1دانشجوی دکتری آموزش محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
2دانشیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3دانشیار گروه علمی آموزش محیط زیست دانشگاه پیام نور
4استادیار دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
ایمنی غذایی بنیان توسعه، شاخص پایداری سلامت و رفاه جامعه است. برای تولید ایمن باید سیاست‌ها تغییر یابد و با کاربرد یا توسعه سیاست‌های عمومی است که حق دسترسی به غذای ایمن به واقعیت تبدیل می‌شود. این تحقیق کیفی براساس مدل سیاست‌پژوهی ماژرزاک بود و رویکرد کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه‌ساختار‌یافته انجام شد. در‌مجموع، 25 متخصص و مدیر حوزه ایمنی غذایی درباره فرایند سیاست‌پژوهی شامل چرخ‌های تغییر مشکل و راه‌حل در سال 1396 مورد مصاحبه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها همزمان با نمونه‌گیری در نرم‌افزارMAXQDA.v2007 صورت گرفت. نتایج نهایی تحقیق درباره ساختار سیاست ایمنی غذایی در 6 طبقه مفهومی مورد بحث قرار گرفت که عبارت‌اند از: سیاستگذاری شفاف و همه‌جانبه به‌عنوان شرایط زمینه، حفظ سلامت جامعه به‌عنوان پدیده، ناکارآمدی سیاست‌های موجود ایمنی غذایی به‌عنوان شرایط علی، تدوین و اجرای مداخلات مکمل به‌عنوان استراتژی عملیاتی، توانمندسازی اجتماعی به‌عنوان شرایط واسطه‌ای و دستیابی به جامعه پایدار به‌عنوان پیامد. نتایج نشان داد که فرایند سیاست‌پژوهی ایمنی غذایی، مفهومی پویا، پیچیده، مداوم، همبسته و متأثر از عوامل مؤثر بر سیاستگذاری است، ناکارآمدی سیاست‌های موجود ایمنی غذایی از‌یک‌سو و تدوین و اجرای مداخلات مکمل و توانمندسازی اجتماعی از‌سوی‌دیگر بر فرایند سیاست‌پژوهی ایمنی غذایی تأثیرگذار است.
Policy Research on Food Safety: A Qualitative Research
نویسندگان [English]
L R1؛ Javad Hatami2؛ Seyed Mohammad Shobeiri3؛ Omid Noroozi4
1S
2Associate Professor of Education Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
3Associate Professor of Environmental Education Sciences, Pyame Noor University, Tehran, Iran
4Assistant Professor of Education Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran
چکیده [English]
Food safety defined as a basis of the development, health sustainability indicator and welfare of the community. In line with the research goals for the accessibility of food safety, the relevant policies should be changed or general policies must be developed. This qualitative research was carried out on the basis of (Ann) Majchrzak Method for policy research as well as semi-structured interviews as a qualitative method of inquiry was used in the present study. Totally, 25 experts on food safety were interviewed about policy research process including policy change wheel in 2017. Also, conducting Qualitative Data Analysis (QDA) relies on MAXQDA (2007) method. Findings of the research on the structure of food safety policy were discussed in six categories including transparent and comprehensive policy making as context, community health maintenance (as a phenomenon), the inefficiency of existing policies on food safety as causal conditions, Compilation and implementation of complementary interventions as operational strategies, social empowerment as an intermediary as well as the accessibility of sustainable society. Results show that the process of policy research on food safety is a dynamic, complicated, permanent and correlative concept which is influenced by effective factors on policy making. Furthermore, it is noteworthy that the process of policy research on food safety can be affected by the inefficiency of existing policies on food safety, compilation and implementation of complementary interventions and also social empowerment.
2. آورند، آمنه و احمد عابدی سروستانی (1394). «تحلیل دانش و نگرش نسبت به ایمنی غذایی در بین دانشجویان دانشگاه‌های گرگان»، مجله بهداشت مواد غذایی، ش 1.
3. جاهد، غلامرضا، حافظ گلستانی‌فر، ربابه قدسی قاسم‌آبادی و متین محمدی (1391). «بررسی آگاهی و نگرش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران در ارتباط با بهداشت و ایمنی غذایی»، مجله تخصصی پژوهش و سلامت، ش 1.
4. جاهد، غلامرضا، حافظ گلستانی‌فر، مهدی وثوقی، باقر پهلوان‌زاده و عبدالله درگاهی (1391). «بررسی آگاهی و نگرش سربازان وظیفه پادگان مالک اشتر اراک در زمینه بهداشت و ایمنی مواد غذایی»، مجله بهداشت مواد غذایی، ش 2.
5. خاکپور، صادق، شمس‌الدین نیکنامی، صدیقه‌سادات طوافیان و اعظم گودرزی (1395). «مقایسه اثربخشی دو شیوه آموزشی سنتی و مدرن بر ارتقای رفتارهای تغذیه‌ای دانش‌آموزان دختر ابتدایی شهر چابهار»، مجله علوم مراقبتی نظامی، ش 7.
7. دینی طلاتپه، حسین، حمیدرضا توکلی، فاطمه رحمتی نجارکلائی، اراسب دماغ مقدم و علیرضا خوشدل (1391). «آگاهی، باور و رفتار مصرف مواد غذایی در بین دانشجویان یک دانشگاه نظامی: کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی»، مجله طب نظامی، ش 3.
8. زندوکیلی، فاطمه و شکوه یاسایی (1384). «استراتژی جهانی سازمان بهداشت جهانی برای دستیابی به ایمنی غذایی»، هشتمین همایش ملی بهداشت محیط، تهران، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران.
9. شمس ناتری، محمد‌ابراهیم (1394). «عوامل مداخله در مواد غذایی فاسد و مخاطرات ناشی از آن»، دانش مخاطرات، ش 2.
شهبازی، حسن، محمدحسین باقیانی مقدم، زهرا خواجه، عباس اسماعیلی، معصومه کریمی و شهناز علیانی (1392). «بررسی رفتارهای تغذیه‌ای و بهداشتی دانش‌آموزان مقطع دبیرستان»، فصلنامهآموزشبهداشتوارتقایسلامت، ش 4.
شیخ‌الاسلام، ربابه (1394). «ساز «ایمنی غذا» کوک نیست»، انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایران، ش 2.
عباسی، محمود و نجمه رزمخواه (1393). «محصولات غذایی تراریخته و چالش‌های پیش‌رو از منظر حق بر غذا»، فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، ش 45.
فرج‌زاده، داود، حجت رشیدی جهان، رضا توکلی و حسن رفعتی (1387). «بررسی آگاهی فرماندهان و مسئولین یکی از نیروهای نظامی در مورد تغذیه پرسنل نظامی در سال 1384»، مجله طب نظامی، ش 10.
گنجیان، مهدی (1395). بررسی سیاست سلامت غذایی در سنگاپور، انتشارات مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی.
مرادی، پریوش و مریم امیدی نجف‌آبادی (1390). «موانع به‌کارگیری استاندارد عملیات مناسب کشاورزی جهانی (گپ جهانی) در بخش کشاورزی»، مجله پژوهش‌های ترویج و آموزش کشاورزی، ش 39.
مرادیان، فاطمه، حسن فخرائی و اکرم انصاری‌فر (1391). «بررسی میزان آگاهی، نگرش و اظهار عملکرد کارگران مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی درخصوص نحوه آماده‌سازی و عرضه بهداشتی سبزیجات استان بوشهر»، طرح پژوهش دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و شبکه بهداشت و درمان.
مقدسی، رضا (1388). استراتژی دستیابی به امنیت غذایی: چارچوب اهداف تعیین شده بخش کشاورزی، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
نوری‌مطلق، زهرا، مرتضی منصوریان، حشمت‌الله نورمرادی، زهرا شفیعیان و پروانه بانوی (1393). «بررسی آگاهی و نگرش دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی ایلام در ارتباط با بهداشت و ایمنی مواد غذایی»، مجله علمیدانشگاهعلومپزشکیایلام، ش 3.
Cedena A. C. and X. Cabada (2015). Nutrition Policies Taken Hostage by Multinationals and Conflicts of Interest, Report of Right to Food and Nutrition Watch Consortium (Peoples’ Nutrition is Not a Business), Published by Bread for the World-Protestant Development Service Caroline.
FAO (Food and Agriculture Organization of the United Nations) (2015). Enhancing Early Warning Capabilities and Capacities for Food Safety, Training Handbook, First Edition, FAO Publication.
Lake, I. R., L. Hooper, A. Abdelhamid, G. Bentham, A. B. A. Boxall, A. Draper and et al. (2012). "Climate Change and Food Security: Health Impacts in Developed Countries", Environ, Health Perspect, 120.
Li, F., Y. Zhang, Z. Fan and Q. Gao (2011). "Health Risk Assessment of Organic Contaminants in a Typical Wastewater Irrigation Area", Northeastern China, 978-1-4244-5089-IEEE.
Lingard, L., M. Albert and W. Levinson (2015). "Grounded Theory, Mixed Methods, and Action Research", BMJ 2015; 337: a567.
Majchrzak, A. (2014). Methods for Policy Research: Taking Socially Responsible Action, 2nd Edition SAGE Publications, Inc.
Peymani P., H. Joulaie, R. Nowshad, H. Hosseini, P. Jahani and K. Lankarani (2012). "Food Health and Safety Symbol in Iran", Middle-East Journal of Scientific Research 12 (3).
Shaw, A., C. Strohbehn, L. Naeve, P. Domoto and L. Wilson (2015). "Systematic Approach to Food Safety Education on the Farm", The Journal of Extension, Vol. 53, No. 6. https://joe.org/joe/2015december/iw4.php.
Shenggen, F. (2016). Food Policy in 2015–2016: Reshaping the Global Food System for Sustainable Development, Global Food Policy Repot, IFPRI’s Publications, International Food Policy Research Institute, Washington D.C.
Strauss, A. and J. M. Corbin (2008). Basic of Qualitative Research: Techniques and Procedure for Development Grounded Theory, 3rd ed. Washington, DC: Sage Publication.
Valente, F. L. S. (2015). Right to Food and Nutrition Watch, Publishing: Wilma Strothenke, FIAN International.
Weber, S. Khan and J. Hollender (2006). "Human risk Assessment of Organic Contaminants in Reclaimed Wastewater Used for Irrigation", Desalination, Vol. 187.
ابتدای صفحه