بررسی توزیع فضایی امکانات و زیر ساخت های فرهنگی در شهرستان‌های استان خوزستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه یزد

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

3 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز

4 کارشناس ارشد مخاطرات محیطی ـ انسانی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

5 دانشجوی دکتری سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران

چکیده

هدف این تحقیق نیز شناسایی الگوی فعلی توزیع فضایی امکانات و زیر ساخت های فرهنگی در شهرستان‌های استان خوزستان می‌باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و ازلحاظ روش بررسی توصیفی- تحلیلی است. داده‌های تحقیق از سالنامه آماری استان خوزستان در سال1390 گردآوری‌شده و به‌وسیله نرم‌افزارهای SPSS, EXCEL, GIS و همچنین روش‌های تاپسیس، تحلیل خوشه‌ای، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون مان ویتنی و سایر روشهای آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، که توزیع فضایی امکانات و زیر ساخت های فرهنگی در سطح شهرستان‌های استان خوزستان نابرابر می‌باشد. این نابرابری در دو سطح جغرافیایی و جمعیتی روی‌داده است. ازنظر جغرافیایی اغلب شهرستان‌های برخوردار در شمال استان واقع‌شده و در بعد جمعیتی نیز شهرستان‌هایی از سطح بر خورداری بیشتری دست‌یافته‌اند که از جمعیت بیشتری برخوردار بوده اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The study of spatial distribution of infrastructure and facilities cultural t in the cities of Khuzestan province

نویسندگان [English]

  • Reza Ahmadi 1
  • zabih allah torabi 2
  • Saied Maleki 3
  • Zeynab Valizadeh 4
  • Abdolali Rezaei 5
1
2
3
4
5
چکیده [English]

Therefore, the purpose of this study is to identify current patterns of spatial distribution of cultural development in the cities of Khuzestan province. For this practical study, the analytic–descriptive method was applied. The data were collected from the statistical yearbook of Khuzestan in 1390. The collected data were analyzed by using of different softwares such as SPSS, EXCEL, GIS and also TOPSIS methods, cluster analysis, Pearson correlation coefficient, Mann-Whitney test and other statistical methods .The results show that spatial distribution of cultural development in the cities of Khuzestan province is extremely unequal. This inequality has been accrued in both geographical and population levels. In terms of geographical, the most cultural developed cities are located in north of Khuzestan. These cities also have higher population.

کلیدواژه‌ها [English]

  • spatial inequality and development
  • cultural development cultural development
  • Kuzestan province
  1. 1. اردلان، فریدون (1381). «توسعه فرهنگی از دیدگاه یونسکو»، مجموعه مقالات توسعه فرهنگی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

    2. پاپلی یزدی، محمدحسین و حسین رجبی سناجردی (1387). نظریه‌های شهر و پیرامون، چاپ سوم، تهران، انتشارات سمت.

    3. پهلوان، چنگیز (1382). فرهنگ‌شناسی، تهران، انتشارات قطره.

    4. تقوایی، مسعود و اصغر نوروزی آورگانی (1386). «تحلیلی بر نحوه توزیع فضایی امکانات و خدمات روستایی و سطح‌بندی دهستان‌های استان چهار‌محال و بختیاری»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، ج 24، ش 3.

    5. تقوایی، مسعود، صفر قائد‌رحمتی (1385). «تحلیل شاخص‌های توسعه فرهنگی استان‌های کشور»، زاهدان، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، ش 7.

    6. توسلی، غلام‌عباس (1368). «جامعیت مفهوم توسعه»، مجموعه مقالات سمینار جامعه‌شناسی و توسعه، ج 2، تهران، انتشارات سمت.

    7. جوادی، نسرین (1384). «توسعه فرهنگی استان‌ها، تنگناها و راهکارها»، نشریه ایران، ش 141.

    8. حبیبی، کیومرث، هوشمند علیزاده، واراز مرادی مسیحی، سیوان ولدبیگی، ساسان وفایی (1390). «بررسی و تحلیل وضعیت عدالت اجتماعی در ساختار فضایی شهر سنندج»، آرمانشهر، ش 7.

    9. حکمت‌نیا، حسن، سعید گیوه‌چی، نیره حیدری نوشهر، مهری حیدری نوشهر (1390). «تحلیل توزیع فضایی خدمات عمومی شهری با استفاده از روش استانداردسازی داده‌ها، تاکسونومی عددی و مدل ضریب ویژگی (مطالعه موردی: شهر اردکان)»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، ش 77.

    1. _____ (1383). «بررسی و تحلیل روند تغییرات سطوح توسعه و نابرابری‌های ناحیه‌ای در استان یزد (1375-1355)»، فصلنامه جغرافیا و توسعه، ش 4.
    2.  خاکپور، براتعلی (1385). «سنجش میزان توسعه‌یافتگی شهرستان شیروان به‌منظور برنامه‌ریزی ناحیه‌ای»، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، ش 7.
    3. خاکپور، براتعلی و علیرضا باوان پوری (1388). «بررسی و تحلیل نابرابری در سطوح توسعه‌یافتگی مناطق شهر مشهد»، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، ش 27.
    4. زیاری، کرامت‌اله (1379). «سنجش درجه توسعه‌یافتگی فرهنگی استان‌های ایران»، مجله نامه علوم اجتماعی، ش 16.
    5. زیاری، کرامت‌اله (1383). مکتب‌ها، نظریه‌ها و مدل‌های برنامه‌ریزی منطقه‌ای، یزد، انتشارات دانشگاه یزد.
    6. زیاری، کرامت‌اله، سیدمحمود زنجیرچی و کبری سرخ‌کمال (1390). «بررسی و رتبه‌بندی درجه توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان خراسان رضوی با استفاده از تکنیک تاپسیس»، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، ش 72.
    7.  سالنامه آماری استان خوزستان (1390).
    8.  قائد رحمتی، صفر و احمد خادم‌الحسینی(1389). «تحلیلی بر درجه توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان سیستان و بلوچستان»، نشریه آمایش محیط، ش 3.
    9. کلانتری، خلیل (1380). برنامه‌ریزی و توسعه منطقه‌ای (تئوری‌ها و تکنیک‌ها)، تهران، انتشارات خوشبین.
    10. مرکز آمار ایران (1390).
    11. مولایی، محمد (1386). «مقایسه درجه توسعه‌یافتگی بخش خدمات و رفاه اجتماعی استان‌های ایران طی سال‌های 1373 و 1383»، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال ششم، ش 24.
    12. میسرا، آر و ک‍ی‌ س‍ون‍دارام‌ (1371). گزینه‌های توسعه روستایی، ترجمه فاطمه علی‌اکبر تهرانی، تهران، وزارت جهاد سازندگی.
    13. نسترن، مهین (1380). «تحلیل فضایی مناطق ده‌گانه شهر اصفهان و سطح‌بندی توسعه آن»، رساله دکتری، دانشگاه اصفهان.
      1. Ferreira Neto, A. B. and F. S. Perobelli (2013). "Spatial Analysis of Cultural Activities in the Microregions of Minas Gerais", Economia 14(3).
      2. Laurini, Robert (2002). Information Systems for Urban Planning-A Hypermedia Cooperative Approach, Routledge, New York.
      3. Perkumien, Dalia (2006). Importance of Culture Center for Leisure Organization in the Community, ABI/ Inform Global.
      4. Soubbotina P. and A. Sheram (2001). Beyond Ecoonomic Growth, The World Bank, Washington D.C.
      5. UNDP (1994). Human Development Report, New York :Oxford Univercity Press.