitehouse.gov/ sites/default/files/docs/2015_national_security_strategy.pdf
39. Vilmar, Fritz (1973). "Military-industrial Complex in West Germany and the Consequence for Peace Policy", Journal of Peace Research 10 (3).
40. Wray, L. R. (2004). "The Case for Rate Hikes: Did the Fed Prematurely Raise Rates?", (No. ppb_79), Levy Economics Institute.‏
41. Yildirim, J., N. Ocal and H. Keskin (2011). "Military Expenditure, Economic Growth and Spatial Spillovers: A Global Perspective", International Conferencre on Applied Economics.