تأثیر ساختار سرمایه‌گذاری بر شاخص عملکرد زیست‌محیطی در کشورهای نفتی

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی‌های سیستم‌های اقتصادی، دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 استادیار دانشکده اقتصاد و حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

در این مقاله به بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر شاخص عملکرد زیست‌محیطی پرداخته شده است که در آن برخلاف مطالعات مشابه این پژوهش که انتشار گازهای مخرب محیط‌ زیست همچون دی‌اکسیدکربن را به‌عنوان متغیر رشد آلودگی به منظور بررسی منحنی زیست‌محیطی کوزنتس در نظرگرفته‌اند از شاخص عملکرد زیست‌محیطی به‌عنوان متغیر مستقل و از روش داده‌های ترکیبی و حداقل مربعات تعمیم‌یافته استفاده شده است که جامعه آماری آن هفده کشور نفتی شامل ایران است که داده‌های آن در بازه زمانی 2002 تا 2012 مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی با شاخص عملکرد زیست‌محیطی رابطه‌ای منفی و معنادار دارد که براساس آن منحنی زیست‌محیطی کوزنتس در مورد کشورهای نفتی تأیید نمی‌شود و نظریه پناهگاه آلودگی این کشورها به‌عنوان مأمن و پناهگاه صنایع آلاینده به‌حساب می‌آیند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The impact of Investment structure on environmental performance index (EPI) in oil countries

نویسندگان [English]

  • salman babaei 1
  • Narsis Amin Rashti 2
  • Roya Seifipour 2
چکیده [English]

In this article , it is tried study the impact of   Investment structure on environmental performance index (EPI). In this research, environmental performance indicators have been utilized as an independent variable unlike that of similar studies consied out based upon the destructive environmental emissions such as carbon dioxide as a factor of pollution growth to assess the environmental Kuznets curve.Using panel data and GLS, this research evaluates the impact of FDI on EPI in 17 oil producting countries, including Islamic Republic of Iran from 200 to 2012. Research findings indicate that foreign direct investment (FDI) has reverse meaningful relationship with environmental performance thus environmental Kuznets curve in oil countries is not confirmed. According to Pollution Haven Hypothesis such countries are prone to absorbing pollute industries. And a reverse and meaningful relationship was found between industry value added and environmental performance. Such a relationship indicates that industry structural change can cause reduction of environmental indicators as majority of FDI is concentrated in oil industries of these countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kuznets curve
  • Oil producting countries
  • Environmental performance index (EPI)
  • Foreign direct investment (FDI)

مراجع

1. اصغری، مریم و پریسا عاملی (1390). «تست فرضیه پناهندگی آلودگی در منطقه اتحادیه اروپا ـ خلیج فارس»، فصلنامه تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، دوره اول، ش 4.

2. امیرتیموری، سمیه و صادق خلیلیان (1388). «بررسی رشد اقتصادی و میزان انتشار گاز دی‌اکسید کربن در کشورهای عضو اوپک و رهیافت منحنی زیست‌محیطی کوزنتس»، فصلنامه علوم محیطی، سال هفتم، ش 1.

3. برقی اسکویی، محمدمهدی (1387). «آثار آزادسازی تجاری بر انتشار گازهای گلخانه‌ای (دی‌اکسید کربن) در منحنی زیست‌محیطی کوزنتس»، مجله تحقیقات اقتصادی، دوره 43، ش 82.

4. بهرامی، جاوید، ناصر خیابانی و مرتضی قاضی (1391). «بررسی رابطه علیت بین انتشار آلودگی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای صادر کننده نفت)»، فصلنامه اقتصاد محیط‌ زیست و انرژی، سال اول، ش 2.

5. پارسا، علیرضا (1378). «حقوق بین‌الملل محیط‌ زیست و تجارت آزاد: تضاد یا تکامل؟»، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی، ش 149 و 150.

6. دیزجی، منیره و سولماز غلامی‌نژاد دیزگاه (1391). «رشد اقتصادی، توسعه انسانی و آلودگی آب ناشی از فعالیت‌های اقتصادی در کشورهای منتخب جهان»، فصلنامه اقتصاد کاربردی، سال سوم، ش 11.

7. روزبهان، محمود (1385). مبانی توسعه اقتصادی، چاپ سیزدهم، تهران، انتشارات تابان.

8. ستوده، احد و فرزام پوراصغر سنگاچین (1389). «بررسی گزارش‌های شاخص‌های پایداری و عملکرد محیط‌ زیست در سال‌های 2005، 2006، 2008 و جایگاه ایران»، محیط‌ زیست و توسعه، سال اول، ش 1.

9. سوری، علی (1392). اقتصادسنجی (پیشرفته)، چاپ اول، انتشارات فرهنگ‌شناسی.

  1. شهیدی، شهاب (1390). «بررسی رابطه آلودگی آب در بخش صنعت کاغذسازی و رشد اقتصادی (کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه)»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
  2. صادقی، سیدکمال، اکرم اکبری و سیاب ممی‌پور (1391). «بررسی رابطه کوزنتسی در کشورهای اسلامی منتخب با تأکید بر کارایی محیط‌ زیست (رهیافت تحلیل پوششی داده‌ها)»، فصلنامه اقتصاد محیط زیست و انرژی، سال اول، ش 2.
  3. طیبی، سیدکمیل، کریم آذربایجانی و بتول رفعت (1386). «بررسی رابطه جریان تجاری و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی»، تحقیقات اقتصادی، ش 80.
  4. عاقلی کهنه‌شیری، لطفعلی (1384). «تخمین تابع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشورهای منتخب اسلامی»، پژوهشنامه بازرگانی، ش 5.
  5. فطرس، محمدحسن، هادی غفاری و آزاده شهبازی (1389). «مطالعه رابطه آلودگی هوا و رشد اقتصادی کشورهای صادرکننده نفت»، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال اول، ش 1.
  6. مرادحاصل، نیلوفر (1386). «بررسی رابطه میان رشد اقتصادی و کیفیت زیست‌محیطی در کشورهای منتخب (در قالب فرضیه منحنی کوزنتس)»، رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
  7. معرفتی، رقیه (1390). «اثر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر عملکرد زیست‌محیطی در کشورهای منتخب»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
  8. منجذب، محمدرضا (1380). «انتخاب میان مدل‌های خطی و خطی لگاریتمی با اتکا به روش‌های اقتصاد‌سنجی»، پژوهشنامه اقتصادی، ش 2.
  9. مهدوی، ابوالقاسم (1384). رشداقتصادی و سرمایه‌گذاری، تهران، انتشارات جنگل.
  10. مؤمن‌زاده واحدی، سیده‌طاهره (1391). «بررسی رابطه میان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و کیفیت زیست‌محیطی در کشورهای منتخب (در قالب فرضیه زیست‌محیطی کوزنتس)»، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
  11. نجارزاده، رضا، کاظم یاوری و وحید شقاقی ‌شهری (1384). «همگرایی اقتصادی ـ منطقه‌ای و تأثیر آن بر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و رشد اقتصادی (مطالعه موردی کشورهای عضو منا)»، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال پنجم، ش 3.
    1. Alauddin, Mohammad (2004). "Environmentalizing Economic Development: a South Asian Perspective", Ecological Economics 51.
    2. Aldy, J. E. (2005). "An Environmental Kuznets Curve Analysis of U.S. State-Level Carbon Dioxide Emissions", Environment and Development Economics 14.
    3. Aminu Aliyu, Mohammed (2005). "Foreign Direct Investment and the Environment: Pollution Haven", Conference on Global Economic Analysis, Lübeck, Germany.
    4. Bartz , S. and D. L. Kelly (2008). "Economic Growth and the Environment: Theory and Facts", Resource and Energy Economics, Vol. 30, No. 2.
    5. Brack, Duncan (2005). "Controlling Illegal Logging and the Trade in Illegally Harvested Timber: The EU's Forest Law Enforcement, Governance and Trade Initiative", Reciel, Review of European, Comparative and International Environmental Law, Vol. 14, Issue 1.
    6. Chenery, H. and B. Srinvasan (1989). "Handbook of Development Economics", Amsterdam, North Holland, Vol. 1.
    7. Dean, J. M. and M. E. Lovely (2008). "Trade Growth, Production Fragmentation, and China's Environment", NBER Working Paper, No. 13860.
    8. Dinda, S. (2004). "Environmental Kuznets Curve Hypothesis: A Survey", Ecological Economics, 49(4).
    9. Dinda, S. (2008). "Environmental Kuznets Curve Hypothesis: a Survey", Ecological Economics, 49.
    10. Eskelanda, Gunnar S. and E. Harrison (2003). "Moving to Greener Pastures? Multinationals and the Pollution Haven Hypothesis", Journal of Development Economics, 70.
    11. Frankel, Jeffrey and Rose Andrew K. (2002). "An Estimate of the Effect of Common Currencies on Trade and Income", The Quarterly Journal of Economics, Vol. 117, No. 2.
    12. Gaikwad, Pratibha S. and Gholamreza Fathipour (2013). "The Impact of Foreign Direct Investment (FDI) on Gross Domestic Production (GDP) in Indian Economy", Information Management and Business Review, Vol. 5, No. 8.
    13. Hassaballa, Hoda (2013). "Environment and Foreign Direct Investment: Policy Implications for Developing Countries", Journal of Emerging Issues in Economics, Finance and Banking (JEIEFB), An Online International Monthly Journal, Vol. 1, No.2.
    14. Hsiao-Tien, Pao and Tsai Chung–Ming (2010). Co2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth in BRIC Countries", Energy Policy, 36(10).
    15. http://epi.yale.edu/data
    16. http://www.investiniran.ir
    17. Kleemann, Linda and Awudu Abdulai (2013). "The Impact of Trade and Economic Growth on the Environmen: Revisiting the Cross-country Evidenc", Journal of International Development, Vol. 25, Issue 2.
    18. Mazzanti, Massimiliano, Anna Montini and Roberto Zoboli (2008). "Environmental Kuznets Curves for Greenhouse Gas Emissions", Evidence from Italy using National Accounts Matrix Including Environmental Accounts and Provincial Panel data, Int. J. of Global Environmental Issues, Vol. 8, No.4.
    19. Mazzanti, Massimiliano, Montini, Anna, Zoboli, Roberto, Environmental Kuznets Curves for Greenhouse Gas Emissions. Evidence from Italy Using National Accounts Matrix Including Environmental Accounts and Provincial Panel Data, Int. J. of Global Environmental Issues, Vol.8, No.4, 2008
    20. Pao H. T. and C. M. Tsai (2010). "CO2 Emissions, Energy Consumption and Economic Growth in BRIC Countries", Energy Policy, 38.
    21. Porter, Gareth (1999). "Trade Competition and Pollution Standards: Race to the Bottom" or "Stuck at the Bottom", The Journal of Environment Development, Asia-Pacific region, for the Nature Conservancy,Vol. 8, No. 2.
    22. Pourshahabi, Farshid, Ehsan Salimi Soderjani and Davood Mahmoudinia (2013). "Panel Causality Relationship among FDI and Trade", Iranian Economic Review, Vol. 33.
    23. Pourshahabi, Farshid, Ehsan Salimi Soderjani and Davood Mahmoudinia (2011). "FDI, Human Capital, Economic Freedom and Growth in OECD Countries", Research Journal of International Studies, Issue 19.
    24. Ramcke, Linda and Awudu Abdulai (2008). The Impact of Trade and Economic Growth on the Environment: Revisiting the Cross-Country Evidence, Department of Food Economics and Consumption Studies at the University of Kiel.
    25. Statistics of Environmental Performance Index, www.epi.yale.edu.
    26. UNCTAD (2013). "Statistics of United Conference on Trade and Development", www.unctad.org.
    27. World Bank. "Statistics of the World Bank, World Development Indicators", www.worldbank.org.
    28. Zhang, X. P. and X. M. Cheng (2009). "Energy Consumption, Carbon Emission, and Carbon Emissions: Challenges Faced by an EV Candidate Member", Ecological Economies, 68.
مجلس و راهبرد

دوره 23، شماره 85
بهار 1395
صفحه 169-198

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار