طراحی الگویی جهت ارزیابی سیاست‌پژوهی (مطالعه موردی: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده مدیریت دانشگاه تهران

2 دانشجوی دکتری مدیریت دولتی خط‌مشی‌گذاری عمومی، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، پردیس فارابی

3 عضو هیئت علمی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی

چکیده

در این نوشتار به موضوع ارزیابی سیاست‌پژوهی که یکی از موضوعات اساسی در حوزه سیاست‌پژوهی است و کمتر مورد توجه قرار گرفته، پرداخته شده است. این موضوع به شاخص‌ها و عوامل مؤثر در ارتقای سطح کیفیت نتایج سیاست‌پژوهی می‌پردازد. در این مقاله ابتدا مفهوم سیاست‌پژوهی و فرایند سیاست‌پژوهی بیان شده و سپس با استفاده از روش تحقیق اکتشافی- کاربردی و بهره‌گیری از روش تحلیل محتوا به بررسی و تحلیل متون حوزه سیاست‌پژوهی پرداخته می‌شود تا بر‌اساس آن الگوی ارزیابی سیاست‌پژوهی طراحی شود. بر‌اساس یافته‌های تحقیق تعداد 34 شاخص نهایی شناسایی شد که این شاخص‌ها در قالب پنج مقوله یا مرحله اساسی سازمان‌دهی و در طراحی الگوی ارزیابی سیاست‌پژوهی به کار گرفته شدند. در ادامه با استفاده از الگوی طراحی شده به بررسی و ارزیابی گزارش‌های سیاست‌پژوهی در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی می‌پردازد که بدین‌منظور تعداد 10 گزارش سیاست‌پژوهی انتخاب شدند و نتایج حاصل از ارزیابی‌ها در قالب جداولی ارائه می‌شود. در پایان ضعیف‌ترین و بهترین شاخص‌های مربوط به ارزیابی گزارش‌های سیاست‌پژوهی در مرکز پژوهش‌ها و همچنین مراحل یا مؤلفه‌های اصلی سیاست‌پژوهی به‌ترتیب احراز کیفیت در مرکز پژوهش‌ها، بیان شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Designing a Model for Policy Research Evaluation (Case-Study: Islamic Consultative Assembly Research Center)

نویسندگان [English]

  • Rahmatullah Gholipour 1
  • Afshin Alipour Pijani 2
  • Mohammad Hassan Moadee Rudsari 3
1
2
3
چکیده [English]

The subject of Policy research evaluation has been explored in this essay, which is one of the critical subjects in policy research area and has not been considered important enough so far. This subject explores the indicators and factors that are influential in improvement of the quality level of consequences of policy research. In this essay, the concept of policy research and the policy research process have been explained firstly. Then by the use of exploratory-applied method and context analysis method, the references of policy research have been explored to design policy research evaluation model. Based on research findings, 34 final indicators have been identified that they have been organized in 5 dimensions or stages that have been used in designing the policy research evaluation model. Afterwards, with application of the designed model, the policy research reports have been evaluated in Islamic consultative assembly research center. For this purpose, 10 policy research reports were selected and the evaluation results have been presented in form of tables. In closing, the worst and best indicators related to the evaluation of policy research reports and also, the dimensions or stages that have gained better status in Islamic consultative assembly research center have been indicated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Policy Research Evaluation
  • Policy Research
  • Policy Research Indicators
  • Islamic Consultative Assembly Research Center Reports
  1. احمدیان، مریم و همکاران (1392). «پایش محیط کسب‌و‌کار ایران در زمستان 1391»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، گروه مطالعات محیط کسب‌و‌کار.
  2. آقاجانی معمار، احسان (1392). اظهارنظر کارشناسی درباره: «طرح اصلاح موادی از قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل (44) قانون اساسی درباره مشکلات سازمان‌های توسعه‌ای»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، مطالعات برنامه و بودجه، دوره نهم، سال دوم.
  3. بدیعی، نعیم (1376). «روش تحلیل محتوا»، نمایه پژوهش، ش 3 و 4.
  4. تاری، فتح‌ا... و همکاران (1392). «تحلیل وضعیت اقتصادی کشور ـ چالش‌های بخش بازرگانی در اقتصاد ایران»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی (گروه بازرگانی).
  5. حیدرپور، افشین (1392). «اقتصاد دانایی و الزامات تجاری‌سازی تحقیقات و فناوری در کشور»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی (گروه اقتصاد کلان).
  6. خلعتبری، فیروزه (1392). «کنکاشی درباره جایگاه آمارها و معیارها در اقتصاد ایران»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات اقتصادی (گروه اقتصاد کلان).
  7. رحیم سلمانی، آرزو (1391). «مروری بر روش تحلیل محتوا»، نشریه آینه پژوهش، ش 137 و 138.
  8. زمانی، رضا و همکاران (1392). «اصلاح مدیریت بخش عمومی: اولویت راهبردی حل مسائل اساسی کشور (ویرایش اول)»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر برنامه و بودجه.
  9. عابدینی،‌ آرش (1392). «کارآمدی نظام سیاسی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی»، دفتر مطالعات بنیادین حکومتی.
  10. فقیهی، مهدی و همکاران (1391). اظهار نظر کارشناسی درباره «طرح جامع ارتباطات و فناوری اطلاعات»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات ارتباطات و فناوری‌های نوین، مطالعات حقوقی، دوره نهم، سال اول.
  11. قلی‌پور، رحمت‌ا... (1391). تصمیم‌گیری سازمانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی، تهران، انتشارات سمت.
  12. قلی‌پور، رحمت‌ا... و ابراهیم غلام‌پور آهنگر (1389). فرایند سیاستگذاری عمومی در ایران، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  13. قلی‌پور، رحمت‌ا... و همکاران (1389). «بررسی تأثیر سیاست‌پژوهی در فضای سیاستگذاری (مطالعه موردی در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی)»، نشریه مدیریت دولتی، دوره 2، ش 4.
  14. ________ (1391). «طراحی مدل عوامل مؤثر بر استفاده از سیاست‌پژوهی در سیاستگذاری؛ با استفاده از نگاشت مفهومی»، فصلنامه مجلس و راهبرد، سال نوزدهم، ش 70.
  15. ماژرزاک، آن (1379). روش‌های سیاست‌پژوهی (پژوهش برای سیاستگذاری)، تهران، انتشارات تبیان.
  16. نسیمی، علی (1384). «بررسی راهبردی پیرامون توسعه صنعت چای کشور (از بحران تا توسعه)»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات زیربنایی.
  17. وحیدیان، امیر (1392). «سازمان‌های مردم‌نهاد، رکن سوم توسعه پایدار»، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات سیاسی (گروه سیاست داخلی).

18. Bhattacherjee, A. (2012). Social Science Research: Principle, Methods and Practices, Tampa, Florida: University of South Florida.

19. Court, J. and J. Young (2003). Bridging Research and Policy: Insights from 50 Case Studies, Overseas Development Institute.

20. Davies, P. P. (2008). "Using Monitoring and Evaluation to Improve Public Policy", SRA Workshop, British Library Conference Centre, London, American Institutes for Research.

21. de Goede, J. (2012). "Utilization of Epidemiological Research for the Development of Local Public Health Policy in the Netherlands: A Case Study Approach", Social Science and Medicine, 74.

22. Gholipour, R. and G. Jandaghi (2012). "Studying the Trends of Policy Research in Policymaking Environment", American Journal of Economics, Special Issu.

23. Hanberger, A. (2001). What is the Policy Problem? Methodological Challenges in Policy Evaluation, Evaluation- SAGE Publications.

24. Hewitt, S. (2009). "Discourse Analysis and Public Policy Research", Centre for Rural Economy Discussion Paper Series, No. 24.

25. Hoeijmakers, M. and et al. (2013). "Academic Collaborative Centre Limburg:A Platform for Knowledge Transfer and Exchange in Public Health Policy, Research and Practice?", Health Policy111.

26. Kromidha, E. and et al. (2014). "Bridging the Gaps Between E-government Practice and Research", International Journal of Public Sector Management, Vol. 27, No. 1.

27. Little, Johns P. (2012). "Social Values and Health policy:a New International Research Programme", Journal of Health Organization and Management,Vol. 26, No. 3.

28. Littlejohns, P. and et al. (2012). "A Proposal for a New social Values Research Program and Policy Network", Journal of Health Organization and Management,Vol. 26, No. 3.

29. Lohr, F. (2013). "Strategic Dialogues for Research Policy Making in Germany", Journal of Foresight, Vol. 15, No. 1.

30. M. K. Trochim, W. (2009). "Evaluation Policy and Evaluation Practice", New Direction for Evaluation.

31. Mier, N. and et.al. (2013). "Bridging Research and Policy to Address Childhood Obesity Among Border Hispanics-A Pilot Study", American Journal of Preventive Medicine.

32. Mooney, S. (2013). "Multidisciplinary Research: Implications for Agricultural and Applied Economists", Journal of Agricultural and Applied Economics.

33. N.Soroka, S. and T. E. Lim (2003). "Issue Definition and the Opinion-policy Link", British Journal of Politics and International Relations, Vol. 5, No. 4.

34. Nelda, M. and et al. (2013). "Bridging Research and Policy to Address Childhood Obesity Among Border Hispanics", American Journal of Preventive Medicine.

35. Paudel, N. R. (2009). "A Critical Account of Policy Implementation Theories: Status and Reconsideration", Nepalese Journal of Public Policy and Governance, Vol. xxv, No.2.

36. Rowe, S. and et al. (2013). "How Experts are Chosen to Inform Public Policy: Can the Process be Improved?", Journal of Health Policy, 112.

37. Scholten, P. (2011). "Constructing Dutch Immigrant Policy:Research–Policy Relations and Immigrant Integration Policy-Making in the Netherlands", The British Journal of Politics and International Relations, Vol. 13.

38. Streatfield, D. (2011). "Impact Evaluation, Advocacy and Ethical Research: Some Issues for National Strategy Development?", Library Review, Vol. 60, No. 4.

39. Thompson, J. and et al. (2012). "Enterprise Policy, Delivery, Practice and Research", International Journal of Public Sector Management, Vol. 25, No. 5.

40. W.J. Jansen, M. and et al. (2008). "Collaboration Between Practice, Policy and Research inlocal Public Health in the Netherlands", Health Policy, 89.

41. W.Rains, J. and E. J. Hahn (1995). "Policy Research: Lessons from the Field", Public Health Nursing, Vol. 12, No.2.