از جمله چالش‌های مطرح در اقتصاد مناطق حاشیه کشور از جمله خراسان جنوبی، افزایش نرخ بیکاری و نابسامانی وضعیت اشتغال می‌باشد. با توجه به روند رو به افزایش جمعیت بویژه در مناطق شهری، بررسی و تحلیل اشتغال مناطق جهت تدوین برنامه‌ای مطلوب در راستای رشد و توسعه ضرورتی انکارناپذیر دارد. تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت اشتغال و شناسایی مزیت نسبی شهرستان بیرجند مبتنی بر رویکردهای نئوکلاسیک، نئوکینزین و نهادگرا، با استفاده از مدلهای اقتصادی تغییرسهم و ضریب مکانی به تحلیل گروه‌های عمده فعالیت در مقاطع آماری 1375، 1385 و 1390 پرداخته‌است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی– تحلیلی می‌باشد. داده‌های مورد نیاز نیز از مطالعات کتابخانه‌ای گردآوری شده‌است و مشتمل بر آمار گروه‌های عمده فعالیت در سطوح شهرستان بیرجند، استان خراسان جنوبی و ایران در دوره‌های مورد بررسی می‌باشد. بر اساس نتایج مدل تغییر سهم و ضریب مکانی، تکیه بر مزیت نسبی و قابلیت صادراتی زیربخش‌های صنعت شامل معدن، تأمین آب، برق، گاز و ساختمان و خدمات بویژه مالی و بیمه، آموزش، امور عمومی و دفاع می‌تواند نقش موثری در رشد اشتغال بیرجند داشته باشد. علاوه بر این مدل swot، جهت تدوین کلیت برنامه توسعه استراتژیک در راستای بهبود وضعیت اشتغال در شهرستان بیرجند، تکیه بر راهبردهای تهاجمی شامل بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در کشاورزی و صنعت، ایجاد کارگاههای صنعتی در نقاط شهری و روستایی شهرستان، بکارگیری تکنولوژی سازگار با دانش بومی و ارتقاء فعالیتهای بخش تامین آب، برق و گاز در راستای افزایش صادرات را پیشنهاد داده‌است.
واژگان کلیدی: اشتغال، مزیت نسبی، مدل تغییر سهم، مدل اقتصاد پایه،مدل سوات, شهرستان بیرجند، استان خراسان جنوبی، ایران
The Assessment of Employment and identification of comparative advantage with Shift share and Location Quotient & SWOT Models
Case study: Birjand County
چکیده [English]
Some of the economic challenges in the border areas of South Khorasan are increasing rate of unemployment and employment status by itself. Due to the growing population, especially in urban areas, an analysis of employment areas in order to establish the optimal program development is a necessity. The Aim of the present paper is then to identify the employment status and to recognize the comparative advantage of Birjand county, based on Neo Classic, and Institutionalism and Neo Keynesian approaches, using economic models shift share and Location Quotient of major groups of employment in 1375, 1385 and 1390. This research is applicable and the method used here is of analytic - descriptive. Data was collected from literature studies and statistics including data of major groups of employment in the county of Birjand, South Khorasan province of Iran during the period under study. This study showed that in periods of economic growth in the county of Birjand (85-1375) was negative. But in the 85 to 1390 it has increased by about 3 times. The result model displays the ability to export in industrial sub-sections Including mining, water, electricity, gas, construction and financial services, particularly insurance, education, public affairs, so defense measures play an effective role in regional economic growth. Keywords: employment, comparative advantage, shift share model, Location quotient, Birjand, South Khorasan Province, Iran
ابتدای صفحه