متقی, افشین, کاویانی راد, مراد, نجفی, سجاد. (1394). رابطه امنیت زیستمحیطی با امنیت ملی (مطالعه موردی بیوتروریسم). مجلس و راهبرد, 22(83), 75-100.
افشین متقی; مراد کاویانی راد; سجاد نجفی. "رابطه امنیت زیستمحیطی با امنیت ملی (مطالعه موردی بیوتروریسم)". مجلس و راهبرد, 22, 83, 1394, 75-100.
متقی, افشین, کاویانی راد, مراد, نجفی, سجاد. (1394). 'رابطه امنیت زیستمحیطی با امنیت ملی (مطالعه موردی بیوتروریسم)', مجلس و راهبرد, 22(83), pp. 75-100.
متقی, افشین, کاویانی راد, مراد, نجفی, سجاد. رابطه امنیت زیستمحیطی با امنیت ملی (مطالعه موردی بیوتروریسم). مجلس و راهبرد, 1394; 22(83): 75-100.
رابطه امنیت زیستمحیطی با امنیت ملی (مطالعه موردی بیوتروریسم)
2کارشناس ارشد جغرافیا، دانشکده جغرافیا، دانشگاه خوارزمی
چکیده
برقراری و ایجاد امنیت و آرامش در هر جامعهای از مهمترین و عمدهترین وظایف و اهداف هر حکومت است که با استفاده از همه عوامل اجرایی و توانمندیها در پی آن است، امروزه مفهوم امنیت تنها مسائل نظامی را در برنمی گیرد و در تمام ابعاد زندگی انسان مصداق و معنی پیدا میکند از آن جمله عواقب و مشکلات زیستمحیطی و مخاطرات امنیتی ناشی از آن است که درجه بالایی از توجهات جهانی را به خود جلب کرده است، بیوتروریسم بهعنوان یک تهدید زیستمحیطی در صورت وقوع میتواند ضمن به خطر انداختن امنیت ملی کشور تبدیل به بحرانی ملی شود که مقابله با آن نیازمند مدیریت بحران جهت کاهش اثرات حمله، حفظ آرامش و ثبات جامعه میباشد. با توجه به موقعیت جغرافیایی کشورمان و نیز حضور قدرتهایی نظیر آمریکا و رژیم صهیونیستی در اطراف ما، آسیبپذیری کشور در سطح ملی مانند مرزها و مناطق قومی همچنین عدم توانایی برخی دولتهای همسایه در اعمال حاکمیت بر تمام قلمرو خود، تروریسم را به یک دغدغه مهم برای جمهوری اسلامی تبدیل کرده است. در فرضیه پژوهش پیش رو: 1. به نظر میرسد بین امنیت زیستمحیطی و امنیت ملی کشور رابطه مستقیم وجود دارد، 2. بین میزان آمادگی دولت و جامعه با اثرات تهدیدات بیوتروریسم رابطه معکوس وجود دارد. یافتههای تحقیق حاکی از آن است که عدم برنامهریزی و آمادگی حکومت و جامعه در برابر یک اقدام بیوتروریستی کلیه ابعاد سیاسی، اجتماعی، اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار داده و باعث ایجاد فاجعهای عظیم میشود، آگاهی و آموزش مردم، همچنین برنامهریزی دولت در زمینه تهدیدات و حوادث غیرمنتظره و غیرطبیعی از جمله بیوتروریسم نقش اساسی و کلیدی در کاهش و مهار اثرات بحرانهای ایجاد شده ناشی از این حوادث ایفا میکند. مهمترین نتیجه بهدست آمده این است که آنچه برای تجزیه و تحلیل یک عملیات بیوتروریستی ضروری است، داشتن اطلاعات کافی است؛ زیرا پیشگیری از وقوع عملیات بیوتروریستی مهمتر و بهتر از مقابله با آن بعد از وقوع عملیات میباشد.
The Correlation between Environmental Security and National Security (Case Study of Bioterrorism)
نویسندگان [English]
Afshin Motaghi1؛ Morad Kaviani1؛ Sajad Najafi2
چکیده [English]
Security and peace establishment in each society is one of the most important responsibilities and goals of government that is taken care of by use of all its executive agents and abilities. Today, not only does the security concept include military issues, but also all aspects of human life. For instance, environmental problems and security threats are results of this concept that attract high levels of global attention. As an environmental threat, bioterrorism can endanger the country's security, in case of occurrence. Additionally, it can become a national crisis, which requires crisis management, panic control and social stability in order to decrease the attack effects for its prevention. Based on our country's location and presence of some powers like US and Israel around us, Iran's vulnerability in national level like borders and ethnic regions from one side, and disability of some neighbor governments in governing their territory from the other side, have made terrorism an important issue for Islamic republic of Iran. Survey assumptions include: 1) It seems that there is a direct relationship between environmental security and national security. 2) There is an inverted relation between bioterrorism threats’ effects and government and society’s readiness. Survey results show that lack of planning and readiness of society and government against a bioterrorism act influences countries' political, social and economic dimensions and causes huge disaster. Folk's knowledge and education in addition to government’s planning in the field of unexpected and unnatural threats and events such as bioterrorism, play a key role in decreasing the crisis effects as the result of those events. As the most important result, the requirement for analysis of a bioterrorism action is having sufficient knowledge. It also must be considered that prevention of bioterrorism occurrence is much better than being faced to it afterwards.
آگاه، آصف (1388). مفهوم امنیت و ابعاد آن، بازیابی از: http://www.didi-naw.blogfa.com/post-7.aspx. اداره کل دامپزشکی استان خراسان شمالی (1388). «بیماریهای مشترک و بیوتروریسم»، بازیابی از: http://www.ivo-nkh.ir/news/show_detail.asp?id=2808. افتخاری، اصغر و قدیر نصری (1383). روش و نظریه در امنیتپژوهی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی غیرانتفاعی. اندیشکده راهبردی تبیین (1391). بیوتروریسم نوین، بازیابی از: http://tabyincenter.ir باباخانلو، پگاه (1384). «امنیت عمومی (مفاهیم، تعاریف، اقسام)؛ مقدمهای بر امنیت و مؤلفههای آن»، مجموعه مقالات امنیت عمومی و پلیس، دانشگاه علوم انتظامی. بوزان، باری (1378). مردم، دولتها و هراس، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران، پژوهشکده راهبردی. بوزان، باری، الی ویور و پاپ دوویلد (1392). چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت، ترجمه علیرضا طیب، چاپ دوم،تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی غیرانتفاعی. پایگاه اطلاعرسانی پایداری ملی (1392). بازیابی از: http://paydarymelli.ir/fa/news/2925. پیشگاهیفرد، زهرا و فریبرز احمدی دهکاء (1391). مقدمهای بر روشهای شناخت تهدیدات امنیت ملی در ایران، تهران، سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح. تری تریف و همکاران (1383). مطالعات امنیتی نوین، ترجمه علیرضا طیب و وحید بزرگی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی غیرانتفاعی. تمیمی، عبدالواحد (قرن پنجم). غررالحکم و دررالکلم. حمزهزاده، حمید (1384). بیوتروریسم سلاح خاموش، تهران، انتشارات سازمان عقیدتی سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران (نشرآجا). زینالعابدین، یوسف و حمیدرضا پاکنژاد متکی (1386). «مقدمهای بر ژئوپلیتیک زیستمحیطی»، علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره نهم، ش ٢. عسگری، سهراب (1389). مقدمهای بر ژئوپلیتیک محیط زیست، اراک، انتشارات نویسنده. کاویانی راد، مراد (1390 الف). «امنیت زیستمحیطی از منظر ژئوپلیتیک»، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، ش 23. ــــــــــــ (1390 ب). «پردازش مفهوم امنیت زیستمحیطی (رابطه امنیت و اکولوژی)»، فصلنامه ژئوپلیتیک، سال هفتم، ش 3. کرمی، علی (1392). پدافند غیرعامل و تهدیدات بیولوژیک، چاپ دوم، تهران، انتشارات بوستان حمید با همکاری انجمن علمی پدافند غیرعامل ایران. لطفی، حیدر، محمدحسن نامی، جعفر حسنپور و حمید بحیرایی (1390). «امنیت زیستمحیطی و سیاستگذاری امنیت ملی»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال سوم، ش 4. لوبیتس، فون (1384). اقدامات اولیه در بیوتروریسم (امداد و درمان)، ترجمه محمدجواد باقریپور، تهران، دانشگاه امام حسین (ع). ماندل، رابرت (1387). چهره متغیر امنیت ملی، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ سوم، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی غیرانتفاعی. متقی، افشین، امیر محسنزادگان، حسن حسینی امینی و حبیباله رشید ارده (1392 الف). فضای سایبر، ژئوپلیتیک و قدرت هوشمند از منظر پدافند غیرعامل، تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی. متقی، افشین، امیر محسنزادگان و حسن حسینی امینی (1392 ب). واکاوی عناصر ژئوپلیتیک قدرت ملی در عصر جهانی شدن از منظر پدافند غیرعامل، تهران، سازمان انتشارات جهاد دانشگاهی. متقی، افشین، مهدیه حامد و محبوبه حامد (1391). «شهر اسلامی؛ بستر امنیت و احساس امنیت شهروندان»، اصفهان، دومین همایش ملی شهر اسلامی. مشرق نیوز (1391). «بیوتروریسم و مصادیق آن»، بازیابی از: http://www.mashreghnews.ir/fa/news/111297 وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی ایران (1391). بیوتروریسم، بازیابی از: http://www.vaja.ir/public/Home/ShowPage.aspx?Object=NEWS&ID=706c962b-4673-4565-b017-42e8d8c21497&WebPartID=8cebf06f-026d-4d53-b2a8-69388e9ca7c4&CategoryID=ce184501-734e-4e46-ac7a-d013757757b1. Nye, Joseph S. (2004). Power in the Global Information Age, From Realism to Globalisation, Routledge. Laqueur, Walter (2003). No End War:Terrorism in the 21st Century, The Coutinuum Publications, Group Ltd.