بررسی قانون مجازات اسلامی جدید در سنجه ضوابط قانون‌نگاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشکده حقوق، دانشگاه قم

چکیده

قانون مجازات اسلامی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قوانین کیفری در جمهوری اسلامی ایران طی سه دهه سپری شده از انقلاب اسلامی، تغییرات فراوانی را پشت سر نهاده و سالیان متعدد به‌صورت آزمایشی اجرا می‌شد تا آنکه بالاخره در سال ١٣٩٢ چهار کتاب نخست آن مورد بازبینی کامل قرار گرفت. اگرچه این قانون دارای امتیازات متعددی در مقایسه با قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 است، لکن از‌منظر ضوابط نگارش قانون متضمن اشکالات جدی است. در این نوشتار وضعیت قانون را در ارتباط با رعایت اصولی چون انسجام محتوایی، سودمندی، جامعیت، قاعده‌گرایی، اختصار، انتظام ساختاری، دقت در استفاده از اصطلاحات، صراحت و التزام به چارچوب موضوعی قانون مورد مطالعه قرار داده‌ایم.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Study of the New Islamic Penal Code Regarding Principles of Legal Writing (Criticism of Law)

نویسنده [English]

  • Rouhollah Akrami
چکیده [English]

As one of the most important criminal Acts in Islamic Republic of Iran during three decades after the Islamic Revolution, the Islamic penal code has changed severely and was performed many years as an Experimental Act. Finally, in 2013 the first four books of this Act were completely revised. Although this Act has several advantages compared to the Penal Code Act of 1991, it has notable Criticisms regarding Principles of Legal Writing. In this article, we have studied the status of this Act according to the principles Such as The Content coherence, Utility, Acquisition, principle-Oriented Approach, abbreviation, Structural discipline, attention in use of terms, perspicuity, Commitment to Framework of the Act.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic New Penal Code
  • Principles of Legal Writing
  • Legal Critique
  1. آقایی‌نیا، حسین (1392). جرایم علیه اشخاص: جنایات، چاپ یازدهم، تهران، نشر میزان.
  2. اردبیلی، محمدعلی (1392). حقوق جزای عمومی، ج 1، چاپ سی‌ام، تهران، نشر میزان.
  3. بوشهری، جعفر (1390). حقوق جزا: حقوق جزای فرانسه، تهران، شرکت سهامی انتشار.
  4. بیگ‌زاده، صفر (1387). شیوه‌نامه نگارش قانون، چاپ سوم، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  5. تبریزی، میرزا جواد (1428ق). تنقیح مبانی الأحکام: کتاب الدیات، قم، دارالصدیقه الشهیده (سلام الله علیها).
  6. حاجی‌ده‌آبادی، احمد (1383). بایسته‌های تقنین، تهران، پژوهشگاه‌ فرهنگ و اندیشه اسلامی.
  7. خالقی، علی (1392). آیین دادرسی کیفری، چاپ بیست و یکم، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش.
  8. راسخ، محمد (1384). بنیاد نظری اصلاح نظام قانونگذاری، تهران، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
  9. زراعت، عباس (1392). شرح مختصر قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، تهران، انتشارات ققنوس.
  10. طباطبایی، سیدعلی (1418ق). ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، ج 15،  قم، مؤسسه آل‌البیت (علیهم‌السلام).
  11. عاملی‌جبعی (شهید‌ثانی)، زین‌الدین بن علی (1410ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، حاشیه سید محمد کلانتر، ج 9، قم، کتابفروشی داوری.
  12. فاضل‌اصفهانی، محمد بن حسن (1416ق). کشف اللثام و الإبهام عن قواعد الأحکام، ج 10، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  13. قیاسی، جلال‌الدین (1391). «تسبیب در اضطرار»، دو فصلنامه نامه مفید، ش 2.
  14. محمدی جورکویه، علی (1383). «نقد ساختار قانون مجازات اسلامی»، فصلنامه فقه و حقوق، ش 1.
  15. مصدق، محمد (1392). شرح قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 با رویکردی کاربردی، تهران، انتشارات جنگل جاودانه.
  16. میرمحمد صادقی، حسین (1392). جرایم علیه اشخاص، چاپ یازدهم، تهران، نشر میزان.
  17. نظرات مشورتی اداره حقوقی قوه قضائیه، مندرج در آدرس http://www.edarehoquqy.ir.

هاشمی‌شاهرودی، سیدمحمود (1423ق). موسوعه الفقه الإسلامی طبقاً لمذهب أهل‌البیت علیهم‌السلام، ج 7، قم، مؤسسه دائرة‌المعارف فقه اسلامی.